Crece la competitividad territorial en sintonía con la recuperación sostenida del PIB tras la crisis sanitaria del covid

Lurraldeen lehiakortasuna % 4,9 hobetu da Estatu osoan, eta dagoeneko berreskuratu ditu pandemiaren aurreko mailak. Madril, EAE eta Nafarroa dira talde lehiakorrenak. Atzetik Katalunia dago, indize ertain-altuarekin, eta beste aldean Espainia landatarreko lurraldeak eta turismoaren menpekoenak daude. Galiziak, Gaztela eta Leonek, Kantabriak, Errioxak eta Aragoik lehiakortasun ertain-txikia dute; behe-indizea, berriz, Asturias, Valentzia, Murtzia, Gaztela-Mantxa, Balear Uharteak, Extremadura, Andaluzia eta Kanariar Uharteei dagokie – azken hiru horiek zerrendaren atzean daude –.

Datu horiek Ekonomisten Kontseilu Nagusiak atzo, asteazkena, argitaratutako 2023ko Espainiako Eskualde Lehiakortasunari buruzko Txostenetik ondorioztatzen dira. Txosten horrek Estatuko lurralde-lehiakortasunaren egoeraren mapa jasotzen du, autonomia-erkidegoen arteko aldea alderatuz eta egiturazko lehiakortasunaren joerak eta bilakaera hautemateko azterketa eginez. Txostenaren aurkezpenean, Ekonomisten Kontseilu Nagusiko presidente Valentin Pich Rosellek nabarmendu zuen “inflazio-tasa altuak eta moneta-politikaren tentsionamendua gorabehera, 2022ko ekitaldian BPGren hazkundea sendo mantendu zela eta Errusiak Ukraina inbaditzeak sortutako hasierako aurreikuspen kaltegarriak gainditu zituela”.

“Dinamismo garrantzitsu horrekin batera enplegu asko sortu zen, gure lan-merkatuaren erresilientzia agerian utziz”, esan zuen, baina autonomia-erkidegoen batez besteko lehiakortasuna handitu den arren, “errealitatea da EBrekiko konbergentzia konprometituta dagoela per capita errentari dagokionez”.

Bestalde, txostenaren koordinatzaileak, Patricio Rosasek, adierazi zuenez, emaitzek “lehiakortasunaren hazkunde handia erakusten dute, % 4,9an estimatzen baita, eta bat dator BPGren susperraldi iraunkorrarekin, covid aroaren ondoren”. Era berean, adierazi duenez, “jardueraren eta okupazioaren aldeko dinamikak, sektore estrategikoak berreskuratzearekin batera, hala nola turismoa, eta kanpo-merkataritzaren hazkunde handia, emaitza on horiek justifikatzen dituzte 2022an”.

Lehiakortasun handia
Txostenak nabarmentzen duenez, Madrilgo Erkidegoan, EAEn eta Nafarroan eskumen handiko taldearen osaerak bere horretan jarraitzen du, susperraldi handiko testuinguru batean, baina EAEk Foru Erkidegoa bigarren postutik kentzen du, eta Madrilek, berriz, lidergoa “indartzen” du. Azterketaren arabera, hazkunderik nabarmenenak lan-merkatuarekin, oinarrizko azpiegiturekin, berrikuntzarekin eta ingurune ekonomikoarekin lotutako ardatzetan lortzen dira. Beste aldean, giza kapitala eta ingurune instituzionala ia ez dira aldatzen.

Txostena marrazten duen argazkia bat dator Estatistikako Institutu Nazionalak (INE) 2022ko ekitaldiari buruz argitaratu berri duen eskualdeko kontabilitatearen estatistikarekin. Madril, EAE eta Nafarroa dira Estatuko per capita errenta handienak dituzten erkidegoak, 38.435, 35.832 eta 33.798 eurorekin, hurrenez hurren. Andaluzia (21.091) eta Extremadura (21.343) daude ilaran, baina azken postuan Melillako hiri autonomoa dago (20.698). Bolumenari dagokionez, ordea, Espainiako ekonomiaren motor nagusiak Madril eta Katalunia dira, Estatuko BPGaren % 38 inguru biltzen baitute.

Hala ere, etxekoen unitateen kasuan, rankingeko posizioak aldatu egiten dira. Izan ere, EAE da biztanleko errenta erabilgarri handiena duen erkidegoa. 21.000 euro inguru. Zehazki, 20.865 euro 2021ean, batez bestekoa baino % 26,6 gehiago.

Datuak

Batez bestekoaren gainetik. Madril, EAE eta Nafarroa, ordena horretan, lehiakortasun-indize altuak dituzten autonomia-erkidegoak dira. 2022an, txostenak aipatzen duen urtean, EAEk bigarren postura egin zuen aurrera, Nafarroa gaindituz, eta Madrilgo Erkidegoaren atzetik geratu da bakarrik. Indize ertain-altuan Katalunia dago.

Batez bestekoaren azpitik. Indize ertain-baxuan Espainia landatarreko lurraldeak eta turismoaren menpekoenak daude. Galiziak, Gaztela eta Leonek, Kantabriak, Errioxak eta Aragoik lehiakortasun ertain-txikia dute; behe-indizea, berriz, Asturiasek, Valentziako Erkidegoak, Murtziak, Gaztela-Mantxak, Balear Uharteek, Extremadurak, Andaluziak eta Kanariek – azken hiru horiek dira lehiakorrenak –.