Gobernua neurri fiskalen sorta bat amaitzen ari da, errenta handienei ahalegin handiagoa eskatuko diena, eta zergak orokorrean jaistea ekarriko ez duen arren, errenta baxuenen segmentuko zenbait zergadunentzako neurriak aurreikusi ahal izango lituzkeena, Europa Pressi gobernu-iturrietan baieztatu ziotenez.
Programa fiskalak aberastasun handientzako zerga espezifiko bat barne hartzen du, eta PFEZaren balizko igoera fiskala ere mahai gainean dago, soldata handienetarako eta kapitalaren errentetarako. Pakete horretan sar litezke errenta txikienentzako zergen jaitsiera selektiboak, zergadun horiei karga fiskala arindu diezaieketenak.
Neurri fiskalen sorta hori bihar aurkeztu dezake Maria Jesus Montero Ogasun ministroak, eta 2023an gobernu-koalizioko bazkideek negoziatzen dituzten Estatuko Aurrekontu Orokorrekin batera joango da, inbestidura-itunaren konpromisoetatik abiatuta. Unidas Podemosek behin baino gehiagotan eskatu du kapitalaren errentak gehiago zergapetzea.
Fortuna handien aldi baterako zerga berria kontu publikoetatik bereizita izapidetuko da, eta txikiagoa izango da Ondarearen gaineko Zerga ordaintzen bada, zergapetze bikoitzik izan ez dadin; horrek Madrilen edo Andaluzian bizi diren errenta handieneko herritarrei ordaintzera behartuko du, PPk % 100eko hobaria ematen baitie.
Zerga-neurri sorta horren aurkezpenarekin, Gobernuak esparru harmonizatzaile bat sortu nahi du, PPko eskualdeek ondarearen gainean abiarazitako zerga-beherapenen ofentsiba geldiarazteko.
Ximo Puig Valentziako Erkidegoko presidenteak PFEZa 60.000 eurora arte jaisteko, salbuetsitako minimoa igotzeko eta kenkariak handitzeko hartutako erabakiak bat ez datorren bertsoa eragin du Gobernuak zerga arloan jarraitzen duen estrategian.
Horrela, PPk eta Ciudadanosek Kongresuan erreklamatutako eta hainbat erkidegok onartutako PFEZaren deflaktazioari dagokionez, batzuek PSOEk gobernatzen du, Valentziako Erkidegoak kasu, Ogasun Ministerioko iturrien arabera, neurri erregresiboa eta konpentsatzeko zaila da.
Hala, zergadunek azaldu dutenez, zergaren tarterik txikienak jaitsita ere, zergadun guztiek izango lukete onura hori, guztiak baitaude lehen tarteen mende. Iturri horien ustez, baliabide gehien dituzten zergadunen zerga-jaitsiera konpentsatu beharko litzateke, baina tarte altuenen igoerarekin egitea konfiskatzailea izan liteke, eta, gainera, ez litzateke nahikoa izango diru-bilketaren galera konpentsatzeko.
Horren aurrean, Jaurlaritzak zuzeneko laguntza-neurriak aukeratzen ditu, hala nola ekoizpen-sektore jakin batzuentzat daudenak edo beken edo garraio-merkealdien arloan egiten ari direnak, eta uste du erkidegoek bide fiskala aukeratu dutela horrelako jarduerak planifikatzeak berekin dakartzan kudeaketa-zailtasunengatik.
Kongresuko korridoreetan egindako adierazpenetan, María Jesús Monterok “zergak jaisteko espiral” bat errefusatu du, nahiz eta aitortu “zerga batzuekin beste batzuekin baino gehiago ona ez dela”; izan ere, Ondarearen gaineko Zerga, PPk gobernatutako hainbat erkidegotan erabateko salbuespenak iragarri dituena, “Biztanleriaren % 0,2k bakarrik ordaintzen du”.
Eztabaida lasaia
Hala, defendatu duenez, “herrialdeak eztabaida garrantzitsua” eta “lasaia” behar du bere zerga-sistemari buruz, eta “Justizia sozialari, baina baita eraginkortasun ekonomikoari ere, laguntzeko” beharra aldarrikatu du: “Kontua ez da asko duten elite handiak sortzea, baizik eta erresistentea izango den gizarte bat egitea, ekonomiaren erasoaldien aurrean kontsumitzeko eta errentak babesteko gaitasuna izango duena. Ekonomia ez dadila murriztu “, argudiatu du.
Gogorarazi du unibertsitaterako sarbidea edo ebakuntza “ezin duela ordaindu” herritar askok, eta defendatu du “sistema fiskala gizarte osoaren itsasgarria” dela, “Bakoitzak bere gaitasunaren arabera ekarpena egiten baitu” eta “itun konstituzionala gauzatzea bermatzen du”, osasunerako, hezkuntzarako edo etxebizitzarako eskubideak bermatuz.
Hori dela eta, Monterok eskatu die autonomia erkidegoei “koherenteak izan daitezela euren gaiekin eta eskaerekin”, “Gehienek zergen poltsa beretik datozen baliabide gehiago eskatzen baitizkiote Gobernuari”.
Baita Europar Batasunaren kasuan ere, Berreskuratze Planetik 140.000 milioi jaso baitira. “Ez da batere koherentea Espainiatik egiten diren titularrek zerga-jaitsierak izatea”, esan du Monterok.
Ministroak azpimarratu duenez, “Zergen jaitsiera masiboa ez da gomendio bat” egungo energia- eta prezio-krisiari aurre egiteko, Europako Banku Zentralaren, Europako Batzordearen, NDFren edo ELGEren arabera, eta, nolanahi ere, jaitsiera horiek “kirurgikoak eta selektiboak izatea, herritar ahulenak babestea” eta “gehien dutenek ekarpen handiagoa egitea”.