Lan eta Gizarte Ekonomia Ministerioak argitaratutako datuen arabera, enplegu zerbitzu publikoen bulegoetan erregistratutako langabezia 367 pertsonatan igo da 2024an Nafarroan, aurreko urtearekin alderatuta (% 1,2), eta 30.355 langabetu daude, urteko azken hilabetean azaroarekin alderatuta % 0,6 igo ondoren (172 langabe gehiago).
Langabeen kopuru hori 2022tik urte bat ixtean izandako kopururik handiena da. Serie historiko alderagarriaren hasieratik, 1996an, langabeziak behera egin du urte gehienetan Nafarroan (17 aldiz), eta 11 aldiz igo da, azken hilabeteko gorakada 2020tik izandako igoerarik handiena izanik.
Abendukoarekin, langabeziak ondoz ondoko seigarren igoera betetzen du Nafarroan, eta hori ez zen gertatzen 2020an pandemiak gizateriaren eguneroko jarduera aldatu zuenetik, eta, aurretik, 2008-2013ko krisi ekonomikoan baino ez zen gertatu.
Orain gertatzen ari dena ez da hain larria, baina abenduko datuak berretsi egiten du duela hilabete batzuetatik sumatzen zena. Nafarroako ekonomia jada ez da gai langabeen zerrendak murrizteko adina enplegu sortzeko, 30.000 pertsona inguru baitaude, hazkunde ekonomikoaren eta lanpostuen sorreraren testuinguru orokor batean.
Izan ere, Nafarroa izan da 2024an langabeziak gora egin duen erkidego bakarra, eta aldi horretan Gizarte Segurantzak 4.587 kotizatzaile berri sartu ditu. % 1,5eko igoera, bai, baina hirugarren txikiena, Extremaduraren eta Euskadiren atzetik.
Badirudi EAE eta Nafarroa, ekonomia esportatzaileenetako bi, Alemaniaren ahultasuna salatzen ari direla Ukrainaren inbasioaren ondoren, Frantziaren zalantzak eta Europako automobilgintzaren zailtasunak, duela urte batzuetatik ezagutzen den gehiegizko ekoizpen batekin, baina langileen murrizketan eta planten itxieran gauzatzen hasi dena. Industriaren konfiantzak, manufakturen portaera aurreratzen duen adierazleetako batek, ia urtebete darama hondatzen.
Baina badira beste arazo batzuk, berezkoak horiek, Nafarroako lan-merkatua oztopatzen ari direnak, eta, batez ere, langabeen zerrenden murrizketa geldiarazten ari direnak. Populazioaren zahartzea, Espainiako iparraldean nabarmenagoa dena, horietako bat da. Merkataritzak hautematen du, non enpleguak aspaldi ez baitu erritmoan aurrera egiten, eta kontzesionarioek sentitzen dute, non autoen salmenta bere potentzialetik oso urrun dagoen. Aitzitik, gora egin du gizarte-zerbitzuei, osasunari eta mendekotasunari lotutako enpleguak.
Eta hala sentitzen dute langabeen zerrendek ere. 50 urtetik gorako langileen artean, iraupen luzeko enplegua arazo bihurtzen hasi da, batez ere merkatuaren eskaeretara egokitzen ez den kualifikazioa duten pertsonen artean. Langabeziaren ia % 80 55 urtetik gorako langileei dagokie. Joera hori oraindik ez da oso nabarmena, baina, joera demografikoen argitan, areagotu egin daiteke datozen urteetan.
Sexuei dagokienez, urtea 18.433 emakume langaberekin itxi zen Foru Erkidegoan, aurreko urtean baino 414 gehiago eta 11.922 gizon enplegurik gabe, azken urtean 47 langabe gutxiago.
2024an, 25 urtetik beherako gazteen artean langabeziak gora egin zuen, 154 langabe gehiagorekin, eta 25 urte edo gehiagokoen artean 213 langabe gehiago zeuden.
Urteko azken hilabetean, langabeziak behera egin du Aurreko enplegurik gabekoan, 63 gutxiago (- % 1.88); Nekazaritzan berdin mantendu da ( % 0); Industrian, berriz, gora egin du (118 gehiago (+ % 3.29); Zerbitzuetan, 105 gehiago (+ % 0.51); Eraikuntzan, 12 gehiago (+ % 0.94); Nekazaritzan, mantendu egin da (+% 0).
Hilaren amaieran, Nafarroan langabetu gehien duten sektoreak Zerbitzuak (20.856), Industria (3.702), eta langabe gutxien dituzten sektoreak Nekazaritza (1.221), Eraikuntza (1.291) eta Aurreko enplegurik gabeak (3.285) dira.
Autonomia-erkidegoen arabera, langabeziak behera egin zuen iaz eskualde guztietan, Nafarroan izan ezik (+367). Beherakada handiena izan zuten erkidegoak Andaluzia (-60.101), Madril (-11.836) eta Kanariak (-11.501) izan ziren, Melillaren (-11) eta Ceutaren (-360) aldean.
Konratazioa
Nafarroan 2024an sinatutako kontratuen kopurua % 9,5 igo zen urtean zehar, abenduan 20.994 erregistratu arte. Kontratu motari dagokionez, kontratu mugagabeak % 2,4 jaitsi ziren 3.724 kontratuetara arte, eta aldi baterakoak % 12,5 igo ziren urteko azken hilabetean 17.270 kontratu batu arte.
Urtearen amaieran erregistratutako kontratuen % 82,26 aldi baterakoak izan ziren (aurreko hilean % 77,31) eta % 17,74 mugagabeak (aurreko hilean % 22,69).
Abenduko datuak
Abenduan langabeziak gora egin zuen (172 langabe gehiago aurreko hilaren aldean). 1996tik, abenduan langabeziak gora egin du gehienetan Nafarroan (25 aldiz); aldiz, 3 aldiz jaitsi da, eta azken hilabeteko gorakada 2022tik izandako igoerarik txikiena izan da.
Sexuei dagokienez, abenduan erregistratutako 30.355 langabeetatik 18.433 emakumeak izan ziren, 81 gutxiago (% -0,4) eta 11.922 gizonak. Beraz, aurreko hilaren aldean, langabeen kopurua 253 gehiago izan zen (+ % 2,2).
Abenduan, 25 urtetik beherako gazteen artean langabeziak behera egin zuen, aurreko hilabetearen amaieran baino 147 langabe gutxiagorekin (- % 4,9); 25 urte eta gehiagoko pertsonen artean, berriz, gora egin zuen langabeziak (+ % 1,17).
Katalunian (+2.663), Gaztela eta Leonen (+563) eta Valentziako Erkidegoan (+440) hazi zen gehien langabe kopurua; Andaluzian, Madrilen eta Galizian gutxien (11.474, 3.594 eta 2.904, hurrenez hurren).