Hermes aldizkariaren azken alean, Joseba Iñaki Sobrinok Euskal Autonomia Erkidegoko hauteskunde-erregimeneko ordezkaritza politikoaren distortsioari buruzko azterketa interesgarria egin digu. Zehazki, Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeetako eta hiru lurraldeetako Batzar Nagusietako eserleku-banaketak nolakoak izango liratekeen zehazten du, baldin eta hauteskunde-barrutien kopuruari, banaketan sartzeko eskatzen den gutxieneko boto-ehunekoari eta lurralde bakoitzeko hautetsi-banaketari buruzko beste arau batzuk bete izan balira. Inork ez du harrituko jakitea gure historia politikoa beste bat izango zela aipatutako aldagairen batean aldaketak sartze hutsarekin, baina egia da, era berean, ez dugula inoiz jakingo herritarrek berdin bozkatu ote zuten premisa desberdinen arabera.

Gai hori ez da hutsala, erakunde askoren etorkizuna modu argian baldintzatzen baitu. Oso urrutira joan gabe, emaitza berarekin baina hauteskunde-lege desberdinarekin, Italian, agian, laster abiatuko den gobernuaz bestelako batez ariko ginateke. Urrutixeago, Estatu Batuetan hauteskunde erabakigarriak egingo dira azaroan, gerrymandering ariketa lotsagabeak izan dituztenak hitzaurre gisa, hau da, barrutien manipulazioa, batasuna eta zatiketa estatu bakoitzean nagusi den alderdiaren mesedetan. Joko-arauen garrantzi erabakigarria erakusten duten bi adibide baino ez dira.

Horregatik guztiagatik harritu egiten gaitu gai erabakigarri honi buruz gure artean dagoen eztabaida eskasak. Alde batera utzita 1987an Batzar Nagusietako barrutiei buruz egindako aldaketak, neurri batean EAJren zatiketaren ondorio direnak, eta 2000koa, Gasteizko Legebiltzarrera sartzeko gutxieneko portzentajea % 3ra jaisteko, besterik ez. Agian hobe da horrela, eta eskertzekoa da sosegua, baina ez da harritzekoa hainbeste lasaitasun gauza guztiez sutsuki eztabaidatzen den herrialde batean.

Egilea Andoni Beitia