EAEko alokairu babestuko etxebizitzen % 61 emakumeak dira; izan ere, esleipenen ebaluazioak erakusten du diru-sarrera txikiagoak dituztela gizonekin alderatuta. Datua Euskadin etxebizitza eskuratzeari buruzko txostenean agertzen da, genero-ikuspegitik, Etxebizitzaren Euskal Behatokiak argitaratu duen 2023ko datuekin.
Dokumentuak gogorarazten duenez, emakumeak gizonak baino gutxiago sartzen dira lan-merkatuan, eta horrek baldintzatzen du emakumeen independentzia ekonomikoa eta emantzipazioa, eta hori zaildu egiten du soldata-arrakalak; izan ere, EAEko emakumezko langileen batez besteko irabazia gizonena baino 5.622 euro txikiagoa da. Testuinguru horretan, lehen etxebizitza eskuratzeko beharra duten 10 emakumetik 8k ziurtatu du ez duela horretarako baliabide ekonomikorik.
Egoera horri erantzuteko, etxebizitza babestua sustatzeko politikak, alokairuan bereziki, estaldura handiagoa ematen die emakumeen proportzioari gizonenari baino. Hori horrela da baremazioan diru-sarrera txikiagoak dituzten pertsonei eta familia-unitateei laguntzen dielako, gehienak emakumeak baitira.
Zifretan, 2023an 3.758 pertsona, horietatik 2.078 emakume (% 55) etxebizitza babestuaren esleipendun izan ziren (bai erosketan, bai alokairuan), eta 1.680 gizon. Erosketako etxebizitza babestuaren kasuan (diru-sarrera gehiago eskatzen ditu), esleipenen proportzioa erdia eta erdia da gizonen eta emakumeen artean.
Aldea alokairuan nabari da: errentamendu-kontratuen bisatuen % 61,3 emakumeek sinatutako kontratuei zegozkien, eta 2,4 puntu igo zen aurreko urteko proportzioa. Esleipenez gain, EAEko etxebizitza-politikak egoera desberdin hori laguntzen bidez arintzen saiatzen jarraitzen du.
Eskubide subjektiboa
Etxebizitza izateko eskubide subjektiboa 8.326 pertsonari aitortu zitzaien 2023ra arte; horietatik 5.374 emakumeak ziren, hau da, % 64,5, merkatu librean etxebizitza eskuratzeko egoera ekonomiko txarragoa zutelako. Era berean, 1.541 emakumek jaso dute Etxebizitzarako Prestazio Ekonomikoa, eta, beraz, dagoeneko laguntza horren onuradun diren 10 pertsonatik 7 emakumeak dira.
Beste laguntza bat Etxebizitzako Gastuetarako Prestazio Osagarria da, Diru-sarrerak Bermatzeko Errentaren osagarri bat. Prestazio hori bizitegi-bazterketatik gertuen dauden eta 2023an 13.732 emakumeri (onuradun guztien % 53) mesede egin zien emakumeek, 2022an baino % 10,6 gehiago. Laguntza laster sartuko da Etxebizitzarako Prestazio Ekonomikoan.
Gaztelagun gazteentzako programa ere nabarmen hazi da, 2023an 6.366 gazteri egin baitzien mesede, 2021ean baino % 157 gehiagori, eta horietatik % 57,4 emakumeak ziren.