Bileraz bilera eta datuz datu. Erreserba Federalak bere mugimenduak aldez aurretik telegrafiatzen zituen garaiak zertxobait etenda geratu dira. Moneta-politikaren inflexio-une honetan, pandemiaz geroztiko tipoen lehen jaitsieraren egutegia zalantzazkoa da. Hala ere, Jerome Powell Erreserba Federaleko presidenteak Kongresuan bi eguneko agerraldia egin ondoren, inbertitzaile eta analistengan geratu den inpresioa da lehen murrizketa bat oso litekeena dela udako azken bileran, irailaren 17koan eta 18koan. Ostegun honetako inflazio datuak agertoki hori lehen aldiz probatzeko aukera emango du.
Funts federalen gaineko gerokoen kotizazioetan inplizitu dauden kotizazioek ia ziurtzat jotzen dute tasak egungo mailan mantenduko direla, % 5,25-%5,50eko heina, 23 urteko maximoa, hil honen amaierako bileran, CMEren FedWatch tresnaren datuen arabera. Aldi berean, merkatuko prezio horiek % 70etik gorako probabilitatea adierazten dute iraileko bileran tasak % 5,00tik % 5,25era jaisteko. Tipoen murrizketaren aurreikuspenek maximo historikoetaraino bultzatu dute AEBetako burtsa.
Powellek hilabeteak daramatza berresten Erreserba Federalaren Merkatu Irekiko Batzorde Federalak (FOMC), moneta-politikaz arduratzen denak, konfiantza handiagoa izan behar duela prezioak % 2ko helburura modu jasangarrian bideratzen direla lehen tipo-murrizketa egin aurretik. Asteartean Senatuko batzorde baten aurrean egindako agerraldian, Powell pauso txiki bat harago ematera ausartu zen: “Inflazio datu berrienek aurrerapen txiki batzuk erakutsi dituzte, eta datu positibo gehiagok inflazioa modu iraunkorrean % 2rantz doan itxaropena indartuko lukete”.
Hala ere, banku zentraleko presidenteak saihestu egin du konpromisoa hartzea: “Nolabaiteko konfiantza dut”, esan zuen ostegun honetan, inflazioa atzera egiten ari dela. “Galdera da: badugu nahikoa konfiantza modu iraunkorrean mugitzen ari dela % 2 inguruan? Eta oraindik ez nago hori baieztatzeko prest “, gaineratu zuen.
Merkatua eta Erreserba Federala, beraz, inflazioaren datu positibo gehiagoren zain daude. Banku zentralak gehien erabiltzen duen neurria PCE indizea da, gastu pertsonalen deflaktorea, baina kopuru hori ezagutzeko denbora gehiago behar da. Ostegun honetan argitaratuko da kontsumoko prezioen indizea (KPI), eta ekonomialariek % 0,1eko igoera espero dute hilero, urte arteko tasa % 3,1era jaisteko, nahiz eta azpiko inflazioa % 3,4an mantenduko litzatekeen. Beteko balitz, datu ona izango litzateke, beraz, Erreserba Federalaren konfiantza indartuko luke eta irailean tasak jaisteko tesia elikatzen lagunduko luke.
Powellek esan du garrantzi berezia ematen diola tipoen lehen murrizketari. Harentzat hankamotza litzateke garaia baino lehen garaipena abestea, hau da, tasak jaistea, inflazioa oraindik kontrolpean ez dagoela egiaztatzea eta berriro igo behar izatea. Egungo moneta-politikarekin, eroso sentitzen da itxaroten, baina azken esku-hartzeetan gero eta gehiago errepikatu duen beste faktorea da gehiegi itxarotea ere garesti atera daitekeela.
“Inflazioaren murrizketan eta lan-merkatuaren hoztean azken bi urteetan egindako aurrerapenak ikusita, inflazio handia ez da aurre egin beharreko arrisku bakarra”, adierazi zien aste honetan biltzarkideei, partida bikoitzagatik. “Politika murriztailea beranduegi edo gutxiegi lasaitzeak jarduera ekonomikoa eta enplegua bidegabe ahuldu ditzake”, gaineratu zuen.
Asteazken honetan, Erreserba Federalaren agindu bikoitza azpimarratu zuen: prezioen egonkortasuna lortzea eta ahalik eta enplegu gehien sustatzea. Horrek, adibidez, Europako Banku Zentraletik (EBZ) bereizten du. “Ez gara soilik inflazio-helburuak dituen banku zentral bat”, adierazi du Ordezkarien Ganberako Finantza Zerbitzuen Batzordean. “Enplegu-agindua ere badugu”, azpimarratu zuen.
Gainera, moneta-politikaz hitz egin aurretik, egoera ekonomikoaren eta perspektiben errepasoa egitean, ekainaren 12ko prentsaurrekoan lehen aldiz eman zuen mezu bat berretsi zuen: “Lan-merkatuan, adierazle-multzo zabal batek iradokitzen du baldintzak pandemiaren bezperan zeuden puntura itzuli direla, gutxi gorabehera: indartsuak, baina ez berotuta”. Langabezia % 4,1era igo da ekainean, 2021eko urritik izan duen mailarik altuenera, nahiz eta lan-estatistikak kontraesanean dauden.
Hori guztia, beraz, ideia honekin batera doa: tasak irailean jaitsi daitezke, eta, agian, hiruhileko merkealdiaren erritmoa has daiteke, nahiz eta FOMCko kideek azken aurreikuspenetan, duela aste batzuk, urtea amaitu arte 0,25 puntuko beherapena baino ez zela egongo adierazi zuten. Parte-hartzaileak zatituta zeuden. Lauk ez zuten inolako murrizketarik espero; zazpik 0,25 puntuko beherapen hori adierazten zuten, eta beste zortzik urte amaierara arte puntu laurdeneko bi murrizketa izango zirela zioten.
Merkatuko kotizazioen arabera, litekeena da 0,25 puntuko bigarren beherapena izatea abenduan. Hori bai, inbertitzaileak eta Erreserba Federala sistematikoki okertu dira aurten egindako aurreikuspenekin, eta horrek ez du ezer bermatzen.
Powellek bi egun hauetan Kongresuan argi utzi duen beste mezu bat da hauteskunde egutegiak ez duela eraginik izango bere erabakian. Banku zentralaren independentzia defendatu du, eta ziurtatu du bere koktel monetarioan hauteskunde-kanpaina ez dela osagai bat.
Zalantzetako bat da Erreserba Federalak irailean mozketa posible baten seinale argia emango ote duen hil honen amaierako bileran. Hori egiten ez badu, banku zentralak aukera izango du oraindik bere mezua Jackson Holeren mintegi ekonomikoan jartzeko, abuztuaren 22tik 24ra bitartean. Powellek iaz esan zuen banku zentralak izarretatik orientatzera behartuta zeudela zeru lainotuaren azpian. Beharbada, aurten argiago izango dute zeharkaldiaren norabidea.