Europako Justiziak beste buelta bat eman dio hipotekei lotutako gastuen erreklamazioari. Europar Batasuneko Justizia Auzitegiaren (EBJA) irizpidearen arabera, notarioaren fakturak itzultzeko, erregistratzeko, kudeatzeko eta tasatzeko eskaera egiteko epea bezeroak abusuzkoa dela eta, beraz, baliogabea dela jakiten duenean hasten da. Hala, preskripzio-epea luzatzeko atea ireki da.
Noiz arte eska daiteke hipoteka-gastuak itzultzea?
Orain arte, erreklamatzeko epea aurtengo urtarrilaren 23an amaitzen zen, Auzitegi Gorenak doktrina ezarri eta gastuak bankuaren eta bezeroaren artean banatu behar zirela adierazi zuenetik bost urte betetzen zirenean. Kode Zibilak bost urteko preskripzioa aurreikusten du. Kontsumitzaileen elkarteen arabera, epe hori apirilera arte luzatu behar zen, pandemiak eragindako hiru hilabeteko konfinamenduan administrazio-epeak eten zirelako. Orain, Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak argitu du kontsumitzaileak kontratu-klausula abusuzkoa dela jakiten duenean hasten dela epea. Kontuan izan behar da, halaber, bezeroak bere eskubideak badakizkien eta errekurtsoa prestatzeko eta jartzeko denbora nahikoa duen. Era berean, gastuen itzulketa hamar urtean preskribatzearen aurka dago, gastuen azken ordainketa egiten denetik zenbatzen hasita, Espainiako kasu bati erantzuteko.
Noiz hasten da erlojua korritzen?
Gakoa epea zenbatzen noiz hasten den jakitea da; izan ere, Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak ez du data zehatzik ezartzen, eta azpimarratu du kontsumitzaileak ez duela zertan jakin erreklamazio-epeak jurisprudentziatik abiatuta. Nabarmendu duenez, ezin da uste izan kontsumitzaileak duen informazioak, profesionalarena baino urriagoa denak, barne hartzen duenik kontsumitzaileen eskubideen arloko jurisprudentzia nazionalaren ezagutza, jurisprudentzia hori finkatuta egon arren.
Asufinen esanetan, jurisprudentzia handia izan arren, kontsumitzaileak badaki bere klausularen abusutasuna epai irmoa lortzen duenean. “Hori da, eta ez beste batzuk, epeak betearazten dituena”, adierazi du. Patricia Suarezek Europako epaia ospatu du: “Auzitegi Gorenari, Probintzia Auzitegiei eta bankuei zuzendu die, kontsumitzaileak erreklamatzeko jurisprudentzia zertan ezagutu ez zuela ezarrita. Albiste bikaina da kaltetu guztientzat “.
Nork erreklama dezake?
2019ko Hipoteka Legea baino lehen bankuarekin hipoteka bat sinatu eta notarioaren fakturari, gestoriari, erregistroari eta tasazioari aurre egin behar izan ziotenek erreklamatu dezakete. Auzitegi Gorenak (AG) abusuzko klausula hori deklaratu zuen, eta notario-gastuen % 50 eta gainerako gastu guztiak itzultzea ezarri zuen. Hipotekadunek behar ez bezala ordaindutako zenbatekoak 1.500 eta 3.000 euro artekoak dira batez beste, Asufinen kalkulu baten arabera.
2019ko ekainaren ondoren sinatutako hipoteken kasuan, bankuek beren gain hartzen dituzte notariotza- eta jabetza-erregistroko inskripzio-gastuak, bai eta izapideez arduratzen den gestoriarenak ere; kontsumitzaileak, berriz, higiezinaren tasazio-gastuak eta eskritura-kopiak bere gain hartu behar ditu.
Zer diote bankuek?
Finantza-sektoreko iturriek EFEri berretsi diote Europar Batasuneko Justizia Auzitegiaren jarrerak ziurgabetasunari eusten diola hipoteka-gastuen balizko erreklamazioaren inguruan, eta gai hori kasuz kasu aztertzea bermatzen duela
Nola eskatzen da gehiegizkotzat jotzen diren gastuak itzultzea?
Gehiegizkotzat jotzen diren gastuak itzultzeko eskatzeko egin behar den lehenengo gauza kreditua sinatu zen erakundearen erreklamazio-zerbitzuan eskatzea eta kexa bat aurkeztea da. Erantzuna positiboa ez bada, Espainiako Bankuaren erreklamazio-zerbitzura bidali behar da. Kudeaketa horrek ere porrot egiten badu, bezeroak auzibidera jotzeko aukera du oraindik.