Espainiako ekonomia bezain urtarokoa den honetan, pandemia edo 2008koa bezalako kolapsoa bezalako gertaera disruptiboak ez badaude behintzat, Gizarte Segurantzako afiliazioaren eta erregistratutako langabeziaren portaerak hilero errimatzen dute. Eta azaroa, udako denboraldi turistikoa erabat agortuta eta Gabonen zain, ez da hilabete ona izaten lan-merkatuarentzat. Horrela, Espainiak 30.050 enplegu galdu zituen azaroan, eta batez besteko afiliazioa 21.302.463 langiletan geratu zen, 2019tik hamaikagarren hilabetean izandako beherakadarik handiena. Atzerakada ostalaritzan oinarritzen da. Sektore horretan 120.000 enplegu galdu ziren urriaren aldean, eta hori ere nabari da lurraldeen araberako desagregazioan: okupazioa Balear Uharteetan bakarrik jaitsi da, turismo-monolaborantzako eskualde batean. Datuak hobeak dira erregistratutako langabeziari dagokionez, 16.036 pertsona gutxiago baitaude langabezian. Baina jaitsiera arina da, azken hiru urteetakoa baino okerragoa, datu positibo bati esker: azaroko langabeen guztizkoa txikiena da 2007tik, Atzeraldi Handiaren aurretik. Ildo beretik, azaroan inoiz erregistratu den landunen kopururik handiena da.
Gizarte Segurantzak zabaldutako datuen arabera, urrian baino 30.000 pertsona gutxiagok egiten dute lan Espainian. Aldagai hori azken urteetan jakinarazi duena baino bilakaera okerragoa da: 2023ko azaroan, urte bereko urriaren aldean, 11.583 pertsona gutxiago zeuden lanean; 2022an, 156 pertsona bakarrik. 2021 eta 2020 nekez homologa daitezke, pandemiak baldintzatzen baititu. 2019ra iristean, 2024koa baino zifra okerragoarekin gertatzen da, 53.114 afiliatu gutxiago baitaude. Azken hamarkadako batez bestekoan, 2021a eta 2020a alde batera utzita, langileen kopurua % 0,12 jaitsi da hamaikagarren hilabetean, ia aurten bezala, % 0,14ko atzerakadarekin.
Sektorekako azterketak arreta guztia ostalaritzan jartzen du, azaroan enplegu-suntsiketa kontzentratzen duen sektorean. Erregimen orokorraren desagregazioak (soldatapeko gehienak) erakusten du ostalaritzak 118.721 langile galdu zituela azaroan, eta horrek % 7,61eko beherakada ekarri du, 2023koaren (-%7,72) edo 2022koaren (-%7,22) oso antzekoa. Azaroan gehien sufritu zuen bigarren adarra jarduera artistikoena izan zen, 1.828 enplegu gutxiagorekin. Taberna eta jatetxeetako beherakada hezkuntzako gorakadarekin konpentsatzen da (27.430 langile gehiago), udan enpresa askok kaleratzen duten sektorea. Merkataritzako afiliatuen kopurua ere nabarmen hazi da, 23.297 afiliatu gehiagorekin.
Urtarokotasunari lotutako hileko aldakuntzen eragina alde batera utzita, urteko datuei dagokienez, gehien hazi diren sektoreak honako hauek dira: osasun- eta gizarte-zerbitzuetako jarduerak (65.788 langile gehiago, % 3,56), ostalaritza (60.111 gehiago, % 4,35eko gorakada), hezkuntza (59.318, % 4,87), merkataritza ( % 52.412 eta % 2,03) eta garraioa eta biltegiratzea ( % 41.502 eta % 4,95). Azken urtean afiliatu gehien galdu duen sektorea etxeko enplegua da, 16.197 langile gutxiagorekin etxeko enpleguaren sistema berezian ( % 4,35eko jaitsiera).
Autonomia-erkidegoen arabera, berriz ere ikusten da ostalaritzako beherakada dela azaroko okupazio-datuak baldintzatzen dituena. Balear Uharteak, turismoaren erritmoari eusten dion erkidegoa, 93.535 langile galdu zituen hamaikagarren hilabetean, hau da, % 15,5eko atzerakada. Bigarren atzerakadarik okerrena, askoz ere moderatuagoa, Gaztela eta Leon da, 6.727 langile galdu baititu eta % 0,68. Datu negatibo horiek Valentziako Erkidegoko (12.618 langile gehiago), Andaluziako (22.412) eta, batez ere, Madrilgo Erkidegoko (29.895) erregistro onekin konpentsatzen dira. Zehaztu behar da eskualde oso populatuak direla, eta horietan litekeena dela jauziak eta erorikoak bolumenaren arabera nabarmentzea. Ehunekotan, aurrerapenik onenak Murtziako Eskualdeak (+%0,92) eta Kanariek (+%0,81) izan dituzte.
Erregistratutako langabeziari buruzko datuek, Lan Ministerioak ematen dituenak, 16.036 pertsonako beherakada jasotzen dute, 2023koa (-24.573 langabe), 2022koa (-33.512) eta 2021ekoa (-74.381) baino okerragoa. Datua hobea da 2020koa baino, pandemiaren urtea baino, orduan 25.269 langabe gehiago baitzeuden erregistratuta, eta 2019koa baino, orduan 20.525 langabe gehiago baitzeuden. Sexuen arabera, emakumeen langabezia gehiago jaitsi da azaroan (10.811 emakume, -% 0,69) gizonena baino (5.225 eta -% 0,51).
Datu horien arabera, guztira 2.586.018 langabe daude, 2007ko azaroko kopururik txikiena. Horrela, Espainian duela 12 hilabete baino 148.813 langabe gutxiago daude, 2022tik 2023ra (-146.549) baino zertxobait gehiago. Ildo beretik, azaroko 21.302.463 langileek hamaikagarren hilabetean gehieneko historikoa ezarri dute, eta 496.389 afiliatu gehiago izan dira urtean. Enpleguak aurreko ekitaldian baino pixka bat gutxiago egin du gora, orduan 522.443 pertsona izan baitziren.
Atzerritar gehiago, mugagabeagoak
“Azken hamarkadan atzerritarren enplegua nazionalena baino azkarrago hazi da”, azpimarratu du Gizarte Segurantzak. Datuen arabera, azaroan beste herrialde batzuetatik etorritako afiliatuak guztien % 13,5 izan ziren: “2,9 milioi langile dira jatorrizko seriean, duela urtebete baino 226.965 gehiago”.
Elma Saizen sailak dana duten eremuetan ere jarri du arreta: “Afiliazio datuek oraingoz ez dute eraginik enpleguan. Valentziako probintziako afiliazioa 11.217 afiliatu gehiago izan dira urriaren aldean, eta 24.659 gehiago duela urtebete baino, 1.170.026 afiliatu guztira “. Halaber, Espainiako okupazioaren erritmoa bizilagunenarekin alderatzen du: “Espainian sortzen den enplegua (+%8) Europako herrialde handietakoa baino handiagoa da (Italia, +%5,1; Frantzia, +%2,3; Alemania, +%1,7) 2021aren amaieratik, lan-erreforma indarrean jarri aurretik”.
“Azaroan 1.301.482 kontratu erregistratu dira guztira. Horietatik 544.519 lan-kontratu mugagabeak dira, hau da, kontratu guztien % 41,84, eta Espainiako lan-merkatuko egonkortasunerako bideari eusten diote beste hilabete batez “, azpimarratu du Lan Ministerioak. Gizarte Segurantzak datu horretan sakondu du: “Gaur egun, 14,7 milioi landun baino gehiago daude kontratu mugagabearekin, eta horietatik 9,7 milioik baino gehiagok lanaldi osoan lan egiten dute. Lan-erreforma onartu zenetik kontratu mugagabea duten ia 3,7 milioi afiliatu (3.684.379) dira “.
Bestalde, autonomoen kopurua ez da ia aldatu: 3.385.663 dira, urrian baino 746 gehiago eta aurreko urtean baino 41.961 gehiago. Hileko kopuruan gora egin du, soldatapekoen kasuan ez bezala, baina urteko alderaketak beste irudi bat utzi du. Erregimen orokorra % 2,62 igo da, eta autonomoena, berriz, % 1,25.