Aurrezki-kutxen Fundazioaren (Funcas) arabera, Espainiako banku-kontuen eta -gordailuen ordainsarien hazkundea bizkortzen ari da eta “datozen hilabeteetan areagotuko da”. Fundazio horrek adierazten duenez, aurrezkiaren errentagarritasuna Europako Banku Zentralak likidezia kentzen jarraitzen duen heinean hobetuko da “, eta Europako gainerako herrialdeekiko aldea murriztuko du.
Funcasen “Informazio Ekonomikoko Koadernoen” azken edizioak, asteazken honetan argitaratutakoak, egiaztatu du Espainiako bankuek gordailuen ordainsaria handitu duten abiadura beste herrialde batzuenaren atzetik dagoela, eta azaldu du Espainian atzerapenik handiena, “neurri batean behintzat”, egungo prezioen krisiaren aurreko urteetan EBZk berak emandako likidezia ugaritasunari zor zaiola (tasak lurzoruetan zeudenean), bankuek gordailuen interesak handitzeko zituzten pizgarriak murriztu baititu. Kontuan hartu beharreko beste faktore batzuk dira lehia eskasa eta inbertsio-funtsen moduko beste produktu batzuen aldeko apustua.
EBZren estatistiken arabera, eperako gordailuen batez besteko ordainsaria Espainian % 2,31koa zen abuztuan, eta euroguneko batez bestekoa, berriz, % 3,03koa. Hala ere, arrakala pixkanaka ixten ari da. “Eta prozesu hori areagotu egingo da datozen hilabeteetan, EBZk likidezia kentzen duen heinean”, adierazi du Funcasek.
Espainiako Bankuan eskuragarri dauden azken datuen arabera, gordailu-eragiketa berrien batez besteko tasak hiru hilabete daramatza % 2,3tik gora, 2023ko hasierako % 0,67aren aldean. Ageriko kontuetan, errendimendua urtarrilean % 0,06 izatetik gaur egun % 0,13 izatera igaro da. Frantzian, Belgikan eta Italian, esaterako, gordailuen % 3 baino gehiago daude.
Espainiako eta Europako bankuen arteko aldea, “neurri batean”, finantza-ingurune berezi baten ondorioa da; izan ere, Espainiako bankuek “nabarmen” indartu dituzte finantza-krisien osteko likidezia-koltxoiak, eta horrek bere bezeroaren gordailuengatik errentagarritasun handiagoa eskaintzea dessustatu du.
Aldi berean, finantza-krisiak narriatutako aktiboen onbideratze eta salmenta handiaren ondoren, Espainiako erakundeek finantzaketa-premia txikiagoa izan dute Europako lehiakideek baino, kredituaren eta balantzearen hazkunde “nabarmenki neurritsuago” baten aurrean. Era berean, azken urteotan, ordainsaria bilatzen ari ziren aurreztaile espainiarrek beste produktu batzuen aldeko apustua egin dute, hala nola inbertsio-funtsen edo zuzeneko inbertsioen aldekoa, “hein handi batean, bankuek eurek eskainitakoak”.
“Azken batean, diru-inguruneak azaltzen du, neurri batean behintzat, gordailuen ordainsariaren portaera, lehia-baldintzak alde batera utzita”, ondorioztatu du Funcasek, eta adierazi du orain “likidezia-egoera ugaria beste eskasia-egoera batera igarotzen ari dela”. “Ukrainako gerrak ekarri zuen inflazioak, beste gertakari geopolitiko batzuekin batera, eta hornidura-kateetako pandemia-osteko tentsioek behartu dituzte banku zentralak beren interes-tasen politika aldatzera eta ezohiko likidezia-tresnak kentzera. Ingurune berri horretan, beraz, moten translazioa bizkortzea espero daiteke. Ebidentziak iradokitzen du azelerazio hori gertatzen ari dela “, dio artikuluak.
Finantziazioa
Bestalde, eta interes-tasen azken aldiko bilakaerari dagokionez, aurrezkiari ez ezik finantzaketari ere eragiten diola gogorarazi zuen fundazioak. Ildo horretan, adierazi zuen hipotekak direla finantzaketa-kostuen aldaketaren isla nabarmenena, eta urte eta erdiko interes-tasen tentsioaren eta % 4tik gorako gorakada metatuaren ondoren, horien translazioa tasa aldakorrean kontratatutako ia guztietan gauzatu dela (hipoteka bizien guztizkoaren bi heren).
Testuinguru horretan, zorrak aldez aurretik kitatzea aurrezkiaren errentagarritasunaren alternatiba gisa agertu da, batez ere interes-tasa aldakorreko hipoteken kasuan. Testuinguru horretan, Funcasek uste du aurretiazko ezerezte horien magnitudea Altxorraren Letretan eta inbertsio-funtsetan urteko lehen seihilekoan erregistratutako inbertsioaren erdia ingurukoa izan daitekeela.