Oporrak iristen dira, eta, erraza ez bada ere, gastuak murriztu daitezke, gehienek urte osoan amesten dituzten atseden-aste horiek hartzeari uko egin gabe. Are gehiago, uda une egokia da gure diruaren kontrola egunean izateko eta gure poltsikoak hustuko ez dituzten aukerekin aisialdiaz gozatzeko.
Hasteko, udan askoz denbora libre gehiago izaten dugu antolatzeko. Gainera, familia askorentzat gastu batzuk murriztu edo desagertu egiten dira. Hori da hezkuntza-gastu gehienen kasua: ikastetxeak, unibertsitatea, klase partikularrak (berreskuratu beharreko ikasgairen bat dagoenean eta errefortzu bat behar denean izan ezik) edo prestakuntza akademikoarekin zerikusia duten beste jarduera batzuk. Berokuntzan ere gutxiago gastatzen da, eta argia egunean ordu gutxiago pizten da.
Hala ere, aurrezpen horiekin batera, gastu berriak agertzen dira, batzuentzat ezinbestekoak direnak (udako kanpalekuak edo seme-alabak zaintzeko beste aukera batzuk, gurasoek lan egiten duten bitartean), eta hornidura batzuetan kontsumoa handitzen da, hala nola elektrizitatea aire girotua piztu behar bada, edo ura lorategia dagoenean.
Horregatik, uda erdiko bi hilabeteetarako aurrekontu bat prestatzea, orri zuri baten aurrean jartzea eta diru-sarreren eta balizko gastuen balantzea egitea komeni izaten da askotan. Egun horietako ordutegirik lasaienak dena erraztuko digu, eta denbora gehiago eman ahal izango dugu gastu murriztuko uda bat planifikatzen, 10 gako hauen bidez:
1. Menua planifikatzea. Behin aurrekontua eginda, lehen urratsa menu bat planifikatzea da. Horretarako, erosketa-saski bat prezio baxuko eta sasoiko produktuekin beteko dugu. Urte sasoi honetan elikagai freskoak, entsaladak, fruta… gustukoagoak dira. Neguan baino gutxiago jateko joera dugu, eta horrek gure aurrekontua egiten lagunduko digu. Aprobetxamendu-sukaldera jo daiteke (plater batetik bat baino gehiago atera daiteke asteko egun desberdinetarako). Janari-plan on bat eginez, uste baino gehiago aurreztuko dugu.
2. Jatetxeko irteerei eustea. Bazkarian aurrezten badugu, kanpoan bazkaltzeko eta afaltzeko irteerei ere eutsi behar diegu. Oporrek eguneko ordu asko ostatutik urrun igarotzera bultzatzen gaituzte (hondartzan, mendian, igerilekuan…), beraz, etxean afaltzeak eta bazkaltzeak aurrezteaz gain, une atseginagoa eta lasaiagoa ere izan daiteke.
3. Bidaietan aurrekontua ez urratzea. Ez zaie oporrei uko egin behar aurrezteko, baina ahalegin bat egin behar dugu aurreikusi genuen aurrekontura egokitzeko eta ahalik eta denbora gehienarekin planifikatzeko. Oporraldia zenbat eta gehiago hurbildu, prezioak garestituz joango dira. Gutxi eskatzen diren helmugetara jotzea edo “low cost” aire-lineekin bidaiatzea, edo familia edo lagunak bisitatzea ere aukera ona da aurrekontu txikia dutenentzat. Helmuga nazionala bada, egokiena etxeak alokatzeko plataformen bidez ostatuak bilatzea eta hotelak beste baterako uztea izango litzateke. Horrela, aurrekontu estuagoak dituzten bazkariak egin ahal izango dira, eta jatetxeetako bazkariak eta afariak saihestu.
4. Landa-turismoko azken orduko eskaintzak. Oporretarako beste aukera bat landetxeetako azken orduko eskaintzak aprobetxatzea da. Aukera hori hondartzara joatea baino askoz merkeagoa da, adibidez. Beti aurkituko dugu etxe bat, azken unean prezio onean utziko gaituena.
5. Energia aurreztea. Gauden lekuan gaudela, garrantzitsua da energia aurreztea. Bai, aire girotua pizten duen botoia sakatzea tentagarria eta oso freskagarria da, baina hori ere garesti ateratzen da. Agian uda honetan etxea fresko mantentzeko ahalegin txiki bat egitea komeni da, goizean aireztatuz, pertsianak jaitsiz eta egunez gelak ilunduz, beroa sar ez dadin. Eguneko erdiko orduetan haizagailua aire girotua baino askoz merkeagoa da.
6. Merkealditik tira egitea negura begira. Uztaila ezin hobea da merkealdia aprobetxatzeko. Aurreikuspen on bat egin behar da eta negurako beharko dugun guztia erosi. Arropa-dendetan ez ezik, etxetresna elektrikoetan, eskola-materialetan, sukaldeko tresnerietan edo altzarietan ere badira merkealdiak.
7. Automobilaren erabilera arduratsua. Ez da dena autoz egin behar. Gasolina-gastuek gure itsulapikoa hautsi dezakete; beraz, benetan aurreztu nahi badugu, ahal bezainbeste saihestu behar dugu autoa erabiltzea. Bidaia luzeak egiteko, mugikortasun partekatuko “app-ak” erabil daitezke beti. Uda da, halaber, distantzia laburretarako bizikletaz mugitzeko urteko unerik onenetako bat. Automobilaren aukera bideragarri bakarra bada, egokiena gasolina merkeena duten gasolina-zerbitzuguneetan erregaia hartzea da.
8. Etxean ordena jartzea. Oporrak etxean ordena pixka bat jartzeko erabiltzea ideia ona da beti. Eta, zergatik ez, bigarren eskuko objektuak eta arropa saltzeko aplikazioetan saltzea behar ez dugun guztia.
9. Doako aisialdia. Uda doako aisialdi eskaintzez beteta dago. Bai normalean bizi garen hirian geratzen bagara, bai oporrengatik beste hiri batera bidaiatzen badugu, garrantzitsua da beti entretenitu gaitzaketen baina dirurik balio ez duten jarduera guztiak egitea: ikuskizunak doan, jai herrikoiak, museoak, parkeak, landa-ibilaldiak…
10. Ur-gastuaren kontrola. Uda amaitzen denean iristen dira ezustekoak uraren fakturarekin. Hala ere, aholku batzuk jarrai ditzakezu, hala nola txorroten emaria murriztea gehiegi ez gastatzeko edo dutxen iraupena kontrolatzea, beti hamar minutu baino gutxiagokoak izan daitezen.