Euskadin etiketei buruz hitz egitea Biolid Industria Grafikoei buruz hitz egitea da, duela 25 urte baino gehiagotik erreferentea baita siderurgia-, automobilgintza-, edari- edo elikadura-merkatuetan presentzia handia duen sektore batean. Zamudion eta Basaurin ekoizpen-zentroak daude, eta 65 profesional nominan. Euskal ETE horren etiketak esportazio-kapituluaren % 20 dira dagoeneko. Zalantzazko une hauetan, bi digituko hazkunde-erritmoak mantentzen ditu, eta Estatuko etiketa-fabrikatzaileen Top 30ean agertzen da. Guillermo Buces da bere zuzendari nagusia.
Nolakoa da etiketa perfektua?
Produktuari buruz eskatzen den informazioa emateaz gain, komunikazio- eta marketin-funtzio batzuk betetzen ditu, eta, horri esker, elementu garrantzitsua da produktua saltzeko. Jakina, bezeroak ordain dezakeenarekin edo, hobeto esanda, ordaindu nahi duenarekin bat datorren prezioan beti, nahiz eta askotan harritu egiten zaituen kostuaren eskakizun-mailak, etiketak funtsezko garrantzia duenean eta produktuaren kostu osoarekiko proportzionalki oso balio txikia denean.
Zein elementu falta daitezke zure diseinuan arrakastatsua izan dadin?
Lan egiten ari garen sektorearen araberakoa da. Ardoaren munduan, txakolina, garagardoak eta abar barne, oso garrantzitsua da etiketak, diseinu erakargarri bat gehitzeaz gain (bezeroei esan ohi diet lehen botila nik saltzen diedala, nahiz eta bigarrena haien esku egon), prest egotea jasaten dituen baldintzei aurre egiteko. Adibidez, ez da gauza bera kubitera batean sartuta egongo den ardo zuria eta hoztuta bakarrik egongo den ardo beltza. Garrantzitsua da, halaber, materiala ukimenerako material atsegina izatea. Enologiako etiketetarako material moten katalogo izugarria dago.
Industrian baldintzak berdinak dira?
Bestalde, etiketa horien eskakizunek ez dute zerikusirik etiketei eskatzen zaienarekin, adibidez, siderurgia bati dagokionez, Sidenor, Tubos reunidos eta abar. Merkatu honetan oso espezializatuta gaude, gure DNAn daramagula esan baitaiteke.
Zer esan nahi duzu?
Aitarekin negozio honetan hasi nintzenean, gure bezeroen % 80 siderurgikoak ziren, eta hortik datorkigu gure espezializazioa. Kasu horietan, etiketek tenperatura oso altuei eutsi behar diete (ia 1000º arteko tenperaturari eusten dioten materialak ditugu), ezin da hautsi. Oso garrantzitsua da materialei eta fabrikatzeko modu egokienari buruzko beharrezko ezagutzak izatea, bezeroei behar duten kalitatea eman ahal izateko, ez gehiago ez gutxiago. Upategiak, siderurgia edo automozioa bezalako sektoreekin lan egiteak beste fabrikatzaile batzuek baino askoz ere material gehiago ezagutzea eragiten du, normalean sektore bakarrera edo gu baino askoz gutxiagora bideratuta baitaude.
Bitxia da hori, kontuan hartuta azken hamarkadetan etiketaren industria hori ez dela asko hazi.
Hemen bereizi egin behar dugu. Arte Grafikoen sektore berean bagaude ere, etiketen fabrikatzaileak ezin ditugu inprenta komertzialarekin lotu. Jakinaren gainean nago, Bizkaiko Arte Grafikoen Elkarteko lehendakaria ere banaiz eta. Gu etiketariak ezin gara kexatu. Bi digituko erritmoan hazten ari den sektorea gara, eta hori ezin du jende askok esan. Etiketa-fabrikatzaileen sektoreak produktibitatean asko irabazi du, inprimatzeko sistema digitalak atera dira, baina sartzeko oztopo handia dago eta kalean lehiakorrak izateko egin behar diren inbertsioen balio handia da.
Pandemiaren ondorioz, lan egiten duten sektore batzuk % 40rainoko beherakadekin zigortu zituzten, eta arrautza guztiak saski berean jartzea komeni ez zela ikasi zuten.
Beno, gure kasuan, konfinatu aurreko igandean baieztatu ziguten funtsezko sektorea ginela, etiketarik gabe ezin baitzen produkturik merkaturatu, eta, ondorioz, egunero aritu ginen lanean. Ildo horretan, multinazional garrantzitsu batek deitu zigun eta esan zigun Erresuma Batuan zuen etiketa-hornitzaileak itxi egin behar izan zuela eta guri agintzen zigutela etiketa horiek fabrikatzeko. Erresuma Batuan kontsumitzen diren mahonesa ontziei buruz ari gara, Espainian kontsumoa biderkatzen duena, eta, beraz, egokitu egin behar izan genuen, eta lau hilabetez egunean 24 orduz aritu ginen lanean, gelditu gabe.
Pentsatzekoa da pandemiak ez zuela zuen fakturazioan eragin handirik izan…
Funtsezkoak izateak eta anticovid protokolo oso garrantzitsu bat aplikatzeak aukera eman digu gure ekoizpena ez gelditzeko, eta egia bada ere mapatik desagertu diren sektoreak egon direla, hala nola siderurgiarena, automobilgintzarena edo upeltegiena berena, beste batzuen kontsumoa biderkatu egin da (elikadura, garbiketa-produktuak) eta, horren ondorioz, ez dugu gure fakturazio-maila jaitsi, baizik eta 2020an % 13,14 hazi gara 2019. urtearekin alderatuta. Nire ustez, ondo egokitu gara baldintzetara, gure produkzio-prozesuak egokituz, langileen balio-aniztasunean eraginez eta baliabideak behar ziren lekuetan birkokatuz.
Zein da, zure ustez, Biolid enpresaren lehiarako abantaila?
Garrantzitsuena da, tamaina handia izan arren, malguak garela eta gure bezeroen beharretara oso ondo egokitzen garela. Gainera, know-how oso garrantzitsua dugu, sektorean dugun ibilbide luzeak eta ukitzen ditugun sektore ugariek eraginda. Horri guztiari inbertsio-politika garrantzitsu bat gehitzen badiogu (aurten hain zaila izan da makinerian milioi bat euro inbertitzea) eta giza talde oso on bat, enpresa erreferente bihurtzen gaitu etiketa-fabrikatzaileen sektorean. Ez gara handienak, baina bai onenetakoak.
Eta zer espero daiteke etiketetatik etorkizunean?
Nire aldetik, lehenik eta behin, dena eta asko etiketatzen jarraitzea espero dut. Uste dut etiketak bezeroarekiko funtsezko komunikabideak izango direla, informazio-dekorazio hutsa baino askoz haratago. Dagoeneko merkatuan daude eta etiketa adimendunak lantzen ari gara. Etiketa horiek txip bat dute, eta horri informazioa gehitu ahal zaio, mugikor soil baten bidez salmenta-kanal gisa balio diezazun. Errealitate birtuala zuten etiketak ere egin ditugu, hau da, etiketa bat mugikorrera bideratuz bezeroaren bideo bat irekitzen zitzaizun (kasu honetan, upeltegia). Nire ustez, etorkizuneko sektorea da, berrikuntza asko ditu aurretik, berregituraketa garrantzitsu baten zain dago, baina hirugarren eskuetara igarotzeko arriskua du, erabakiguneak deslokalizatu eta ekoizpenak Euskaditik kanpoko beste leku batzuetara eramateko.