Relato científico

Hedabideen bidez inposatzen zaigun neolengua honetan, asko entzuten da errealitatearen kontakizunaz hitz egiten, batzuetan gertaera publiko bakoitzaren narrazioaz, egitatetik independenteak balira bezala. Garai hauetan garrantzi handiagoa du lehen eraikuntza ideologikotzat hartzen genuen testuinguruak, planteatzen den gertakariak baino. Horrela, gezur bat bera ere sinesgarria izan daiteke, edo, gutxienez, begirada beste alde batera bideratu, beti ilusionismoa izan den horretatik abiatuta. Horrela doa, noski.

Aurreko egunean, Senatuan, jauntxo mordo bat eta inboluzionistak ziren desioak zituen emakume bat aretoaz jabetu ziren, beti eskubideak eta askatasunak murrizten dituzten horietakoak, bereziki ahulenetakoak, huts egiten ez duelako. Horietako batek “eboluzioaren kontakizuna” deitu zuen zerbait zalantzan jarri zuen, “sorkuntzaren egiaren” aurrean. Samuel Wilberforce apezpikua izan zitekeen, 1860an eboluzioaren teoria zientifikoari buruzko Thomas Henry Huxley eboluzionistaren aurkako eztabaida hartan harrokeriaz jokatu zuena eta gizatasunean, zientzian eta enpatian porrot egin zuena. Mayor Orejari gauza bera gertatu zitzaion: 1857ko azaroaren 24an jaio zen biologiari aurre egiteak, Charles Darwinen Espezieen jatorria argitaratzeak, ezjakintasuna edo fede txarra baino ez du erakusten. Kontakizun bat besterik ez dena, ordea, hainbat erlijiotako liburu sakratuetan datorren kreazioa da, denak eragile eta egoera ezberdinekin, jainkoen olinpo bat, batzuetan milioika jainko eta beste batzuetan bakar bat (noizbait bat eta trino), maitagarrien ipuin batekin hain erraza zen mundu bat esplikatzen uzten zutenak. Orain mundua konplexuagoa da eta zientzia behar da, kontaketa serioa, baliozko datu eta teorietan oinarritua, dogmak eta senatuak zalantzan jarriz. Fikziozkoa ez den kontakizun bat, mesedez.