Antonio Garamendi CEOE patronaleko presidentea bere kargua berritzeko egunak zenbatzen ari da. Patronaleko hauteskundeak azaroaren 23an izango dira, baina orain arte hautagai-zerrenda berriak sortzeko izan diren aukerak azken egunetan berpiztu egin dira.
Joan den ostiralean, Automozioaren Kontzesionarioen Elkarteen Federazioko (Faconauto) presidenteak, Gerardo Pérezek, publikoki ekin zion Garamendiri CEOEko presidentetza lehiatzeko asmoari, bere hautagaitza alternatiboa desagertu egin zela iruditu baitzitzaion. Bere hautagaitza aurkeztea serioski baloratzen jarraitzen duela ziurtatu zuen, berak, Garamendik baino neurri handiagoan, patronalaren egungo egoera irauli eta CEOEren organoetan guztiei lekua egiteko gai izan litekeela iritzita, berriro ere erakunde patronala barne-entzumenik gabe dagoela iradokiz. Eta gogorarazi zuen azaroaren 8ra arte aurkez dezakeela hautagaitza.
Faconautoko presidentea RTVEko elkarrizketa batean aurkeztu zen berriro, eta hirugarren hautagai bat ere egon zitekeela esan zuen: Gerardo Cuerva Cepymeko presidentea eta patronaleko berezko presidenteorde bakarra. Cepymeko liderrak udaz geroztik Foment del Treball kataluniarrak eta, batez ere, Josep Sánchez Llibre presidenteak zuzentzen dituzten patronaleko hainbat erakunde garrantzitsuren presio handiak jaso ditu Garamendiren karguari buruz eztabaida dezan. Hala ere, Cuervak tinko eusten dio ezezkoari, bere asmoen berri duten iturrien arabera.
Cepymeko presidenteak ez du uste une egokia denik, baina horrek ez du esan nahi Garamendik kargua berretsi behar duenik, nahiz eta enpresari txiki eta ertainen elkarteak euskaldunaren hautagaitza publikoki babestu. Izan ere, Diego de Leonen, 50 – Madrilgo CEOEren eta Cepymeren egoitza –, Cuervaren eta CEOEko egungo presidentearen arteko harreman pertsonal txarra beste sekretu bat da, azken asteetan are gehiago gaiztotuko zena.
Egoera horren ondorioz, patronalean ia inork ez du defendatzen hauteskunde egunean hautagai bakarra egotea eta hautagai hori gorespenez aukeratzea. Hautestontzian, banaka eta isilpean bozkatzea errealitate bat da egunero. Horregatik, eta hautagai bat baino gehiago dagoen ala ez alde batera utzita, bozketa hori Garamendiri egindako mozio gisa erabiliko du enpresariek.
Biti-diziplina eskatzea
Hala, enpresa-erakundeetako presidenteek hauteskunde egunean boto-diziplina eska dezaketen arren, horietako askok ez dute egingo. Hori izan liteke Cuervaren kasua, Garamendirekin duen harreman txarra ikusita, eta horrek ateak zabalik utziko lituzke azaroaren 23an euskal enpresariaren barneko erantzuna handiagoa izan dadin. Horrez gain, egungo patronalaren presidentearen aurkariek diote euskal enpresariak CEOEren estatutuak aldatzea ere plantea dezakeela, hirugarren agintaldi bat lortu ahal izateko. Hala ere, Garamendiren gertuko beste iturri batzuek baztertu egin dute aukera hori, eta gogorarazi dute berak sartu zuela aginduen muga.
Bien bitartean, Garamendik sindikatuekin eta patronalarekin irekita zituen negoziazio guztiak bertan behera utzi ditu praktikan – mahaitik altxatu gabe ere –, enpresa-sektore uzkur horien artean mesfidantzak sortuko lituzkeen akordioren bat lortzeko aukerarik izan ez dadin. Gobernua eta sindikatuak horren jakitun dira. Horren erakusle da, adibidez, Lan arduradunak Bekadunaren Estatutuaren negoziazioa luzatzen ari direla, eta horri enpresariak gehitu nahi dizkiote; baina Yolanda Diazen taldetik badakite orain Garamendi ez dagoela ezer sinatzeko prest bere etxean etsai gehiago ez irabazteko.
Ildo beretik, UGTko idazkari nagusi Pepe Alvarezek duela gutxi esan zuen apur bat itxaron behar zela patronala negoziazio kolektiboko akordio bat negoziatzera esertzeko, eta datorren urtera begira izango dela. Zailagoa izango da enpresaburuek pentsioen erreformari ekitea; izan ere, bigarren fasea urtea amaitu baino lehen onartu beharko litzateke. Eta ia ezinezkoa da gutxieneko soldataren igoerarik onartzea, hauteskunde-prozesua edozein dela ere.