Nafarroako industriak 2024 amaitu du 88.700 landunekin, Biztanleria Aktiboaren azken Inkestaren arabera. Zifra errekor horretan sartzen dira soldatakoak (guztizkoaren % 96) eta langile autonomoak (% 4). Datuek erakusten dutenez, sektore horrek bilakaera positiboa izan du, Erkidegoko BPGd-aren % 31, 14.200 enplegu sortu baitira azken urtean. % 2,7ko erritmoan hazi den ekonomia batean.
Inkesta hau Gizarte Segurantzako afiliazioarekin alderatuz gero, desfasea ikusten da. Manufaktura-industriak 71.106 kotizatzaile izan zituen iaz (besteren konturako eta norberaren konturako langileen artean), eta azken hamabi hilabeteetan mila afiliatu gehiago izan dira. 71.106 enplegu horiek ere ez ziren zenbatu orain arte. Bi kasuetan, industriak orain arte inoiz ez duela hainbeste langile izan aipatzen da. Baina 17.600 lanpostuko aldea dago BAIren inkestaren eta Gizarte Segurantzaren datu ofizialen artean.
Jardueraren arabera
Enplegu-mailak gure lurraldeko industriaren egoera aztertzeko balio badu, diagnostikoa da sektore globalean osasun ona duela, baina azpisektoreen arabera ebaluatzen bada, argazkia aldatu egiten da. Metala bezalako jarduerak digitalizazioak eta adimen artifizialak markatutako egungo industria-iraultza jasaten ari dira, eskulan intentsiboan oinarritutako lan-sistema tradizionalari kalte egiten baitiote.
Talka horrek enpleguak arriskuan jartzen ditu oso maskulinizatuta dagoen jarduera batean: % 72 gizonak dira eta % 28 emakumeak. Biztanleria Aktiboaren Inkestaren arabera, industrian lan egiten dutenen ia % 19k 55 urte edo gehiago ditu; langile gehienak 25etik 54ra bitartekoak dira, guztizkoaren % 77,4; eta gainerakoak, 16tik 24ra bitartekoak, % 4,1.
Beste sektore batzuk, hala nola nekazaritzako elikagaien sektorea edo farmazeutikoa (langile asko behar dituzten arren), hazten eta zabaltzen ari dira beren merkatuak, eraldaketara hobeto egokituta. Adibide gisa, nekazaritzako elikagaien industrien esportazioek gora egin dute urtez urte (2024ko azarora arte, urte arteko % 6,6ko erritmoan).
Enpresak, alanbrean
Hala ere, beste konpainia batzuk egoera delikatuetan aurkitzen dira arrazoi desberdinengatik, eta beren plantillentzat etorkizun zalantzagarria dute.
Denbora laburrean, 1.200 lanpostu zuzen baino gehiago airean geratu dira Nafarroan, Sunsundegui karrozaren hartzekodunen konkurtsoagatik (ez da jakin teknologia berriak behar zituzten erronketara egokitzen), BSH EsquÃroz enpresaren etxetresna elektrikoen lantegia ixteko iragarpenagatik (lehiakortasuna galdu duen enpresak argudiatu duelako, batzordeak zalantzan jarri duen arrazoibidea), Siemens Gamesaren 240 kaleratze EEEagatik (erdia Sarrigurengo bulegoetan gerta daiteke), azken txanpan sartu baita aste honetan; edo Nano Automotivek Tuteran duen produkzio-zentroko 120 lanpostuengatik (konkurtsoan egon zen duela urtebete, eta itxiera saihestu zuen, baina orain batzordea ixteko beldur da).
Sunsundegui, Nano Automotive eta BSH sektore tradizionaletan kokatzen dira, eta Siemens Gamesa, berriztagarrien sektorean; izan ere, eredu energetikoaren aldaketaren aurrean hazkunde-proiekzioa izan arren, sektoreak une sentikorrak bizi ditu, EBtik kanpoko lehiarekin.
Enpresa horietako batzordeak eta plantillak beren enpleguak defendatzen ari dira, eta azken egunotan mugitzen ari dira manifestazio bat antolatzen saiatzeko, enpresei eta administrazioei lanpostu horiei eusteko irtenbideak eskatzeko. Protesta horretan herritarren babesa izan nahi dute.
Datozen hilabeteetan
Hala ere, industriak 2025. urteari egingo dio aurre, enplegu-marka historikoarekin eta Nafarroak bere profil esportatzailearekin egungo egoeran nola erantzungo duen ziurgabetasunarekin.
Enpresak eraldaketa digital eta deskarbonizazio betean daude (VW eta bere enpresa laguntzailea funtsezko urte batean daude jokoan); Erkidegoaren esportazioen datuek (EBren mendekoak) beherakadaren abisua eman dute urtearen amaieran, Frantziaren eta Alemaniaren ahultasun ekonomikoagatik, eta, beraz, kanpoko salmenten bilakaerari itxaron beharko zaio; eta testuinguru horretan, AEB muga-zergen gerra hastearekin batera sartu da (lehen kaltetuak Kanada, Mexiko eta Txina izan dira), munduko ekonomian ondorioak izango dituena.
Europako Batzordeak Lehiakortasunaren Iparrorratza aurkeztu zuen joan den asteazkenean. Estrategia horrek berrikuntza areagotzea, industria garbia indartzea eta kanpo-mendekotasunak murriztea ditu helburu, AEBekin edo Txinarekin lehiatzeko gai izateko.
27 orrialdeko ibilbide-orriak hiru zutabetan antolatzen diren ekimenak biltzen ditu: berrikuntza, deskarbonizazioa eta segurtasun ekonomikoa. Estrategiak ez du finantzaketa zehatz berririk aurreikusten, baina funts pribatuak zein publikoak beharko direla azpimarratu du.