Esther Burgui Nafarroako Nekazaritzako Elikagaien Kooperatiben Batasuneko (UCAN) presidenteak Luis Planas Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura ministroarekin eta Christophe Hansen Europako Nekazaritza eta Landa Garapeneko komisario berriarekin ostegun honetan Madrilen egindako bileran parte hartu du. Bertan adierazi duenez, “kooperatibak kontuan hartu behar dira nekazaritzaren eta abeltzaintzaren ekoizpen-jardueraren murrizketa arintzeko neurriak hartzen direnean, klima-aldaketaren, hondamendi naturalen, obra publikoen edo mahats-bilketa berdearen ondorioz”.
UCAN Nafarroako nekazaritzako elikagaien kooperatiben ordezkari gisa joan da bilerara, Espainiako Nekazaritzako Elikagaien Kooperatiben Konfederazioko kide gisa.
Burgik eskatu du EBtik kanpo inportatzen diren hirugarren herrialdeetako produktuek “kalitate eta jasangarritasun estandar berdinak bete ditzatela”, gaur egun “hori ez baita horrela eta lehia desberdina sortzen ari baita”.
Profesionalentzako Nekazaritza Politika Bateratua
Gainera, Nekazaritza Politika Bateratua (NPB) berrikusteko eskatu du, “kooperatiben errealitatera eta haien funtzionamendura egokitzeko”, eta ziurtatu du “laguntzak modu justu eta eraginkorrean iritsiko zaizkiela nekazaritzatik bizi direnei”, eskubideen eskualdaketen kudeaketa edo ustiategien kudeaketa kontuan hartuta, jardueraren jarraipena sustatzeko, “kalterik jasan gabe”.
Beraz, “bidezko prezioak bermatzeko neurrien beharra” berretsi du, “katean erregulazioak eginez edo marjinak ezarriz, banatzaile handien gehiegikeriak saihesteko eta ekoizleei ordainsari egokia ziurtatzeko”.
“Gehiegizko burokrazia murriztea” ere eskatu du, “araudien konplexutasunak kooperatiben eta bazkideen jardueraren kudeaketa zailtzen duelako”.
Diru-sarreren banaketa bidegabea zuzentzea
Otsailaren 19an, Europar Batasunak Nekazaritza eta elikadurarako ikuspegia izeneko komunikazioa aurkeztu ondoren egin da topaketa hori, eta etorkizuneko belaunaldientzako nekazaritzako elikagaien sektore erakargarri bati forma eman dio elkarrekin. Bertan, besteak beste, honako hau planteatzen da: “ekoizleei neurriz kanpo eragiten dieten sektoreko diru-sarreren, arriskuen eta kostuen banaketa bidegabea zuzendu behar da”.
Txandarako egokiak
Bileran, nekazaritzan eta abeltzaintzan kooperatibaren figura sustatu izana azpimarratu du Burguik. Nabarmendu duenez, Nafarroak “legedi espezifiko bat du, kooperatiba eredu desberdinak modu arinean sortzeko aukera ematen duena, eta horrek bereziki egoki bihurtzen ditu belaunaldien arteko erreleboa eta lan- eta pertsona-bizitza uztartzea errazteko landa eremuan, baina hori Europatik datozen eta ondoren nazio mailara eramango diren araudietan islatu behar da”.
Gainera, “finantza-laguntza handiagoa” eskatu du; izan ere, “kooperatibentzako zuzeneko laguntzak handitzeak, batez ere hutsik dauden edo despopulazio-arriskua duten landa-eremuetan, herritarrentzako zerbitzuak garatzea eta digitalizazioan aurrera egitea ahalbidetuko luke, baita erabilera partekatuko nekazaritza-makineria erostea ere”. Era berean, minden, zona kalteberen eta fitosanitarioen tratamenduen enpresen kudeaketari heldu dio.