Espainiako bankuak ezustekorik gabe ari dira egokitzen EBZren doako likidezia eta are hobaria agurtzeko prozesu gogorra. Ekainaren amaieran funtsezko mugarri bati aurre egin behar diote: 2020ko ekainean banku zentralak abian jarritako megainjekzioa itzultzea, helburua finantza-egonkortasuna blindatzea eta pandemia betean kredituaren fluxua bermatzea zenean. Europako Banku Zentralak 1,3 bilioi euroko mailegua eman zion orduan euroguneko bankuei. Horietatik 476.000 milioi oraindik itzultzeko daude, eta hilabete honetan ordaindu beharko dira. Zenbateko horretatik, 60.000 milioi euro inguru Espainiako banku nagusiei dagozkie, eta dagoeneko aurreratu dute mailegatutako dirua itzultzea, edozein likidezia-estualdi saihesteko.

Europako Banku Zentralak bankuei pizgarriak ematea erabaki zuen urrian, TLTRO lineekin lortutako likidezia aldez aurretik itzul zezan. Helburua zen banketxeek beren gehiegizko likidezia banku zentralean uzten jarraitzea nahiago zuten praktika oportunista haustea, diru hori itzuli beharrean. Likidezia-ugaritasun hori Christine Lagardek finantzaketa-kostua gogortzeko zuen asmoaren aurkakoa zen, ekonomia hozteko formula gisa, eta horrekin batera inflazio-espirala.

Harrezkero, bankuek bizkortu egin dute EBZk mailegatutako diruaren itzulketa, eta ekainean zailtasunik sor ez zedin diseinatu dute finantzaketa-egutegia. Prozesu horretan, Espainiako bankuak dira TLTROren mugaegunari egoera onenean aurre egiten diotenetako bat, Italiako, Frantziako eta Alemaniako bankuek baino zenbateko txikiagoetan.

BBVAk 14.400 milioi TLTRO finantzaketa itzultzeke dauka, horietatik 11.000 milioi ekainean amaitzen dira eta beste 3.500, 2024ko martxoan. Datorren urteko martxoa izango da, hain zuzen ere, EBZren mailegu hobaridunen hurrengo epemuga handiaren unea. Banku zentralak 330.500 milioi euro injektatu zizkion bankuei 2021eko martxoan, eta horietatik 284.250 milioi euro ordaintzeko daude oraindik.

CaixaBank taldeak, BPIk barne, 15.620 milioi euroko finantzaketa itzuli behar dio EBZri; horietatik 7.000 milioi hil honetan amaitzen dira, eta beste 8.500 milioi 2024ko martxoan. Sabadellek 8.500 milioi itzuli beharko ditu ekainean eta 5.000 milioi martxoan. Bankinterri 5.000 milioiko lineak saldu dizkiote ekainean, eta 2.700 milioi eurokoak irailaren amaieran.

Santanderri 25.000 milioi euro geratzen zaizkio itzultzeko; horietatik 4.000 milioi Santander Españari dagozkio, 18.000 milioi Santander Consumer Financeri eta 3.000 Santander Portugali. Eta Unicajarentzat, berriz ordaintzeko dagoen TLTROren zenbateko osoa 5.422 milioi eurokoa da, eta ekainean 4.400 milioi euro ordainduko ditu.

Europako Banku Zentralaren diru-pizgarrien erantzuna ikusita eta likideziarik gabeko barraren amaiera ikusita, bankuak finantzaketa-alternatibak bilatzen ari dira. Alternatiba horiek, ezinbestean, garestiagoak izaten ari dira tasen gorakadaren ondorioz, baina ez dute sektorearentzat zailtasunik planteatzen. Horrela, kapitalen merkatuak irekita jarraitzen du bankuentzat, eta suspertu egin da martxoan Silicon Valley Banken eta Credit Suissen porrotak ezarritako geldialdiaren ondoren. Gainera, euroguneko bankuek ia ez dute EBZren astebeterako likidezia-lerrorik erabili, ezta merkatuko tentsio handieneko uneetan ere. Sektoreak luxua ere onartu zuen martxoan, AEBtik etorritako bankuen astinaldiaren hilabetean, TLTRO finantzaketa-lerroak 87.700 milioitan aldez aurretik itzultzearen truke.

Urduritasunik ezaren gakoa euroguneko bankuen gehiegizko likidezia da, finantzaketa ultrabarata urte jarraituen emaitza baita, eta arrazoi nagusietako bat baita bankuak ez duela pasiboagatik lehiatu beharrik gordailuengatik gehiago ordainduta.

Europako bankuen gehiegizko likidezia 4,1 bilioi eurokoa da. Bezeroek eskudirua izango dutela ziurtatzeko gutxieneko erreserbak bete ondoren bankuek soberan duten zenbatekoa da, eta maximoetan mantentzen bada ere, joan den urriko errekorreko 4,6 bilioi eurotik behera jaitsi da, EBZk sektoreari mailegatutako likidezia itzultzeko eskatu aurretik.

Goldman Sachsen kalkuluen arabera, TLTRO lineak itzultzeak Europako bankuen gehiegizko likidezia 1,6 bilioi eurotan murrizten lagunduko du, egungo mailatik 2024ko amaierara arte. Goldmanek baztertu egiten du finantza-sisteman tentsioak izatea berrordainketa horiekin, eta, horri esker, erakundeak merkatuan finantzatu ahal izango dira, kostu handiagoarekin bada ere, EBZren ildo konbentzionaletara jo ahal izango dute edo maileguen hazkundeari eutsi ahal izango diote. Joera hori dagoeneko ikusten da Espainiako bankuetan.

Egilea Irati