Imanol Pradales lehendakariak asteazken honetan ohartarazi duenez, sare elektrikoaren ahalmen faltak arriskuan jartzen du Euskadin trantsizio energetikoari eta ekonomiaren deskarbonizazioari lotutako proiektuen garapena. Horregatik, Espainiako Gobernuari eskatu dio potentziaren erabilgarritasuna handitzeko, plangintza egoki baten bidez eta EAEn lehendik dagoen azpiegiturak duen ahalmena desblokeatuz.
Pradales jaunak EIC Fundazioaren (Energy Intelligence Center) aurkezpenean aurkeztu du errekerimendu hori. Ezkerraldeko eta Meatzaldeko Parke Teknologikoan duen egoitzatik, energia-trantsizioaren buru izango da, eta Bizkaia eta Euskadi nazioarteko erreferente izango dira esparru horretan. Bizkaiko Foru Aldundiarekin eta Eusko Jaurlaritzarekin batera, Energiaren Euskal Erakundearen (EEE) bidez ordezkatuta, Hidrogenoaren Euskal Korridorea, Energy Advanced Engineering Fundazioa, Nortegas eta Petronor dira fundazio horren patronatuko kide. “Nahiz eta mendekotasun handiko herrialde txikia izan, gaitasun bakarrak ditugu proiektu industrial eta teknologiko berriak gidatzeko. Ahalegin horrek erakunde, enpresa eta gizarte osoaren inplikazio aktiboa eskatzen du “, azpimarratu du lehendakariak.
Lehendakariak ohartarazi du Euskadi oraindik “oso urrun” dagoela 2030erako isurketak % 45 murriztearen helburuetatik, 2005arekin alderatuta, edo energia berriztagarrien ekarpen garbia % 32ra iristearen helburuetatik, azken kontsumorako. “Gure autohornikuntza energetikoaren tasa % 8,7 da, Europako batez bestekoaren aldean % 41,6, eta gure ekoizpen elektriko berriztagarria guztizko kontsumo elektrikoaren aldean % 7,3 da, Europako % 53,9ren aldean. Energia asko kontsumitzen dugu, baina oso gutxi ekoizten dugu, eta horrek mendekotasun handia izatera garamatza “, azpimarratu du. Horregatik, egoera horri buelta emateko mekanismoak abian jartzeko beharra berretsi du, “gure etorkizuna baldintzatuko duten erabaki azkarrak hartu gabe, baina arazoari aurrez aurre jarrita”.
Ildo horretan, gogorarazi du Euskadik gaitasun eta indargune “propio eta bereziak” dituela industria- eta teknologia-proiektu berriak garatzeko, euskal ekonomia deskarbonizatu eta trantsizio energetiko hori bultzatu ahal izateko. “Zentzuz aprobetxatu behar dira eta lehiatzeko abantaila lortu behar da, ezagutza aurreratuak eta enpresa-, industria- eta teknologia-proiektu berriak sortuz”, adierazi du.
Inplikazio “irmoa”
Hala ere, ohartarazi du garapen hori guztia “arriskuan” dagoela sare elektrikoaren ahalmena zabaltzen ez bada. “Lehenbailehen konpondu behar dugu trantsizio energetikorako eta gure etorkizuneko garapenerako muga nagusietako bat”, gogorarazi du, Espainiako Gobernuari bi bidetan “erabakitako” inplikazioa eskatzeko. “Egungo euskal sarean ezkutuko gaitasunak desblokeatu behar dira, eta sare elektrikoetako inbertsioen plangintza berriak gaur egun zorroan ditugun proiektu industrial eta digital guztiei berme osoz aurre egiteko potentziaren eskuragarritasuna handitzea lortu behar da; bestela, arriskuan egongo dira”, ohartarazi du.
Izan ere, gogorarazi duenez, euskal ekonomia eta gizartea ahalik eta azkarrena deskarbonizatu behar dira, bai -2050ean neutraltasun klimatikoa lortzeko helburua ia izkinaren bueltan dago-, baina baita kostu sozial txikienarekin ere. “Oso fin harilkatu behar dugu trantsizio ordenatu, arrazoizko, orekatu eta justu bat gauzatzeko, atzean sektorerik, jarduerarik eta pertsonarik utziko ez duena eta gure industria-lehiakortasuna arriskuan jarriko ez duena”, adierazi du Pradalesek.
Not in my backyard baztertu
Hori dela eta, “energia-iturri eta teknologia erabilgarri guztiak” aldarrikatu ditu. Gakoa mix energetikoa da”, not in my backyard ikuspegi hori baztertzeko deia eginez, ez nire atzeko patioan, ez nire etxeko atean. “Asmatzeko, ezinbestekoa da erakundeen inplikazio aktiboa, bai eta eragile politiko, enpresa, industria, ezagutza-sare eta, oro har, euskal gizartearen inplikazio aktiboa ere. Herri honetan guztioi eskatzen digun erronka da hau”, amaitu du.