Barakaldon jaioa (1963), Eva Ferreira Euskal Herriko Unibertsitatean (EHU) Matematikan lizentziaduna eta Ekonomian doktorea da. Era berean, Probabilitate eta Estatistikako masterra egin zuen New York Unibertsitateko Courant institutuan, eta Ekonomia Aplikatuan katedraduna da 2005etik. Kudeaketan eskarmentu handia izanik, Ferreira pozik agertu da, gaur egun EHUko errektorea den Nekane Balluerkaren lekua hartuko duen bigarren emakumea izango delako

Zu zara aurkeztu den hautagai bakarra.

Niri, hautagai gisa, askoz errazagoa egingo litzaidake proiektu bati buruz hitz egitea, beste bati kontrajarriz; beti da errazagoa. Baina hautagaitza berririk ez aurkeztea konfiantzazko botoa dela uste dut, besteak beste, ez delako sekretua beste errektore-talde batzuetan instituzionalki inplikatuta egon den pertsona bat naizela eta gaur egun oraindik euskal unibertsitate publikoaren buru den pertsonaren babesa dudala.

Zer neurri hartzea planteatzen duzu ingurune digitalari eta nazioartekotzeari lotutako irakaskuntza sustatzeko?

Eboluzioaren kontzeptua azpimarratu nahi nuke, EHUk jaio zenetik eboluzionatu egiten duelako ezagutza sortzeko, transferitzeko eta beste prestakuntza-zentro batzuekin erlazionatzeko forman eta moduan. Ildo horretan, belaunaldi digitala da orain trebatzen ari garena; iraultza azkarra eta lehentasunezkoa da, baina lan- ibilbide eraginkorrak lortzeko helburua du, banaka erakargarriak, motibagarriak eta unibertsitatearen helburu globalekin bat datozenak. Ikerketa gehiago baloratu behar dugu, eta jendea ezagutzak sortzeko gai izatea behar dugu, baina ezagutza horiek zabaltzen eta gizartearekin elkarlana egiten jakingo duten pertsonak ere behar ditugu. Ezin dugu ahaztu unibertsitatearen oinarrizko eginkizuna ikasleak bikain prestatzea dela, eta irakasle guztiek ez dutela denetarik egin behar; ikerketan eta prestakuntzan ezinbestekoa den gutxieneko bat lortuta, uste dut gero karrera profesionalak, pizgarriak eta motibagarriak birdefinitzeko gai izan behar dutela. Berriro diot, ahaztu gabe prestakuntzaren atzean ikerketa eta kudeaketa daudela.

Zer proposamen aurkezten ditu zure taldeak irakaskuntza- eta ikerketa-talentua erakartzeko?

Giza eta lan-arloko erabakietan pizgarri ekonomikoa ere gure bizitzaren parte da, eta errealitate hori ezin da ukatu. Baina unibertsitateko irakasleen eta ikertzaileen artean dena ez dago lotuta faktore ekonomikoarekin; garrantzitsua da, halaber, aintzatespenaren faktorea, gustatzen zaigun horretan lan egitea eta ikerketak baldintza egokietan egin ahal izatea, bai eta irakaskuntza berritzaile eta atsegingarri baterako sarbidea izatea ere, unibertsitate-politika ona egiteko eta hedapen- eta transferentzia-lanak egiteko lankidetza- taldeak izateaz gain.

Zer proposamen zehatz egiten dituzue ikasketak amaitzean enplegagarritasuna errazteko?

Bide horretan ibilbide luzea dugu eginda, eta sustatzen jarraituko dugu. Alde batetik, enplegu-zentroak daude, non aholkularitza handia dagoen lan-hastapenetan laguntzeko. Hala ere, unibertsitate gisa, zuzenean dagokigun eta dagoeneko egiten den zerbait da prestakuntzan zehar enpresetan praktikak egiteko aukera izatea; alde horretatik, prestakuntza duala oso arrakastatsua izaten ari da, eta hori bultzatzen jarraituko dugu.

Ingelesa bultzatzearen alde agertu zarete. Nola egin nahi duzue hori?

Unibertsitateak beste hizkuntza batzuetan ikastea bultzatu behar du. Ikuspuntu horretatik, argi dago ingelesa funtsezko pieza dela ikerketa lanetarako. Errealitate saihestezina da, eta hor dago. Bultzatu nahi dugu, batez ere, graduondokoen artean askoz nazioartekoagoak izatea, non ingelesa, osorik ez bada ehuneko esanguratsu batean, komunikazio-hizkuntzetako bat den; berdin graduetan. Badaukagu ingelesezko gradu oso bat, eta bai, ingelesezko eskaintza handitzen jarraitu nahi dugu, edo, behintzat, ingelesezko irakaskuntzaren zati nabarmen bat egotea.

Europako beste unibertsitate batzuekiko lankidetza areagotzea proposatzen duzue. COVID-19aren eta Brexitaren artean, ez duzu uste hau zailagoa izango denik? Egia da ez dagoela presentzia fisikoa ordezka dezakeen beste ezer. Errealitate bat da. Hala ere, kontua ez da egonaldi guztiak aldatzea eta birtualak egitea, baina badago hutsune bat lankidetzak lantzeko aukera ematen diguna; lankidetza birtual asko egon daitezke. Aurrez aurrekoa birtualarekin uztartzea lortu behar dugu; eta egoera normalizatzen denean, aurrez aurreko zatia azpimarratzen utzi behar dugu, funtsezkoa baita. Egonaldiak aurrez aurrekoak izatea litzateke egokiena, Euskal Herrira iristen diren ikasleak, ezagutzaz gain, gure herriaren alderdi kulturalaz, linguistikoaz eta idiosinkrasiaz ere busti behar baitira. Hori mantendu egin behar da. Eta kanpora ateratzen diren euskal ikasleentzat, gauza bera. Une honetan, osasun-krisia dela-eta, ezin badugu aurrez aurre egin, birtuala izateko aukera izango dugu, behintzat.

Ezagutzen al du euskal gizarteak bere unibertsitate publikoa?

Ez dut uste ezezaguna denik publiko handiarentzat. Izan ere, erakunde gisa, 2019ko soziometroaren arabera, baloratuenetako bat da, baita aintzatetsienetako bat ere. Beharbada, ez dago behar bezala azalduta, Unibertsitateak graduatu gisa etorkizuneko doktoreak eratzeaz gain, ezagutza gizarteari transmititzeko iturri ere bagarela. COVID-19aren gaiarekin, komunikabideetan eta eztabaida-foro garrantzitsuetan gure profesional asko entzun ditugu. Pandemian adituak diren pertsonak, hainbat arlotakoak: osasun arlokoak, osasun publikokoak, datuak biltzekoak, funtsezko teknologietako espezialistenak.

Zer presentzia du euskarak EHUn?

Euskarak oso presentzia handia du EHUn; ez dut uste gure unibertsitatetik igarotzen den pertsona-talderik dagoenik – 60.000 inguru: ikasleak, irakasleak, prestatzen ari den jendea, aldian behin datozenak…, non euskararen presentzia eta komunikazioa hain zabala den; graduko prestakuntzaren terminoetan ere normaltasun osoan dago.

Egilea Admin