Hastear den urtean, enpresa-ehunaren segmentu txikieneko lehiaketak nabarmen handituko dira: mikroETEak eta pertsona fisiko autonomoak. Kausak ekainean gertatu zen moratoriaren amaieratik harago doaz.
MikroETEen kasuan, urte berriarekin batera indarrean jarri den prozedura berezia elementu erabakigarria izango da. Ikusiko dugu zer gertatzen den, baina sartzen dituen erraztasunek eragina izango dute konkurtso-tasa handitzeko, Alberto Velasco Auzitegiko Ekonomialarien Erregistroko (Refor) idazkari teknikoak adierazi duenez.
Sistema berri horrekin, mikroenpresaren administratzaileak prozedura elektronikoki hasten du, abokatuaren eta konkurtso-administratzailearen laguntza izateko betebeharrik gabe eta kaudimengabeziari aurre egiteko modua aukeratzeko aukerarekin. Urtean 700.000 euro baino gutxiago fakturatzen duten eta 350.000 euro baino gutxiagoko pasiboa duten pertsona fisiko eta juridikoentzat finkatuta dago. Hala ere, inplikatutako kolektibo profesionalek, hala nola abokatuek eta konkurtso-administratzaileek, uste dute beren zerbitzuak ez emateak, erraztasun bat baino gehiago, zordunei eta hartzekodunei ez laguntzea dakarrela.
Bestalde, nahiz eta autonomoen kopuruak gora egin duen 2022an aurreko urtearekin alderatuta, Biztanleria Aktiboaren Inkestaren arabera, sektore batzuetan krisi orokorra eta berea txikitzen ari dira. Profesionalen eta Langile Autonomoen Batasunaren (UPTA) aurreikuspenen arabera, 2023an 15.000 denda txiki inguru desagertuko dira, eta 2022an likidatu diren 16.000 saltokiei gehituko zaizkie.
Pertsona fisikoak
Pertsona fisikoen arteko konkurtsoaren gorakadari dagokionez, igoera 2021ean ere nabaritu zen. Konkurtsoan parte hartu zuten 7.062 zordunetatik % 33 pertsona fisikoak izan ziren, REFORek egindako 2022ko konkurtso-atlasaren arabera. Nahiz eta egun horietan luzamendua indarrean egon, borondatezko lehiaketa aurkez zitekeen. 2022an, eta Espainiako erregistratzaileen datuen arabera, urteko hirugarren hiruhilekoan aldaketa % 80,6koa izan da aurreko urtearen aldean, eta % 16,2koa aurreko hiruhilekoaren aldean.
Auzitegiko ekonomialariek bi arrazoi eskaintzen dituzte konkurtsalitatea handitzeko: bigarren aukera eta Auzitegi Gorenaren 2019ko epaia.
Bigarren Aukeraren Legea
2020ko maiatzeko konkurtso-erreformak eta irailean sartu zen lege berriak 2015ean onartu zen Bigarren Aukeraren Legeari heltzen utzi diete pertsona fisikoei.
Arau horrek aukera ematen dio kaudimengabeari bere zorrei ordainketa-planen bidez aurre egiteko, bere ondarea eta etorkizuneko diru-sarrerak arriskuan jarri gabe, eta, beraz, libre geratzen da etengabe kargak eramateko. Zorren arintze horrek salbuespen bakarra du arau honetan: kreditu publikoak.
Autonomo askorentzat hutsetik hasteko aukerak gora egin zuen, eta horien konkurtsalitateak egiten jarraituko du, REFORen adierazi dutenez.
Baina Alberto Velascok beste arrazoi bat aipatu du: Auzitegi Gorenaren 2019ko uztaileko epaia, oso onuragarria kreditu publikoei begira. Orduan, Ogasunarekiko eta Gizarte Segurantzarekiko zor horien pribilegioak bigarren aukeraren izpirituaren kontra egiten duela erabaki zen, eta, beraz, kreditu publikoek besteak bezalakoak izan behar dutela. Eta Gorenaren epai bakar batek jurisprudentziarik ezartzen ez badu ere, autonomo askok arrakastarik gabe heldu diote epai horri, bere prozesuan kontuan har zedin. Lege berriak aurreikusten duen erakunde bakoitzeko 10.000 euroko salbuespenaren ondorioak ikusi behar direla azaldu du. Gaineratu du autonomo zordun gehienak Ogasunari eta Gizarte Segurantzari zor dizkietelako direla zordun.