Iñigo Fernandez de Mesa CEOEko presidenteorde eta Ikerketa Ekonomikoen Institutuko (IEE) presidenteak asteazken honetan adierazi duenez, patronalak % 1eko hazkundea aurreikusi du 2023rako, Gobernuak aurreikusitako % 2,4aren erdia baino gutxiago, eta langabezia-tasa % 13an geldituko dela ohartarazi du.

Fernández de Mesak lan-merkatuari buruzko Adecco eta APDren jardunaldi batzuetan parte hartu du, eta nabarmendu du Estatua Europako gainerako herrialdeak baino gehiago hazten ari dela, oraindik ez duelako berreskuratu COVIDaren aurreko tasarik, eta beste herrialde batzuk bai, eta gasarekiko mendekotasun txikiagoa duelako.

Enplegua “modu garrantzitsuan” suspertzen ari dela ere nabarmendu du, baina hazkunde-erritmoak moteltzen ari dira, % 5,5eko hazkundearekin eta % 3ko hazkundearekin.

“Enpleguaren sorrera nabarmen moteltzen ari da”, ohartarazi du patronaleko lehendakariordeak, eta adierazi du datorren urtean “geldialdia” izango dela enplegu-tasan, % 13koa. Ildo horretan, enpleguak gora egin duen arren, Gizarte Segurantzako afiliazioaren zifra errekorrek erakusten duten bezala, lan egindako orduen kopuruak behera egin du eta pandemia baino txikiagoa da.

Inflazioak behera egingo du

CEOEren iragarpenen arabera, datorren urtean batez besteko inflazioa % 4 eta % 5 artekoa izango da, eta 2023aren amaieran % 3,5 ingurura jaitsiko da.

“Espainiak desoreka handiak ditu: aurreko krisian baino askoz hobeto kokatuta dago, enpresa-zor gutxiagorekin, familien zor gutxiagorekin, Espainiako ekonomiak oso lehiakorra izaten jarraitzen du eta bankuak onbideratuta daude”, adierazi du Fernández de Mesak, eta ohartarazi du desoreka nagusia, langabezia-tasaz gain (“onartezina”), desoreka fiskala dela, egiturazko defizit “oso handiarekin”.

Ildo horretan, egiteke dauden “bi erreforma handiak”, fiskala eta pentsioen erreforma, egitearen alde agertu da. Haren ustez, enpresetan nabarmen igo dira kostuak, bai lanekoak, bai finantzarioak, bai lehengaietakoak.

Hori dela eta, enpresak “oso kezkatuta” daude Gobernuak zergen arloan hartutako neurri guztiekin, eragin “oso negatiboa” izango baitute enpresan eta, beraz, enpleguan.

Errenten itunari dagokionez, Fernandez de Mesak esan du bereizi egin behar direla, batetik, negoziazio kolektiboaren esparruan gizarte-eragileen jarduera normala, ohiko moduan gertatzen dena eta akordioak sortuz doana, eta, bestetik, errenten ituna, globalagoa dena.

Zailtasunak langileak aurkitzeko

“Zentzuzkoak eta Gobernuarekiko leialak izan gara beti, kolore politikoa alde batera utzita, eta kasu honetan enpresa-egoerarekin kontrako norabidean doazela uste dugu, enpresa espainiarrarekiko presio inposatzailea gehiago handitzea bide okerretik joatea da”, adierazi du CEOEko presidenteordeak.

Lanbide arteko gutxieneko soldataren igoera berriari dagokionez, adierazi du azken urteetan % 50etik gora igo dela, eta Europan ez dela zenbateko hori 8 urtean soilik handitu. “Handitzen jarraitzen badugu, zailtasunak jarriko dizkie kolektibo ahulei, hala nola gazteei, iraupen luzeko langabeei eta prestakuntzarik gabeko pertsonei”, ohartarazi du.

Bestalde, Enrique Sanchez de Leon APDko kontseilari zuzendari nagusiak lan-merkatuaren egungo beste arazo bat aipatu du: % 13ko langabeziarekin, zailtasunak daude ostalaritza, eraikuntza edo garraioa bezalako sektoreetan langileak aurkitzeko.

“Azken lan-erreformez gain, sakoneko joerak eta mugimenduak gertatzen ari dira, eta ezin ditugu begiak itxi”, azpimarratu du.

Azkenik, Iker Barricat The Adecco Groupeko zuzendari nagusiak arreta jarri du lan-erreforma onartu zenetik gaur egunera arte gertatu den agertoki aldaketan.

“Langabezia-tasa % 13,3koa zen orduan. Orain, 10 hilabete geroago, errealitatea bestelakoa da “, ohartarazi du, Europako lurzoruaren ezegonkortasun geopolitikoaz gain, energien eta erregaien prezioan desoreka handiak eragiten ari delako eta inflazioa digitu bikoitza gainditu duten mailetara igotzen ari delako. Espainiako Bankuaren eta NDFren hazkunde-aurreikuspenak ez dira hain baikorrak.

Helburuak lortzea

“Gaizki egindako behin-behinekotasunarekin amaitu eta enplegu mugagabea sustatu nahi zuen lan-erreformak benetan lagundu al dio enplegua sortzeari? Enpresek ba al dute behar besteko malgutasunik aldakortasun horri guztiari aurre egiteko oraingoa bezalako uneetan? Argi dago, kuantitatiboki, kopuruekin batera, erreformak bere helburuak lortu dituela uste dela “, adierazi du.

Ildo horretan, ziurtatu du kontratazio mugagabea 5 aldiz handitu dela aurten, eta aldizkako kontratu finkoak 15 aldiz; aldi berean, aldi baterako kontratazio berriak % 50 jaitsi dira.

Hala ere, Barricatek erreforma horren azterketa kualitatiboan arreta jartzearen alde egin du, ikuspuntu horretatik ezarritako helburuak ere betetzen diren ikusteko.

Hala, aldi baterako laneko enpresei, euren esperientzia dela eta, malgutasun-soluzioetan duten ahalmen guztia aireratzeko aukera eman beharko litzaiekeela adierazi du, “eta horretan ari gara”, azpimarratu du Barricatek.

“Guztion betebeharra da lanean jarraitzea aldizkako kontratu finko horiek edukiz hornitzeko, kualifikatzeko eta alderdi guztiei behar adinako segurtasuna emateko”, azpimarratu du, eta ziurtatu du enpresek malgutasun-mekanismoak behar dituztela, batez ere gaur egungoa bezalako ziurgabetasun-egoeretan, baina ez dutela inolaz ere langileen segurtasuna kaltetuko.

Egilea Andoni Beitia