Nafarroako industriak ekoizpena handitu du aurten, nahiz eta Alemaniak krisi ekonomikoa bizi duen bere eredu energetikoagatik, muga-zergen batailagatik eta Txina bezalako beste herrialde batzuen lehiagatik.
Industriak garrantzi handia du foru BPGrentzat, guztizkoaren % 30 hartzen baitu, eta Alemaniarekin harremanak ditu automobilgintzaren edo berriztagarrien bidez (Volkswagen autoko multinazionalekin edo Siemens eta Nordex energia berdeetan), besteak beste.
Ekitaldi honetako germaniar ekonomiaren geldialdiak ez du eragin negatiborik izan Nafarroako enpresen jardueran, produkzioa urte arteko % 10,5 hazi baita urrian, Nastaten azken txostenaren arabera.
Bi digituko gehikuntza horren arrazoia hainbat adarren portaera ona da, hala nola metalurgiarena, automobilgintzarena, beste manufaktura-industria batzuena, nekazaritzako elikagaiena, eta paperarena, zurarena eta altzariena. Energia-sektoreak baino ez du beherakadarik izan. Indize orokorra, energiaren adarra kontuan hartu gabe, % 13,7 igo da; eta egutegiaren eraginen tasa zuzendua % 6,7 da.
Eurogunean izandako hazkunde txikiaren aurrean sendotasun handiagoa erakusten duten Nafarroako konpainiek metal-, automobilgintza- eta nekazaritza-elikagaien arloan lan egiten dute, eta produktuak egin eta zerbitzuak eskaintzen dituzte, bai urte arteko indizean, bai urriko hil artekoan.
Horrela, industria metalurgikoak urte arteko % 18,6ko hazkundea izan du urrian, eta % 12,2koa irailarekin alderatuta. Garraio-materialen kasuan (autoaren sektorea barne), azken hamabi hilabeteetan ia % 15eko igoera ezarri da, erreferentzia gisa urria eta hil arteko ia % 12 hartuz; eta nekazaritzako elikagaien kasuan, % 10etik gorako erritmoan hazi da urte batean, eta % 8,3an urrian, aurreko hilaren aldean.
Konplikatua
Industriak eutsi egin dio, nahiz eta Europako testuinguruak 2025. urtea zaila izango dela iragarri duen, EBko bi potentziekin, ekonomiaren eta politikaren ikuspegitik une zailak bizi baitituzte: Alemaniak hauteskundeak egingo ditu otsailaren 23an, Olaf Scholz sozialdemokratak gidatutako gobernu koalizioak jauzi egin ostean, krisitik ateratzeko politiketan bat ez etortzeagatik eta aurrekontuetan akordiorik ez egoteagatik; eta Michel Barnier Frantziako lehen ministroak behera egin du, ezkerrak eta ultraeskuindarrek aurrekontuen aurka aurkeztutako zentsura-mozioaren ondorioz.
Horregatik, Nafarroak kezkaz begiratzen die bi herrialde horiei, esportazioetarako helmuga nagusiei. Irailera arte, Foru Komunitateak 1.360,5 milioiko produktu eta zerbitzuak saldu zizkion Frantziari, 2023ko aldi berean baino % 11 gutxiago; eta Alemaniari, 1.226,3 milioi, % 4,8 gehiago. Bi merkatuak Erkidegoko esportazioen % 34 dira.
Gainera, Alemanian, VW taldeak murrizketa bati aurre egin behar dio, lantegien itxiera historikoarekin, milaka langileren kaleratzearekin eta % 10eko soldata-murrizketekin. Oraingoz, Landabengo lantegiak adierazi du doikuntza hori Alemaniara mugatzen dela, eta, aldi berean, Nafarroako VWk bi elektriko eta errekuntzako beste bi fabrikatzeko transformazioaren erronkari aurre egin behar diola.
Enpleguak ere laguntzen du
Industriaren ekoizpena handitzen ari den egoera honetan, inguruan gertatzen denaren ziurgabetasunarekin eta eraldaketa ekologiko eta digital betean, Nafarroako industria-ehunak lanpostuak sortzen jarraitzen du. Hirugarren hiruhilekoko (uztaila-iraila) Biztanleria Aktiboaren Inkestak (BAI) egiaztatzen duenez, Euskal AEko industriak 84.900 landun ditu (zifra historikoa), eta horrek enplegu guztien % 27 jasaten jarraitzea ahalbidetzen dio (portzentajerik handiena Espainiako probintzia guztien artean).
Azken urtean, industriak 7.100 pertsona gehiago kontratatu zituen, 84.900 landun izatera iritsi arte; eta hiruhilekoen arteko bilakaera alderatuz gero, bigarren eta hirugarren hiruhilekoen artean Erkidegoak mila pertsona gehiago sartu ditu industrian, Biztanleria Aktiboaren Inkestaren arabera. Horrela, Nafarroak, eredu ekonomiko honengatik gailentzen diren bi lurralde gainditzen ditu enplegu industrialetan. Gaur egun, Bizkaian 75.200 pertsona ari dira lanean, eta Gipuzkoan, 70.900.
Gizarte Segurantzari begiratuz gero, Nafarroan 71.637 kotizatzaile industrial daude, guztizkoaren % 23 (herrialdeko handiena), eta ehuneko hori ez da aldatzen 16 urtean. Bi estatistikek agerian uzten dute enplegu horrek Erkidegoan duen indarra.