Nafarroak funtzionatzeko beste modu bat du. Ahalegin eta adimen kolektiboaren ondorioz, Foru Komunitateak bizi-kalitate handia du eskualde berritzaile, berdinzale eta iraunkor gisa. Eta horrela aurkeztu nahi du munduaren aurrean, Nafarroako Markaren bidez.
Foru Komunitatea talentua eta inbertsioak erakartzeko gai den “erreferentziazko ekosistema sozioekonomiko” gisa birkokatzeko estrategia berrituak konfiantza eta erakargarritasuna eraiki nahi du barrurantz eta kanporantz, irudi berritu, sendo eta sendo berri baten bidez. Horretarako, Nafarroako Marka estrategia berria hedatzen hasi da, baita Nafarroan bertan ere.
Joan den irailean Iruñean egindako errute luzearen ondoren, Erribera izan da Nafarroa Markaren lehen geralekua foru-lurraldean. Ehun eragile publiko eta pribatu baino gehiagoren aurrean, Nafarroako Marka joan den azaroaren 22an aurkeztu zen Tuteran. Félix Taberna Lehendakaritza eta Berdintasun kontseilari eta lehen presidenteordeak “herrialde hobe, oparoago eta zoriontsuago baterako herri-proiektu” gisa definitu zuen. Tabernak honako hau nabarmendu zuen: «Erriberak Nafarroa birkokatzeko eskaintzen dituen aukerak: nekazaritzako elikagaien sektorearekin industria-potentziala erreferentzia gisa, puntako hezkuntza-sistema bat edo bere aberastasun naturala Nafarroako Markaren nortasun-ikurrak dira Erriberan». “Nafarroako hegoaldeak duen pultsioa behar dugu”, azpimarratu zuen Tabernak.
Nafarroako Marka erronka kolektibo gisa ez ezik, lankidetza-espazio gisa ere aldarrikatzen da. Nafarroako garapen sozioekonomikoaren alde lan egiten duten eragile guztien topagune eta proiekzio bat. Hori dela eta, Félix Tabernak bere egin zuen “Nafarroako Marka babesteko beharra, eragina izan dezan, Nafarroako eta Nafarroatik kanpoko goi-mailako preskriptoreen arreta erakartzeko”. Eta bertaratuak animatu zituen Nafarroako Markaren enbaxadore gisa laguntzera, ikuspegi partekatu batetik. “Beharrezkoa da lurralde-marka bat hedatzea Nafarroa garatzeko, gure kokapen geoestrategikoa indartzeko eta eskualde gisa erakargarriagoak izateko aukera emango baitigu”, adierazi zuen presidenteordeak.
Nafarroako eta Erriberako gotorlekuak
Nafarroako Marka hedatzeak aukera ematen du Foru Komunitatearen indarguneak erakusteko; horien artean, hezkuntza-sistema sendoa nabarmentzen da, hiru unibertsitate baititu, horietako bi Erriberan, eta horiei esker biztanleriaren % 40k baino gehiagok goi-mailako ikasketak ditu. Baita sistema biomediko dinamiko eta aurreratua ere, 30.000 pertsonari baino gehiagori lana ematen diena eta Foru Komunitateari munduko osasun-sistema publiko eta unibertsal aurreratuenetako bat ematen diona.
Halaber, Espainiako erkidego industrializatuena da, eta horrek ondorio positiboak ditu balio erantsi handiko enplegu egonkor eta ondo ordainduak sortzeko, 125 multinazional baino gehiagorentzat ekosistema erakargarria. Nabarmentzekoa da Erriberan sektore hauek duten pisua: osagaien industria, energia berriztagarriak edo nekazaritzako elikagaien sektorea; azken horrek 25.000 pertsona ingururi ematen die enplegua Erkidego osoan.
Nafarroa munduan birkokatzeko estrategia berriak Nafarroako bizi-kalitateari eusten dioten “sustraietan” ere eragiten du, bai eta “landa-eremuan” ere, Foru Komunitateko aberastasun-iturri nagusietako bat izan baita. Eta, era berean, Nafarroan bizi den ongizate-estatuaren lorpen gisa erakusten du, baita mundu mailako bizi-itxaropen handienetako bat izatea ere, 83 urtera iristen dena.
Gainera, Nafarroako Markak gotorleku gisa aldarrikatzen ditu nafarrek eta nafarrek egiten dituzten lan desinteresatuak, biztanleen % 45ek boluntariotza-lanak egin baitituzte beren bizilagunen bizitza hobetzeko. Eremu horretan, nabarmentzekoa da “Nafarroa + Boluntarioa” zerbitzuak boluntariotzako 40 erakunde baino gehiago dituela identifikatuta Erriberan.
Hiru jarduera-ardatz
Jardunaldia hiru ardatzen inguruan egituratu zen. Ardatz horietan, dozena bat hizlarik parte hartu zuten, eta Nafarroako markak definitutako “funtzionatzeko modu bereizia” jorratu zen.
Lehenengoa Enpresa – Talentua – Berrikuntza ardatzari buruzkoa da, eta sakonago aztertu zuen Nafarroako marka nola saiatzen den espazio bat sortzen, non jarduera ekonomikoak etorkizuneko ikuspegia ematen duen eta prestakuntza-eremuekin sinergiak sortzen dituen. Horrela, inbertsio- eta ikerketa-ekosistema bat errazten da, berrikuntza-maila handiagoak lortzeko. Nafarroako Enplegu Zerbitzuko zuzendari kudeatzaile Nafar Lansarek, Miriam Martónek, moderatu zuen, eta honako hauek parte hartu zuten: Gil Sevillano, Hezkuntza eta Lanbide Heziketako zuzendari nagusia; Martín Larraza, Nafarroako Unibertsitate Publikoko Kalitate, Ekonomia eta Estrategiako errektoreordea; Laura Sandúa, Nafarroako Enpresa Konfederazioko presidenteordea, Riberako Enpresa Elkartearen ordezkaria eta Aceites Sandúa Group gerentea; eta Hector Barbarin, Elikagaien Teknologia eta Segurtasuneko Zentro Nazionaleko zuzendari kudeatzailea.
Bigarrena, Nafarroako Bizi-kalitatea – Nortasuna ardatzari buruzkoa, Txerra García de Eulatek moderatu zuen, Nafarroako Azterketa eta Prospekzio Bulegoko zuzendari kudeatzaileak, eta berdintasunaren, boluntariotzaren, asoziazionismoaren eta gizarte-ekonomiaren pisuan eragin zuen Nafarroako marka berrian. Agerian geratu zen enpresek, administrazioek, fundazioek eta herritar antolatuek osatutako sare sozioekonomikoa bizi-kalitate handiagoko garapen-faktoreak direla. Patricia Abad, Nafarroako Berdintasunerako Institutuko zuzendari kudeatzailea; Joseba Asiáin, Lehendakaritzako, Gobernu Irekiko eta Nafarroako Parlamentuarekiko Harremanetarako zuzendari nagusia; eta Susana Villanueva, Nafarroako Fundazioen presidentea, mahaian parte hartu zuten.
Azkenik, hirugarren eztabaida Turismoa – Aberastasuna – Aniztasuna ardatzari buruzkoa izan zen, eta Nafarroa Nafarroako Marka estrategiaren barruan helmuga erakargarri gisa kokatzea, turismo-sustapenaren berrikuntza eta turismoaren, naturaguneen kontserbazioaren eta ingurumen-jasangarritasunaren arteko oreka jorratu zituen. Sendaviva Nafarroako natura-parkeko gerente Mikel Lacomak zuzendu zuen, eta honako hauek hartu zuten parte: Ana Rivas Turismoko zuzendari nagusiak, José María Agramonte Errege Bardeako Komunitateko presidenteak eta Ana Bretaña Ingurumeneko zuzendari nagusiak.
Nafarroa mundura proiektatu da marka berriarekin Bruselan
Nafarroako presidente María Chivitek Nafarroa marka berria aurkeztu zuen Bruselako Cervantes Institutuan, eta funtsezko tresna gisa nabarmendu zuen Erkidegoa erreferentziako ekosistema sozial eta ekonomiko gisa kokatzeko, bai nazio mailan, bai nazioartean.
Ekitaldia Sailaren Kanpo Harremanetarako Zuzendaritza Nagusiari atxikitako Bruselako Nafarroako bulegoarekin lankidetzan antolatu zen, Ana Ollo buru zela. Kanpoan bizi diren Nafarroako profesionalak bildu ziren, eta bertan izan ziren Miguel Moreno, Komunikazio eta Harreman Instituzionaletarako zuzendari nagusia, eta María Garrido, Prodigioso Volcán agentziako kidea, markaren diseinuaren arduraduna. Chivitek atzerrian bizi diren nafarrak “lehen lerroko enbaxadore” gisa definitu zituen, markaren balioak Europako printzipioekin bat datozela azpimarratuz, Nafarroa ez ezik, printzipio horien buru ere badela.
Jardunaldiaren oinarria NEXT (Nafarrak kanpoan) programan izena emanda zeuden eta Bruselan bizi ziren pertsonen deialdia izan zen, baina Nafarroarekin lotutako hedabideak eta pertsonak ere gonbidatu ziren. Ekitaldia azaroaren 21ean egin zen, baina bisita ofiziala egun bat lehenago hasi zen, presidenteak Eskualdeetako Lantaldean bilera batean parte hartu zuenean, Europako beste eskualde batzuekin batera. Bilera horren amaieran, Reyno Gourmeten aperitiboak partekatu ziren, eskualdearen balioak sustatzeko.
21. artikuluaren aurkezpenean, Nafarroa markaren helburuak ez ezik, hausnarketa- eta birdiseinu-prozesuaren azterketa bat eta ikuspegi, narrazio eta identitate grafikoaren eta hitzezkoaren proposamenak ere jaso ziren. 50 parte-hartzaile baino gehiagok Nafarroa sustatzeko diseinatutako materialak eta baliabideak jaso zituzten, bideoak, tipografia, narratiba eta logoak barne.
Presidenteak Nafarroa Europako eskualde liderretako bat dela adierazten duten adierazleak nabarmendu zituen: LHko ikasleentzako enplegagarritasunaren % 100, 100 eskualde berritzaileenetan sartzea, emakumeen lorpen handia eta mugikortasun elektriko eta jasangarriko lidergoa. Gainera, nazio-mailan bizi-kalitate handiena duen komunitatea da. “Horrek guztiak puntako eskualde bihurtzen gaitu, eta nahi dugu Nafarroako marka honek, garena ez ezik, izaten jarraitu nahi duguna ere islatzea”, ondorioztatu zuen Chivitek, eta azpimarratu zuen oso garrantzitsua dela eskualdea proiektatzea talentua eta inbertsioak erakartzeko eta etorkizuneko ongizatea bermatzeko.