Kantabria eta Nafarroa aztertzen ari dira beste zazpi exekutibo autonomikok (Andaluzia, Madril, Valentziako Erkidegoa, Galizia, Euskadi, Murtzia eta Gaztela eta Leon) iragarri dituzten bezalako beherapen fiskalak aplikatzea, eta Aragoiko eta Gaztela-Mantxako Gobernu sozialistek ez diote atea ixten inflazioari aurre egiteko PFEZaren beherapenari.
Ximo Puig Valentziako Erkidegoko presidentea izan zen atzo bere erkidegoan PFEZaren jaitsiera iragarri zuen lehen ‘baroi’ sozialista, PPk gobernatutako hainbat erkidegok zerga horren beherapena aplikatu zutenean, Alberto Nuñez Feijoo ‘popularren’ buruak Pedro Sanchez Gobernuko presidenteari eskatu bezala.
Horren ostean, azken orduetan, Javier Lambanen eta Emiliano Garcia-Pageren exekutiboek ez dute baztertu zerga-beherapenekin jarraitzea, eta Kantabriako presidente Miguel Angel Revillak, PSOErekin ere gobernatzen duenak, zergen jaitsiera hori aztertuko du, zeren. “Marea hortik badoa, ez gara kanpoan geratuko”, esan du erregionalista kantabriarrak.
Nafarroaren kasuan, Maria Chiviteren Gobernua 32.000 eurotik beherako errentei PFEZaren “aparteko kenkaria” egiteko lanean ari da legegintzaldiko bazkideekin.
Bestalde, badira beste gobernu autonomiko batzuk, Kanariar Uharteak eta Balearrak kasu, PFEZ ukitzea baztertu dutenak eta gehien kaltetutako sektoreei zuzeneko laguntzak ematearen alde agertu direnak. Errioxan ere zergen jaitsierari uko egin diote; Extremaduran eta Asturiasen, aldiz, zerga-beherapen horien aurka egin dute.
Hau da Estatuko autonomia-erkidego bakoitzaren egoera:
ANDALUZIA
Juanma Moreno Batzarreko presidenteak iragarri duenez, PFEZaren tarifa autonomikoaren lehen hiru tarteak % 4,3 deflaktatzeak zergadun guztiei eragingo die, baina bereziki lehen hiru tarte horien barruan zergak ordaintzen dituen % 82ari egingo dio mesede. Neurria 2022ko urtarrilaren 1erako atzeraeraginezko ondorioekin sartuko da indarrean, eta, beraz, hurrengo ekitaldian aurkezten den PFEZaren aitorpenean islatuko da.
ARAGOI
Aragoiko presidente Javier Lamban sozialistak ere ateak ireki dizkio zergak jaisteari, eta onartu du bere erkidegoan fiskalitatea aldatzeko “aukera” dagoela, Gobernua osatzen duten lau alderdiak ados badaude.
BALEARRAK
Balearretako Gobernuak asteazken honetan agerian utzi duenez, gaur egun baztertu egiten du PFEZa jaistea, eta zuzeneko laguntzen alde agertu da, zerga hori pertsona fisikoen errentara deflaktatzea baino “fintzea eta zehaztea” ahalbidetzen baitute.
ERRIOXA
Errioxako Gobernuak baztertu egin du PFEZa jaistea, izan ere, adierazi dutenez, eskualdea da “errenta ertain eta baxuentzako presio fiskal txikiena duen autonomietako bat”, eta PFEZaren beherapenak planteatzen ari diren erkidegoak “egiten ari dira” Errioxako Gobernuak “egiten duena”. Are gehiago, Concha Andreuren Exekutiboak akordioa lortu du IUrekin zergak “ez ukitzeko”.
EUSKAL AUTONOMI ERKIDEGOA
EAJk eta Euskadiko PSOEk gobernagarritasuna partekatzen dute, eta uztailean egin bezala, PFEZaren tarifaren tarte guztiak deflaktatzera itzuliko dela aurreratu du Eusko Jaurlaritzak. Horrek, urte hasieran egin zenarekin batera ( % 1,5), % 5,5eko deflaktazioa ekarriko du 2023rako. Hori bai, Eusko Jaurlaritzak “Euskadi eta Nafarroa fiskalitatearen” borrokan ez nahasteko “deia egin du.
EXTREMADURA
Bitartean, Guillermo Fernández Vara sozialistak ere eztabaida fiskal horri buruzko iritzia eman du, eta zerga jaitsierak iragartzen ari diren erkidegoei ohartarazi die “irribarre batekin” itxarongo diela finantzaketa-eredu berriaren negoziazioa hasten denean eta baliabide gehiago eskatuz joaten direnean.
GALIZIA
Alfonso Rueda Galiziako Xuntako presidenteak aurreratu duenez, bere Gobernuak zerga-politikan “bide propioarekin” jarraituko du. Testuinguru horretan, iragarri du PFEZak, tarte autonomikoan % 9,4tik % 9ra jaisteaz gain, beste beherapen bat izango duela 35.000 eurorainoko errentetan, 2022ko urtarrilaren 1etik aurrerako ondorioekin.
GAZTELA ETA LEON
Bestalde, Gaztela eta Leongo Juntak Erkidegoko zerga-jaitsieren lege-proiektua onartu du, PFEZaren lehen tartea ehuneko 5,3 jaistea ahalbidetuko duena. Hain zuzen ere, Luis Tudanca PSOEk eskualdean duen idazkari autonomikoak zerga-beherapenak martxan jartzea babestu du, betiere errenta baxuenei mesede egiten badiete, eta “aberatsei oparirik” emango ez diela defendatu du.
GAZTELA-MANTXA
Blanca Fernandez Gaztela-Mantxako Gobernuko bozeramaileak ez dio aterik itxi datorren astean, Eskualdearen egoerari buruzko Eztabaidan, zerga-arloko proposamenen bat egiteari, baina, izatekotan, “Bisturiarekin” eta familiei laguntzeko eta likidezia emateko izango dela zehaztu du.
KANARIAK
Antzeko zerbait gertatu da Kanarietan; izan ere, Angel Victor Torres presidente sozialistak baztertu egin du PFEZ inflaziora egokitzea, eta errenta txikienei kenkariak eta zuzeneko laguntzak aplikatzearen alde agertu da, autonomia-erkidegoak azken hiru urteetan egin duen bezala.
KANTABRIA
Kantabriako Gobernuak “zerga-gaian zerbait egitea aztertuko du”, eta errenta txikienei zuzendutako zerga-beherapen “aringarriren” bat hartuko du. Jaitsiera hori, segurua ez bada ere, PFEZren tarte autonomikoen bidez egin daiteke. “Marea hortik badoa, ez gara kanpoan geratuko”, ziurtatu du Miguel Angel Revilla eskualdeko presidenteak.
KATALUNIA
Pere Aragones Generalitateko presidenteak beste autonomia erkidego batzuetako iragarki fiskalei buruzko iritzia eman du aste honetan, eta ohartarazi du ez duela parte hartuko errenta altuenei zergak jaisteko “joko basatian”, uste baitu karga fiskala % 1 aberatsenera murrizteko faktura herritarren % 99k ordaintzen duela.
MADRIL
Madrilgo Erkidegoak ere % 4,1 deflaktatuko ditu PFEZaren tarifa autonomikoaren tarteak, madrildarren Errenta Aitorpenean ondorioak izan ditzan. 2023an indarrean sartzea aurreikusita zegoen aurrerapen horren helburua da familiek “baliabide gehiago izatea inflazio handiari eta energiaren, erregaien edo elikagaien prezioen igoerari aurre egiteko”.
MURTZIA
Murtziaren kasuan, Fernando López Miras buru duen Gobernuak dagoeneko lege-dekretu bidez onartu du PFEZaren lehen lau tarte autonomikoak % 4,1 jaistea, eta neurri horrekin 330.000 murtziarri mesede egitea aurreikusten du, 8,5 eta 10 milioi euro arteko guztizko aurrezpena lortuz.
NAFARROA
Elma Saiz Nafarroako Gobernuko bozeramaile eta Ekonomia eta Ogasun kontseilariak “helburu zehatza duten neurri kirurgikoak” defendatu ditu errenta ertain eta baxuak “arintzeko”, hala nola 32.000 eurotik beherako errenten PFEZaren “aparteko kenkaria”, legegintzaldiko bazkideekin lantzen dena.
VALENTZIAKO ERKIDEGOA
Ximo Puig Valentziako Erkidegoko presidentea izan zen eskualdean erreforma baten bidez beherapen fiskalak iragarri zituen lehen ‘baroi’ sozialista. Neurri horietako bat 2022rako PFEZaren tarifa autonomiko berri bat da, inflaziora egokitutako tarte berriekin, 60.000 euro baino gutxiago kobratzen duten zergadunei zuzendua.