Gobernuak neurri sorta bat onartuko du astearte honetan, Ministroen Kontseiluaren bileran, Euriborra handitzearen ondorioz kalteberak diren edo kalteberatasun arriskuan dauden milioi bat etxeri baino gehiagori hipoteka-zama arintzeko, “finantza-egonkortasuna zainduz”.
Ekonomia Gaietarako Ministerioak azaldu duenez, Gobernuak banku-patronalekin – AEB, CECA eta UNACC- eta Espainiako Bankuarekin – 2023ko urtarrilaren 1ean indarrean jartzeko helburuarekin – irekita duen negoziazioan “azken xehetasunak itxi gabe” hartu dute ekimena.
Gaur egun, 3,7 milioi hipoteka daude euriborrari lotuta, eta Exekutiboak familiek eskura ditzaketen neurrien katalogoa zabaltzea erabaki du, familiek aukera gehiago izan ditzaten hipoteka-karga “modu eraginkorrean” murrizteko, eta beren beharretara eta finantza-egoerara ondoen egokitzen den neurria aukeratu ahal izateko.
Zehazki, hiru bidetan jarduten da: familia kalteberen tratamendua hobetzen da, kalteberatasun-arriskuan dauden familientzako aldi baterako jarduera-esparru berri bat irekitzen da, eta hobekuntzak egiten dira kredituen amortizazio aurreratua errazteko eta hipotekak tasa finko bihurtzeko.
Lehenik eta behin, hipotekadun kalteberentzako egungo Jardunbide Egokien Kodea (2012an onartua) hobetzen duten neurriak jasotzen dira, egungo egoerara egokitzeko. Horrela, mailegua 5 urteko printzipalaren gabezian interes-tasa baxuagoarekin berregituratzeko aukera ematen da (euriborra ken % 0,1, gehi egungo euriborra gehi % 0,25).
Era berean, etxebizitza ordainean ematea eskatzeko epea 2 urtera luzatzen da, eta bigarren berregituraketa bat egiteko aukera aurreikusten da, beharrezkoa izanez gero.
Jarduketa-eremua zabaltzeko helburuarekin, hipoteka ordaintzeko hileko diru-sarreren % 50 baino gehiago erabiltzen duten eta urtean 25.200 eurotik beherako errentak dituzten etxekoen unitateek, hipoteka-ahalegina % 50 handitzen ez badute ere, 2 urteko gabealdiarekin, gabealdian interes-tasa txikiagoarekin eta epea 7 urtera arte luzatuta eskuratu ahal izango dute kodea.
Adibidez, 120.000 euroko hipoteka tipoa eta 524 euroko hileko kuota duen familia batek, interes-tasak berrikusi ondoren, kuota % 50 baino gehiago murriztuko du bost urteko gabealdian, 246 euroraino.
Diru-sarreren % 30 baino gehiago
Era berean, beste kode bat proposatzen da klase ertaineko familiak arintzeko, urtean 29.400 euroko errentak baitituzte, hipoteka-kuota handitzeagatik kalteberatasun-arriskuan daudela uste baitute. Horrek diru-sarreren % 30 baino gehiago kontsumitzen die, gutxienez % 20 igo ondoren.
Kasu horietan guztietan, finantza-erakundeek aukera eman beharko dute kuota 12 hilabetez izozteko, geroratutako printzipalaren gaineko interes-tasa txikiagoa izateko eta maileguaren epea 7 urtera arte luzatzeko.
Azkenik, are gehiago murriztuko dira tasa aldakorretik tasa finkorako aldaketa errazteko gastuak eta komisioak, eta 2023 osoan ezabatuko dira amortizazio aurreratuagatiko eta hipoteka tasa aldakorretik finkora aldatzeagatiko komisioak.
Jardunbide egokien bi kodeak finantza-erakundeek beren borondatez atxikiko dituzte, eta sinatu ondoren nahitaez bete beharko dira.
Finantza-bezeroaren defentsa-agintaritza
Nadia Calviño presidenteordeak, gainera, iragarri du figura berri bat jarriko duela martxan, Finantza Bezeroaren Defentsarako Agintaritza, hipotekadunen segurtasuna areagotzeko helburuarekin, eta zehatzeko gaitasuna izango duela ebazpenak betetzen ez direnean.