Xi Jinpingek Moskun egindako bisitaren inguruan hainbat irakurketa egin daitezke, eta horien egokitasuna denborarekin baino ezin izango dugu ezagutu, informazioaren eta gertakarien arabera.

Autokrata baten bisitaren edukiak ezagutzea oso mugatua da. Izan ere, autokrata horrek ez dio bere herrialdean prentsa-askatasunik ematen beste autokrata bati, eta autokrata horrek ere ez du onartzen bere herrialdean ezinbestean, testuinguruaz egin dezakegun interpretazioaz eta protagonistek gainditu nahi izan dituzten xehetasun batzuez haratago. Historiak etorkizunean bere lana egitateetan oinarrituta egin beharko du, baldin eta gizarte batzuetan zeregin hori askatasunean eta propaganda ofiziala sortzetik bereizita egin badaiteke. Hori da, funtsean, jokoan daukaguna bizi ditugun ereduen arteko lehian.

Txinak nolabaiteko babesa erakutsi nahi izan dio Errusiari, baina aho txikiarekin, karezko batekin eta hareazko batekin. Ez zaio interesatzen Errusia garaitua, baina ez dirudi zikindu nahi duenik. Ez du drama luzatu nahi, baina ez du presarik, zeren eta, Errusia odolusten den heinean, gehiago baita bere zerbitzura gaizkiesaka ibiltzea. Erritmo horretan, Errusia, aliatu bat baino gehiago, menpeko satelite bat izango da, lan zikina egiten diona. Ez da negozio txarra.

Mendebaldekoa ez den munduan, Ukrainako gerra Europako arazo gisa ikusten da, eta ez du ez hotzik ez berorik ematen. Txina beste arazo batzuez arduratzen den potentzia gisa aurkezten da han, bere eragin-eremua zabaltzen duen bitartean. Mendebaldean, Txinari begiratzen diogu, Putin zentzaraziz hondamendia geldiarazteko gai den agente bakartzat.

Beraz, oso une diplomatiko gozoaz gozatzen du, bere aliatua bere akats eta krimenen erdian nola agortzen den ikusten duen bitartean. Ez dut uste Txinak bere osotasunean babesten duenik errusiar lurralde-irabazia, baina ez du asko galtzen utziko.

Erasotzailearen eta erasotuaren arteko taula on batzuk, hemen ez da ezer gertatu, krimenak ahaztu egiten dira, giza eskubideen diskurtsoa alde batera uzten da, biktimek etsi egiten dute, herrialde bakoitzaren barruko boterea errespetatu egiten da, izaera demokratikoa edo hiltzailea alde batera utzita, eta denak errusiar energiaz egindako produktu txinatarrak erosteko, saldo-prezioan, horixe litzateke haien proposamena.

Jauregiko eskaileretan bi agintariek agur esaten dutenean, Xi Jinpingek esaten du orain 100 urtetan gertatu ez den aldaketa bat dagoela. Eta elkarrekin ari gara aldaketa hori bultzatzen. Ona litzateke ulertzea zer aldaketa den. Iazko errusiar eta txinatar aliantzak – orain Zibilizazio Globalaren Ekimenarekin eguneratua – nazioarteko harremanen eredu bat aurkezten du, non ezein eragilek – ez NBEk, ez iritzi publikok – ezin duen interesik izan herrialde bakoitzeko demokrazian eta giza eskubideetan. Bi kontzeptu horiek – demokrazia eta giza eskubideak – gobernu bakoitzak bere herrialdean zer esan nahi duen adierazten dute.

Testuinguru horretan, Xi Jinpingek Pedro Sánchez gonbidatu zuen. Gure aldebiko harremanak berresteaz eta erronka globalen aurrean Europaren eta Txinaren arteko lankidetza sendotzeaz gain, oso garrantzitsua dena, Ukraina da helburua.

Pedro Sanchezek aukera aprobetxatu beharko luke agertokiak liluratu gabe, Aznarri gertatu zitzaion bezala Bushek kasito pixka bat egin eta botak mahai gainean jartzen utzi zionean. Oraingoz, Sanchezek irmo dirudi. EBko Kontseiluaren Espainiaren Lehendakaritza laster hasteak pisu handiagoa ematen dio, baina, era berean, mugatu egiten du haren maniobra-marjina. – Txinako proposamena zehatzago ezagutzeko aprobetxatuko dugu – adierazi du Sanchezek –, baina ahaztu gabe edozein konponbidek Ukrainaren babesa izan behar duela eta Nazio Batuen gutuna errespetatu behar dela.

Erreferentzia horrek agerikoa, errutinazkoa eta protokolozkoa dirudi. Ikus ezazu zenbat eragile ari diren proposatzen gure inguruan Ukrainarik eta NBEren Gutunik gabeko bakea, eta konturatuko zara minimo itxuraz nabarmen eta ukaezin horiek eztabaidagai dugunaren erdigune bihurtu direla.

Egilea Andoni Beitia