Eusko Jaurlaritzak eta finantza-erakundeek bat egin dute industrian 4.000 milioi inbertitzeko, Euskal Finantza Aliantza abian jarrita. Lankidetza publiko-pribatuko ekimena da, “Euskadiren eraldaketa ekonomikoa eta industriala” bultzatzeko. Gobernuak 2025eko aurrekontuak aldatuko ditu, Finantzen Euskal Institutuari 1.000 milioiko baliabide gehigarriak emateko. Horrela, beste 3.000 milioi mobilizatzea aurreikusten du, kapital eta aurrezki pribatuarekin. Asmoa da legealdi honetan 4.000 milioi inbertitzea munduko ziurgabetasunak kezkatzen eta eragiten duen industria batean.
Baliabideak eraldaketa horri lotutako finantza-inbertsioak egiteko erabiliko dira, bereziki teknologia- eta industria-sektorerako eta azpiegitura zientifiko eta energetikoetarako. Ekintzailetza bultzatzea eta industria eta ekonomia berriak sortzea ere azpimarratuko dute.
Imanol Pradales lehendakaria izan da Eusko Jaurlaritzak eta bederatzi finantza-erakundek (Euskadiko BGAEen Federazioa, BBVA, Laboral Kutxa, Kutxabank, BBK fundazioak, Kutxa Fundazioa, Vital, BasqueFik eta Elkargi) sinatu duten protokoloaren buru. Aliantza hori Noël d ‘Anjou Ogasun sailburuak eta Mikel Jauregi Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasun sailburuak bultzatu dute.
Ekitaldian ehun bat euskal agintari eta finantza eta enpresa munduko ordezkari izan dira, eta Pradalesek azaldu duenez, gaur egungo nazioarteko agertokiak “erantzukizunak bere gain hartzea, indarrak batzea eta gure esku dauden gaitasun guztiak aktibatzea eskatzen du”. “Europan eta Euskadin premiaz jardutea eskatzen du”, adierazi du.
Eusko Jaurlaritzak astelehen honetan hasi ditu zorpetzea 1.000 milioi eurotan handitzeko izapideak, FEI baliabide gehigarriz hornitzeko. 2025eko aurrekontuak aldatzeko lege-proiektu bat Eusko Legebiltzarrera bidalita egin du. “Draghi Txostenaren hiru-bat araua aplikatuz, gure helburua da 1.000 milioi euroko inbertsio publiko hori, gutxienez, 3.000 milioi kapital eta aurrezki pribatu gehiago mobilizatzeko gai izatea, eta, horrela, 4.000 milioiko finantza-potentzia lortzea legegintzaldi honetan”, planteatu du Pradalesek.
4.000 milioi horiei esker, errotze-jarduera berriak egin ahal izango dira, hala nola Talgorena; enpresak hazteko aukerak aprobetxatu ahal izango dira inbertsio-eragiketen bidez, konpainiak handituz edo erosiz, edo tresna eta ibilgailu mistoak sortu ahal izango dira kanpo-kapitala erakartzeko eta proiektu estrategikoak bultzatzeko. Lehendakariak azaldu du, halaber, EAEko BGAEak arautzen dituen araudia berrikusten ari direla, haien baliabideetako batzuek “rol aktiboagoa eta garrantzitsuagoa izan dezaten euskal ekonomiaren eraldaketan eta Euskaditik kanpoko kapitala erakartzean”. Gainera, Finantzen Euskal Institutua aztertzen ari da aurten bertan ibilgailu eta tresna publiko-pribatu berriak martxan jartzea.
Inbertsio pribatua sustatzeko diru publikoa
“Hau lehen urratsa da. Baina ez da bakarra izango”, iragarri du lehendakariak, eta joan den astean aurreratu zuen hiru hilabeteren buruan prest izango duela Euskadirako Industria Plana, autonomia erkidegoa” Europako industriaren berpizkundean “kokatzeko. Gainera, ekimen honek bat egiten du Defentsa Industrialerako Taldearekin (Donald Trump AEBko presidentearen mehatxu arantzelarioei aurre egiteko sortua) eta Industriarako Laguntza Planarekin (500 milioi eurokoa), euskal industria-sarea aberasteko.
Pradalesek argi utzi zuen Eusko Jaurlaritzak diru publikoa ematen jarraituko duela, inbertsio pribatua bultzatzeko eta eragin biderkatzailea izateko. “Lankidetza da gakoa. Adibiderik berriena Talgo operazioa da, helburu komun baten bila euskal eragile ezberdinak biltzeko gaitasunari esker posible izan dena: bazkide industrial bat, banku-fundazioak eta Finkatuz Funtsa. Ildo horretan, martxoan gure finantza-ahalmenen arloko lankidetza-esparru berria aurkeztuko dugu. Sustraitze eta hazkunde ekonomikoa, Euskadira inbertsioa eta talentua erakartzea eta azpiegitura estrategikoen aldeko apustua bultzatzera bideratutako esparrua. Hori guztia Euskadiren etorkizuneko ongizatea bermatzeko”, aurreratu zuen lehendakariak.
Izan ere, ziur agertu zen Talgorena bezalako operazio gehiago izango direla, eta “prozesu asko lagunduko dituen euskal finantza-aliantza bat” eskatu zuen. Ildo horretan, azaldu zuen aurrezki-bolumen handia dagoela euskal lurzoruan, funts asko daudela gordeta BGAEen pentsio-planetan eta “kaudimena finantza-erakundeetan” ere badagoela.
Ekonomia Itunaren potentzialtasuna
Astelehen honetako ekitaldian, lehendakariak nabarmendu du aliantza hori ez dela “hutsetik abiatzen”, eta Kontzertu Ekonomikoaren potentzialtasunean eta “kontu publikoen kaudimen egiaztatuan” jarri du arreta. Ildo horretan, Pradalesek gogorarazi du Eusko Jaurlaritzak duela gutxi jaulkitako 700 milioi euroko bonu jasangarrien zor publikoa, eskaintza baino zortzi aldiz eskari handiagoa lortu duena eta nagusiki nazioarteko inbertitzaileen artean jarri dena.
“Manufaktura-kultura eta industria-ehun ireki, berritzaile eta lehiakorra ditugu. Giza kapital zabala eta kualifikatua dugu. Eta euskal finantza-sektore dinamikoa, onbideratua eta kaudimenduna dugu. Euskal kapitala eta aurrezkia mobilizatzea du helburu Finantza Aliantza honek, eta kapitala eta kanpoko aurrezkia erakartzea ere bilatzen du, herrialde gisa hazteko”, amaitu du.