Argi dago iraunkortasuna espainiarren bizitzan geratzeko iritsi dela. Bere kontsumo-errutinetan zein neurritan txertatuta dagoen da lausoena. Duela gutxi argitaratutako hainbat azterlanek zifra desberdinak ematen dituzte, baina horietatik guztietatik ondoriozta daiteke kontsumitzaile nazionalak iraunkortasunaren eta poltsikoaren artean eztabaidatzen direla. Kontu hori ez da txikiagoa, azken hilabeteetan prezioek gora egin dutela kontuan hartuta.
Espainiarren % 66k gehiago egin nahiko lukete planetaren eta ingurumenaren alde, baina bizitzaren kostuak eragotzi egiten die, Kantarrek bederatzi herrialdetako 9.000 inkestatan oinarrituta egindako Konektatuz kontsumitzaile ekokontzienteekin azterlanaren arabera. Bertan jasotzen denez, marka iraunkorreko produktu jangarriak erosten dituzten inkestatuen % 55 aldatu egin dira, edo aldatzeko asmoa dute, arrazoi ekonomikoengatik.
Zifrak bat datoz Bezero jasangarria, PwC-k eta Uncommon-ek Espainiako 1.000 kontsumitzaile baino gehiagori egindako inkesta batean oinarrituta egindako txostena. Lan horretan baieztatzen da % 65ek baino gehiagok produktu jasangarrien kontsumoa handituko lukeela, baldin eta horiek arrazoizko prezioak izango balituzte. Profilen egoera alde batera utzita, hau da, kontzientzia handiagoa edo txikiagoa duten, kontsumo jasangarrian gastatzeko gaitasuna duten, guztiek nabarmentzen dute prezioa dela aldaketarako oztopo nagusia, testuan gehitzen denez.
Bestalde, CEU Elikadura eta Gizartea Ikerketarako Unibertsitate Institutuak Mapfre Fundazioarekin lankidetzan egindako Pandemia osteko XXI. mendeko gizartearen elikadura: elikagai-erabakia (2022) txostenean adierazten denez, galdetutako ia 2.000 espainiarretatik, % 23,6k bakarrik adierazi du prest dagoela gehiago ordaintzeko mota horretako produktuengatik.
Inflazioa kontsumitzaileak prezioarekiko sentikorragoak izatea eragiten ari da, baina palanka bat ere izan daiteke kontsumo-ohitura arduratsuagoak ezartzeko eta hain iraunkorrak ez diren baina oso errotuta dauden ohitura batzuk berrikusteko. Testuinguru horretan, aurreikus daiteke ekonomia zirkularraren eta erosketa arduratsuaren ereduak indarra hartuko duela kontsumoaren aurrean, enpresen gizarte-inpaktuan espezializatutako Transcendent aholkularitza-enpresako bazkide zuzendari Ángel Pérezek dioenez.
Aurreko datuak kontrastatu egiten dira CBRE higiezinen aholkularitza-enpresak Vive, trabaja y compra azterketarako bildutakoekin. Nazioartean 20.000 kontsumitzailek egiten dute lan, eta horietatik 1.000 espainiarrak dira. Beren erosketa-ohiturei buruz galdetzean, inkestatu nazionalen % 49k adierazi zuten produktu jasangarriak erostea aukeratu zutela, garestiagoak baziren ere, hau da, batez besteko globala eta europarra baino lau puntu gehiago.
Horri dagokionez, Pérezek dio frogatu dela produktu eta marka jasangarrien eta bezeroek produktu eta marka horiekin duten fidelizazioaren arteko harremana, eta, beraz, litekeena dela jasangarritasunarekin kontzientziatuago daudenek beste aurrezpen-neurri batzuk planteatzea, produktu merkeagoa baina jasangarritasun gutxiagokoa erosi beharrean.
Produktu garestiagoak
Produktu jasangarriek kostu handiagoa ote zuten zehazteko, OCUk azterlan bat egin zuen, eta, horretarako, formatu ekologikoan eta konbentzionalean 22 supermerkatu-katetan (18 orokorrak eta 6 mota horretako produktuetan espezializatuak) eskuragarri zeuden oinarrizko produktuen – elikagaiak, drogeria eta kosmetika – 34 familiaren prezioak bildu zituen. Kontsumitzaileen erakundeak ateratako ondorioetako bat da elikagai fresko ekologikoek, batez beste, ez direnen bikoitza balio dutela. Ontziratuek, bestalde, marka liderrekoek baino % 51 gehiago balio zuten, eta marka zurikoek baino % 154 gehiago. Beste ondorioetako bat izan zen kontsumitzaileen % 54k ez duela ingurumena gehiago errespetatzen duen kontsumoa egiteko aukera eskuragarririk.
Hain zuzen ere, prezio eskuragarriagoak eskaintzeko eta produktu ekologikoak pertsona gehiagoren eskura jartzeko sortu zen Fetén Market, Thom Burns online denda honen sortzaileak azaltzen duen bezala. Izan ere, online denda horrek kideen komunitate gisa funtzionatzen du, oraingoz 100 dira, urtean 60 euroko kuota ordaintzen dute eta trukean deskontuak dituzte. Harpidetza tresna bereziki erabilgarria izan daiteke, prezioak ahalik eta zentzuzkoenak eta egokienak izatea lortzen lagun baitezakezu. Gainera, kontsumitzailearen fideltasuna indartzen du, Burnsek dioenez. Izan ere, 2.0 kontsumo-talde moduko bat bezala definitzen du bere negozioa. Burnsek produktu horiek eskuragarriago egiteko beste estrategia bat marka zuri ekologikoak sortzea da, supermerkatuetako kate handietan egiten ari den bezala, El Corte Inglesen edo Aldin, adibidez, bi adibide jartzearren. Baina enpresek ez ezik, Burnsek adierazi duenez, egoera politikoa ere beharrezkoa da, OCUren proposamena aipatuz, egunero erabiltzen diren produktu iraunkorrenek % 4ko BEZ supermurriztua izan dezaten.
Marketara itzuliz, kontsumitzaileek produktu jasangarrien alde egiteko egin behar duten lehen gauza eskaintza edukitzea da, Guillaume Sonolet L ‘Oréal España eta Portugaleko marketin zuzendariaren iritziz. Tontakeria bat izan daiteke, baina gure produktuen kargak merkatuan jartzea erraza dirudi, eta ez da erraza, gure lan egiteko eta ekoizteko modua aldatzea baita. Gainera, kontsumo-ohiturak aldatu behar dira: bezeroak hezi behar dira, nola erabili azaldu behar zaie, errutinaren barruan sartu behar dute. Eta pizgarri bat eman behar zaio erosketari, estandarra baino erakargarriagoa izan dadin. Sonoletek gaineratu du kontsumitzaileengan gero eta aktibismo handiagoa nabaritzen dutela. Izan ere, Klarnak egindako inkesta baten arabera, kontsultatutako kontsumitzaile espainiarren erdiak baino gehiagok informazio gehiago nahi dute markek ingurumenean duten eraginari buruz. Hori dela eta, aplikazio horrek aukera ematen du bere plataforman egiten diren erosketak epeka ordaintzeko, eta funtzio horri esker, erosleak hainbat datu eskuratu ahal izango ditu, hala nola markako berotegi-efektuko gasen emisioak edo produktuak fabrikatzeko prozesuetan energia berriztagarria erabiltzen duten.