Susperraldi ekonomikoak, inflazioaren eraginak azken hilabeteetan erasotua, mesede egin die portuei, merkataritza eta banaketako funtsezko arteria bihurtu baitira. Baina bere erronkak larriak dira oraindik, epe motzera eta luzera. Horietako batek kontzentrazioarekin du zerikusia, horren bidez murriztu egingo bailirateke horiek zuzentzen dituzten portu-agintariak, eta instalazio txikienak, batez ere, garrantzitsuago baten mende geratuko bailirateke. Gobernuak duela gutxi onartu du Portuko Sistemaren Esparru Estrategikoa, gai horri buruzko eztabaida zabalduko duena, eta, besteak beste, deskarbonizazioaren eta portuen intermodalitatearen arloetan egin beharreko lana indartuko duena.
Estatuko Portuak erakunde publikoko presidente Álvaro Rodríguez Dapenak, atzo, asteartea, Bilbon, jardunaldi sektorial baten barruan, adierazi zuen Gobernuak integrazio hori sustatzeko asmoa duela, eraginkortasun tekniko-ekonomiko handiagoa lortzeko, nahiz eta zuhurtziaz jokatu, adostasuna behar baita. Gainera, egiaztatu zuen portu txikienak irensteko erresistentziak gainditzen zaila den borroka dakarrela. Ricardo Barkala Bilboko Portuko Agintaritzako presidenteak ere integrazioaren aukera babestu zuen, nahiz eta kezkatuago agertu zen portuaren autonomia bermatzeko bere kudeaketa-ahalmenean. Rodríguez Dapenak adierazi zuenaren arabera, badirudi nahiko argi dagoela Gobernu zentralak ez duela aurreikusten interes orokorreko portuen kudeaketa Euskadira transferitzea, hala nola Bilbokoetara eta, 2018tik, Pasaiakora. «Ez dago mahai gainean», azpimarratu zuen Bilboko Portuko Ontzi Kontsignatarioen eta Zamaketarien Elkarteak Deustuko Zuzenbide Fakultatearekin batera antolatutako jardunaldi baten hasieran. Jardunaldi horren helburua Kantauri isurialdeko portuen etorkizuneko erronkak aztertzea zen.
Europako portuetan, trenaren erabilera % 17koa da. Estatuan, berriz, % 5ekoa bakarrik
Kantauriko portuetako (Vigo, A Coruña, Ferrol, Avilés, Gijón, Santander, Bilbao eta Pasaia) zuzendaritzetako ordezkari nagusien parte-hartzearekin, esku-hartzeen helburua berehalako erronkei heltzea izan zen, hala nola portu-jardueraren ingurumen-iraunkortasunari eta intermodalitatearen hobekuntzari. Trenbideak portuekin lotzea lehentasuna da Jaurlaritzarentzat, izan ere, oraintxe bertan atzerapenarekin goaz, esan du Rodríguez Dapenak. Izan ere, azaldu zuenez, Estatuan garraiatutako merkantzien % 5 baino ez dira iristen edo ateratzen portuetatik trenez, eta EBn, berriz, batez besteko ehunekoa % 17koa da. Gainera, Rodríguez Dapena-k Kantauriko portuen arteko lankidetza-eredu baten alde egin zuen, bai eta eragile publiko eta pribatuen arteko aliantza baten alde ere, garapen teknologiko eta industrial hobea lortzeko. Gero eta ontzi-enpresa gehiagok energia berriztagarrien sorrera aprobetxatzeko kokalekuak bilatzen dituzte. Urrezko aukera da Espainiako portuentzat, nabarmendu zuen. Estatuko Portuen presidentearen ustez, portuko trafikoak moteldu egin dira, baina ez da beherakada handirik izan.
Bestalde, Barkalak defendatu zuen portu-instalazioen kontzentrazioa, Estatutuaren bidetik ez ezik, portu bat interes orokorreko goragoko kategoria batera igoz ere egin daitekeela. «Baina gehiago kezkatzen nau eguneroko kudeaketaren autonomia-mailak, gainetik duen administrazioaz harago», zehaztu zuen. David Candelariok, Pasaiako Portuko Agintaritzaren zuzendariak, nabarmendu zuen helburua dela irisgarritasuna eta portuak beste azpiegitura batzuekin eta herrigunearekin berarekin dituen loturak hobetzea.