Europako Batzordeak 2021erako hazkunde ekonomikoaren aurreikuspenak jaitsi ditu, bai euroaren eremuan, Barne Produktu Gordinaren (BPG) %3,8ko igoerara arte, bai Europar Batasunean, %3,7ra arte. Hala ere, alde positiboari dagokionez, adierazi du espero duela Espainiako Estatua %5,6 haztea, hasieran aurreikusitakoa baino gehiago, eta 2022 urte ona izatea.
Aurreikuspen horiek ez dute kontuan hartzen Europako funtsek Next Generation direlakoen eragina COVID-19aren osteko berreskurapena laguntzeko. Espainiako Estatuaren kasuan, 2021-2026 aldian 140.000 milioi euro batuko lituzkete, eta Euskadik horietatik 5.702 milioi euro inguru jaso nahi ditu, aurkeztu dituen 188 ekimenei esker.
Hori bai, Brusela argia izan da, ez da Europako funtsik egongo beharrezko erreformak egiten ez badira, Espainiako Estatuaren kasuan izen propioa duten doikuntzak: lan-merkatua, enpleguaren egonkortasun handiagoaren bila; pentsioak, Gizarte Segurantzaren sistemaren defizita ezabatzeko eta etorkizuneko iraunkortasuna ziurtatzeko; eta prestakuntzaren eta hezkuntzaren arloko erreforma, eskakizun berrietara egokitzeko.
Europako Batzordearen aurreikuspenen arabera, Europako ekonomiak behera egingo du berriro aurtengo lehen hiruhilekoan, eta atzeraldian sartuko litzateke, 2020ko laugarren hiruhilekoan behera egin baitzuen. Epe laburreko aurreikuspen negatiboago horiek eragina izan zuten Espainiako burtsan, indize nagusia, Ibex 35, %0,34 jaitsi baitzen berrikuspen horren ondoren, Europar Batasun osoan aurtengo hazkunde ekonomikoaren aurreikuspenek behera egin baitzuten.
Espainiako Estatuaren kasu zehatzean, Europako Batzordeak gorantz berrikusi zituen BPG-aren hazkunde-proiekzioak, 2021ean %5,6ra eta 2022an %5,3ra arte, aurtengo bigarren seihilekoan ekonomiak gorakada handia izango zuelakoan, murrizketak kendu eta COVID-19aren aurkako txertaketak aurrera egin ahala.
Bruselak uste du enplegua eta enpresak laguntzeko 2021era arte indarrean jarraituko duten neurriek (ERTE, ICO kredituak, etab.) enpleguen galera eta ekoizpen-gaitasuna arintzen jarraituko dutela, baina ohartarazi du, neurri horiek kendu ahala, enpresen kaudimen gabeziak eta, ondorioz, langabezia-tasa handitu daitezkeela.
Europako Batzordearen neguko aurreikuspen makroekonomikoak baikorragoak dira joan den azarokoak baino, 2020an Espainiako ekonomia %12,4 jaitsiko zela aurreikusten baitzuten (azkenean, %11), baita aurten %5,4ko gorakada eta datorren urtean %4,8koa ere.
Europar Batasunak iaz izan zuen beherakadarik handiena zenbatu ondoren, 2021 honetan Espainia izango da gehien haziko den ekonomia, batez beste %3,7tik gora Hogeita zazpietan eta %3,8tik gora eurogunean, baita euroaren ekonomia handienetan ere: Frantzia (%5,5), Italia (%3,4), Alemania (%3,2) eta Herbehereak (%1,8).
Proiekzioen hobekuntzan, Paolo Gentiloni Europako Ekonomia komisarioak azaldu duenez, udazkenean ez zen kontuan hartu hirugarren hiruhilekoko BPGa (%16,4 igo zen Espainian), eta urteko azken hiruhilekoa “oso ona” izan zen herrialdearentzat, %0,4ko gorakadarekin.
Hala eta guztiz ere, Bruselak egindako kalkuluak, Europako funtsen inpaktua barne hartzen ez duenak, Espainiako Gobernua itxaropentsu agertzeko aukera eman dio Nadia Calviño ministroaren ahotik, ekonomiaren bilakaerari dagokionez, neurri handi batean Europako Batzordeari proposamen egokia eginez gero espero diren Europako funtsei esker.
Calviñoren arabera, lehen hiruhilekoan Bruselari Plan “koherente” bat aurkeztea da helburua, Europako erakundeek ekainean onar dezaten, urtearen bigarren zatian helegiteak bideratzen has daitezen, baina gogorarazi du urtarrilaren 1etik aurrera Estatuko Aurrekontu Orokorretan 27.000 milioi euro aurreratu direla.
Espainiak 2026ra arte Europako funtsetan jaso ditzakeen 140.000 milioi euroko baliabideen bolumen “itzela” eraldaketa digitala eta berdea bultzatzeko, zientziaren alde egiteko, hezkuntza eta Lanbide Heziketa modernizatzeko, Administrazioa modernizatzeko eta lan-erregulaziorako, zerga-sistemarako eta negozio-giroa hobetzeko erabiliko da.
‘Erreformarik gabe ez dago funtsik’. Hori bai, Bruselak, Margaritis Shinas Europako Batzordeko presidenteordearen hitzetan, Europako funtsen inguruan ohartarazi du “ez dela inbertsiorik egongo erreformarik gabe”, eta ez direla “asmoak” finantzatuko, baina bai “errendimenduak eta emaitzak”. “Ez dira 27 txeke zuri sinatuko. Europako Batzordeak dirua modu eraginkorrean gastatzen dela zainduko du, eta, aldi berean, Espainiako bi indar politikoen arteko adostasuna eskatu du, “Hori belaunaldi berrientzat arrakastatsua izateko erantzukizuna partekatzeko”.