Populismo zientifikoa
Zientziarekin lotutako jarrera populistei buruzko ikerketa interesgarria argitaratu dute. Zientzia eta Teknologiarako Espainiako Fundazioak zientziak politiketan eta gizartean duen eginkizunaz jendeak duen pertzepzioa aztertu du, baita txertoak, klima-aldaketa edo mugimendu populisten goraldiko garai honekin zerikusia duen zientziaren munduarekiko mesfidantza dagoen ere. Egia da, oro har, jendeak zientzia arazo larriak konpontzeko alderdi positiboekin lotzen duela, eta politikek kontuan hartzeko beharra ikusten duela. Baina gero eta mesfidantza handiagoa dago teknologia jakin batzuen erabileraren aurrean kritikoa izaten jakin ez duen zientzia baten aurrean: hainbat hamarkadatan tabako-mafiek, energetikoek, petrokimikoek, elikagaiek edo automobilgintzakoek egia zientifikoa ezkutatu eta kontzienteki engainatu badute eragiten zituzten kalteak zuzendu gabe irabaziak izaten jarraitzeko, ez da arraroa izango muturreko populismoek zientzia ere baliatzea (edo aurrea hartzea, ikerketa ukatuz eta errealitate alternatiboak eta iritzi ideologizatuak babestuz) beren agenda askatua eskaintzeko.
Aste honetan, futboleko entrenatzaile batek bere ospe-tartea lortu zuen esanez bera lurtarra zela eta oker zegoela azaltzeko. Inork ezingo du konbentzitu, tentela delako saiatzea: duela 22 mendetik dakigu lurra ez dela laua, eta orain mantentzea ezjakintasuna edo fede txarra erakustea baino ez da. Trumpek klima-aldaketa, sexu-aniztasuna edo beste hainbat ebidentzia zientifiko ukatzen baditu, populismo azientifikoa edo antizientifikoa da. Dogma hutsa: arriskutsua, autoritarismoa justifikatzeko erabiltzen delako. Zientziak erantzun egin behar du, liburuen erreketa hau aurrera ez joatea eskatu behar dugu.