Lehendakariak azpimarratu du Euskadi duela hamarkada bat baino “erakargarriagoa” dela lan egiteko
Enpresek beren produkzio-beharretara egokitutako talentua erakartzeko dituzten zailtasunak ugaritzen ari diren egoera honetan, ezinbestekoa da talentu hori “erakartzeko eta sortzeko” balioko duen estrategia. Euskadiko lehiakortasuna bultzatzeko gakoetako bat da, Iñigo Urkullu lehendakariak euskal ekonomiaren etorkizuneko erronkak aztertzeko hainbat euskal erakundetako ordezkariekin egindako bileran nabarmendu zuenez.
Lehendakariak azpimarratu zuenez, Gazteen Euskal Behatokiaren datuen arabera, “hamar gaztetik bederatzik uste dute beren etorkizun profesionala Euskadin garatu ahal izango dutela”, eta, aldi berean, nabarmendu zuen euskal gazteek EAE “erakargarriago” jotzen dutela gaur duela hamarkada bat baino. Esparru horren barruan, Euskadik aurrera egiten du “urrats sendoz”, alde batetik, talentu profesional horri eusteko eta, bestetik, gazteek “itzuli ahal izateko atea ikus dezaten”.
Urkullu konklabe baten buru izan zen Gasteizen, eta bertan parte hartu zuten, halaber, Bizkaiko eta Gipuzkoako ahaldun nagusiek, hiru hiriburuetako alkateek, Arantxa Tapia sailburuak, hiru lurraldeetako Ekonomia Sustatzeko diputatuek, Eudeleko presidenteak eta Orkestrako eta Lehiakortasunerako Euskal Institutuko ordezkariek. Hitzorduari esker, lan-dokumentu partekatu bat adostu zen, “Euskadiko ongizaterako lehiakortasuna 2040: ekintzarako gogoeta” izenburupean. Bertan, administrazio horien arteko ekintza-agenda komun baten helburuak zehazten dira, bai proiektu propioen bidez, bai beste eragile pribatu batzuekin lankidetzan. “Hausnarketa-prozesu publiko-pribatua da, partekatua eta egiaztatua, 2021ean sortu zena eta euskal erakunde guztiek bermatu dutena”, adierazi du Eusko Jaurlaritzak ohar batean.
Ongizate-eredu iraunkor baten bila
Euskal erakundeetako ordezkariek aztertu zuten lan-dokumentua Orkestraren azterlan batetik sortu zen, zentro horretako adituek gidatutako ikerketa-prozesu baten emaitza. Bertan, hurrengo belaunaldirako “ongizate-eredu iraunkor eta inklusibo” baterako oinarri ekonomikoak ezartzen saiatzen dira.
Orkestrak egindako ikerketak azterlanaren fase garrantzitsu bat amaitzen du; izan ere, 2023an, aldundiek, udalek, Eudelek eta legebiltzar-taldeek aztertu zuten 2022ko irailean onartutako esparru-dokumentua. Horiek guztiek beren ekarpenak sartu zituzten, eta horiei gehitu behar zaizkie Eusko Jaurlaritzako sailenak, eragile eta erakunde pribatuenak, enpresaburuen elkarteenak, sindikatuenak, hirugarren sektoreko erakundeenak eta gazteen ordezkarienak.
Europako eskualdeak gero eta zeregin garrantzitsuagoa hartzen ari dira iraunkortasunera eta ongizate sozial eta ekonomikora bideratutako estrategiak diseinatzen eta garatzen. Izan ere, Euskadi, berrikuntzan lider diren Europako hamar eskualde ingururekin batera, gai horri buruzko hausnarketa- eta errebindikazio-prozesu batera gonbidatu dute. Prozesu hori Flandesek gidatu zuen, 2024ko lehen seihilekoan Belgikak Europar Batasuna presiditu zuenean.
Epe luzerako helburuak dira Euskadi industria-garapen “lehiakor eta jasangarrian” lider bihurtzea, ekonomia “oparo eta dibertsifikatuarekin”, enplegu osoa eta gizartearen bizi-kalitatea bermatuko dituena, eta pertsona guztiei ahalduntzea eta gaitzea ahalbidetuko diena, “gizarte inklusibo eta ekitatibo batean erabat garatzeko”. Era berean, euskal ekonomia deskarbonizatu egin nahi da, eta, aldi berean, izaera “aitzindari, berritzaile eta etengabe aldatzen ari dena” mantendu. Gainera, lehendakariak gainerako erakundeekin partekatu zuen “Euskadi Talent” ekimena, Euskadiri profesionalak mantentzen eta erakartzen laguntzeko garatzen ari diren ekintza zehatzekin.
Lehendakariak azpimarratu zuen erakundeek “talentua erakartzeko eta sortzeko beharra” partekatzen dutela, lehiakortasunaren erronka globalaren adibide gisa, eta ziurtatu zuen Euskadi ez dela “hutsetik” abiatzen; izan ere, “Orkestrak Jaurlaritzak esparru horretan garatzen dituen ekimenak bildu ditu, eta” Euskadi Talent “lan-dokumentuan jasotzen dira”. Lehendakariaren ustez, “kanpoan lan-esperientziak bizitzea aberasgarria da. Are gehiago, hain mundu globalizatuan. Hala ere, beharrezkoa da gazteek atea irekita ikustea, itzuli ahal izateko “.
Urkulluk nabarmendu zuenez, “atzerrira nahitaez emigratzeko itxaropena erdira jaitsi da eta azken hamarkadako mailarik baxuenean dago”, % 16tik % 8ra. “Euskadiko gazteen ustez, Euskadi erakargarriagoa da gaur egun duela 10 urte baino; bestela esanda, hamar gaztetik bederatzik baino gehiagok uste dute gure herrialdean garatu ahal izango dutela beren etorkizun profesionala. Norabide onean gaude “, azpimarratu zuen.
Atzoko jardunaldia, Eusko Jaurlaritzak adierazi zuenez, bilera horretan garatutako dokumentu baten “abala” izan zen, Cuaderno Euskadi 2040 izenekoa, “hasierako dokumentua aberastu duena eta adostasun publiko-pribatu zabala izan duena”. Atzo berretsita geratu zen dokumentua 2022ko irailean idatzi zen, eta erakundeek adostutako lehen akordioa aipatzen du. Testu horretan, 2040ko Euskadi definitzeko sei helburu aipatzen ziren: “oparoa, berritzailea, konektatua, konprometitua, inklusiboa eta berdea”.
Gainera, hitzarmenak helburu horiek lortzeko hainbat adierazle zehatz ezartzen ditu, hala nola langabezia-tasa % 6ra jaistea, Euskadi biztanleko errenta-tasa handiena duten Europako eskualdeen % 10ean txertatzea eta karbono-lurralde neutroa bihurtzea. “Euskadi lehiakorra, pertsona guztien ongizatearen aldeko apustua egiten duena, belaunaldien arteko erantzunkidetasunarekin eta munduko gainerako herrialdeekin modu solidarioan”, irakur daiteke testuan.