Ura funtsezkoa izango da datozen hamarkadetan milioika eta milioika pertsona hornitzeko, eta are gehiago larrialdi klimatikoko egoera honetan, lehorteak eta uholdeak gero eta ugariagoak eta biziagoak izango baitira, eta, beraz, prest egon behar dugu.
Kataluniaren kasuan, La Vanguardia egunkariak jakinarazi zuen Generalitateak ur-murrizketa oso larriak iragarri zituela otsailaren 28an 224 udalerritan, lehorte larriagatik. Lehorte hori euririk gabeko aldirik luzeena izan zen erregistroak egon zirenetik (1905), eta duela 30 hilabete luzatu zen. Girona, Bartzelona eta bere metropoli-eremu osoa, besteak beste, hornitzen dituen Ter-Llobregateko sisteman hurrengo alerta-fasera (salbuespenekora) igarotzeko erabakia barneko arroetan dagoen ur-eskasiagatik hartu da (edukieraren % 28an daude). Fase berri honekin, 6 milioi pertsona inguruk debekatuta izango dute lorategi pribatu eta publikoak ureztatzea (orain arte bi egunez baino ezin zuten ureztatu), eta nekazaritza-ureztatzearen murrizketak % 25etik % 40ra igoko dira, besteak beste. Etxeko kontsumoari dagokionez, etxean 230 litroko gehieneko ur-erabilera ezartzen da biztanleko eta eguneko (orain 250 litrokoa da), baina praktikan, muga hori ez da ia nabarituko etxeetan, komunitatean egunero kontsumitzen den batez bestekoa eguneko 117 litro ingurukoa baita.
Euskadiren kasuan, ez da inondik inora iritsi Kataluniaren egoerara -penintsulako iparraldeko hezegune deiturikoan gaude-, nahiz eta aspaldi ez dela esan gure erkidegoan ura soberan zegoela, hobe da deserriratzea. Hala ere, une oso problematikoak ere izan ditugu, 1989ko urriaren 10ean milioi bat pertsona baino gehiago kaltetu baitziren beren etxeetan izandako ur-mozketen ondorioz, Euskadik pairatzen zuen lehorte latzaren ondorioz. Edo berriagoak, baina Busturialdeko eskualdera mugatuta, joan den udan Bilbao Bizkaia Ur Partzuergoak aipatutako eskualdean lehorte-arriskua 3. mailara igotzea (lau guztira) eta hornidura-murrizketak handitzea erabaki zuenean, Santurtziko portutik Bermeora egunero bi milioi litro ur isurtzea martxan jarri zen arte, Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren hornidura bermatzeko.
Baina, oro har, esan daiteke Euskadiren ezaugarria baliabide hidriko kontinental ugari izatea izan dela, nahiz eta esan behar den lurraldeko baliabideen banaketa modu geografikoan eta urtaroen arabera nabarmen aldatzen dela.
Krisi klimatikoak, zalantzarik gabe, egoera askoz gehiago zailduko du, eta lehorte ohikoenen jatorrian egotea leporatzen zaio. Uholdeak ere areagotu ditu, gizartearen, ekonomiaren eta ingurumenaren ikuspegitik eragiten dituzten inpaktuekin.
Klima Aldaketaren Gobernu Arteko Taldearen (IPPC) azken txostenaren arabera, planetaren batez besteko tenperatura 1,8 eta 4ºC artean igoko da 2100. urterako (1980-2000 aldiko batez besteko tenperatura erreferentziatzat hartuta). Gainera, aurreikusten da mundu osoko itsasoaren batez besteko igoera 0,4 m-koa izango dela (emisioen egoerarik baxuenean, 2050erako zero garbira murriztu beharko lirateke isuriak) eta 0,8 m-ra (emisioen agertoki altuenerako) 1995-2014ko batez bestekotik gora, eta muturreko fenomeno meteorologikoak areagotuko dira, lehorteak eta uholdeak, esaterako.
Ondorio horiek eta beste batzuek ere eragina izango dute Europako ur-baliabideetan; izan ere, horiek, aldi berean, hainbat eremutan eragiten dute: ekonomian, gizartean, politikan. Horrela, ura funtsezkoa da osasun publikorako, ingurumenerako, biodibertsitaterako, industriarako eta nabigaziorako.
Horregatik, baliabide hidrikoen kudeaketa etorkizunean espero diren inpaktuetara egokitu behar da, eta hori lantzen ari gara Europa mailan. Tenperaturak baliabide hidrikoetan oro har igotzearen ondorioak ez dira soilik espektro meteorologikoari buruzkoak, uraren eta ingurune urtarraren kalitateari ere eragingo diote.
Euskadiren kasuan, Eusko Jaurlaritzak esku artean dituen azterlan eta datuen arabera, prezipitazioak urtean behera egitea aurreikusten da, eta, bereziki, udako hilabeteetan, gure kasuan % 15 eta % 30 artean kalkulatzen baita XXI. mendearen amaierako egoerarako. Mendearen amaieran muturreko tenperatura maximoak 1,5ºC eta 4ºC artean igo daitezke; eta minimoak, 1 eta 3ºC artean. Igoera termiko horrek ebapotranspirazio handiagoa eta baso-suteak izateko arrisku handiagoa ekar lezake.
Klima-aldaketaren eraginez, beste inpaktu bat kostaldeko baliabideetan dago. Kalkuluen arabera, 62 cm igoko da itsas maila. Hala ere, tarte probablea ( % 66-100eko probabilitatea duena) 45 cm eta 82 cm artekoa izango da 2081-2100 aldian. Itsas mailaren igoera horren ondorioz, XXI. mendearen erdialderako 11 eta 13 m arteko atzerapena gertatuko da hondartzetan, aldaketak egingo dira itsasertzaren morfologian eta egonkortasuna galduko da, eta kostaldeko obrak eta azpiegiturak gaindituko dira (konpentsagarriak izango dira horien eremuan % 6tik % 20ra bitarteko gorakada eginez).
Erantzuteko estrategia bat erabakitzeko orduan, funtsezkoa da klima-aldaketaren aurkako borrokaren oinarri diren arintze- eta egokitze-politikak azpimarratzea.
Baina, era berean, hiriko uraren ziklo integralak jarraitu egin behar du herritarrek uraren erabilera arduratsua ahalbidetzen duten politikekin, sektore publikoak eta GKEek sustatutako hezkuntza- eta sentsibilizazio-tresnen bidez, tresna ekonomikoez gain; enpresa kudeatzaileek zein erabiltzaileek aplikatu beharreko ur-sistemetan galerak murrizteko metodoak aplikatzea; uren arazketa hobetzea eta uholdeen aurrean erresilienteagoak egingo gaituzten gure hiriak eta udalerriak naturalizatuko dituzten hiri-drainatze jasangarriko teknikak aplikatzea.
Beste gai garrantzitsu bat teknologia garbiak dira, zuzenean edo zeharka ura aurreztea dakartenak, gero eta gehiago sartzen baitira ekoizpen-prozesuetan. Alor horretako aurrerapen handienak gure erkidegoko industria-sektorean lortu dira, batez ere industria-talde eta -instalazio handietan, kostuen kudeaketa zorrotzak baldintzatuta, eta, aldi berean, ingurumen-kudeaketako praktiken mende, dagozkien ingurumen-kudeaketako sistemen esparruan. Ur-baliabidea kudeatzeko beste tresna bat da araztutako ura zuzenean berrerabiltzea erabilera ez oso zorrotzetarako (arriskua, akuiferoak kargatzea, etab.). Europar Batasunak duela gutxi arautu du nekazaritzarako uraren berrerabilera, baina Europako estatuei utzi die beste erabilera batzuetarako ekimena.
Uraren kudeaketaren alderdi horietan aurrera egitea funtsezkoa izango da klima-aldaketak eragingo dituen inpaktuen aurrean baliabide hidrikoen erabilera iraunkorra egiteko.