Nafarroak egokitzat jo du Europar Batasunak industriari buruz planteatu duen plan estrategikoa; izan ere, lehen aldiz bere enpresa-ehuna babestuko du, merkatu bateratuan saltzen diren produktuek beren lurraldean landutako osagaiak izan ditzaten. Mikel Irujo Industria eta Trantsizio Ekologiko eta Digitaleko sailburuak azaldu duenez, “EBk kontzeptutzat hartzen du tokiko edukia, eta positiboki baloratzen dugu industria osora zabaltzea, ez bakarrik automobilgintzara, balio-kate osoa babesteko”.
Hala ere, ibilgailu elektrikoen kasuan, “baldintza hori baterietara eta horien osagaietara mugatzea oso bidezkoa da”, autoak material gehiago hartzen baititu, hala nola karrozeria edo motelgailuak. Bruselak pizgarriak eta arauak sartzea proposatu du, EBn saldutako ibilgailuek Europan fabrikatutako osagaien ehuneko handia izan dezaten. “Lana dago egiteko”, nabarmendu zuen Irujok.
Txina eta AEBen presioa
Apostolos Tzitzikostas Europako Garraio Jasangarri eta Turismoko komisarioak Europako automobil-sektorerako Industria Ekintza Plana aurkeztu zuen asteazken honetan. EBk neurri protekzionistak proposatu zituen sektoreari laguntzeko Txinaren eta AEBren presioaren aurrean. “Ez dakigu nola kostatu den aspalditik gainerako kontinenteetan ezarrita dauden proposamen hauek iragartzea”, gogoratu zuen Irujok.
Ibilbide-orria
Dokumentua Europako Exekutiboaren eta automobilgintzako eragile garrantzitsuen arteko hilabeteko elkarrizketa biziaren emaitza da, eta EBko BPGaren % 7 ordezkatzen duen sektorea arintzeko ibilbide-orri legegile gisa funtzionatzen du. Sektore hori une “erabakigarrian” dago 2035ean zero emisioetarako trantsizioan.
Nafarroan, automobilgintzak antzeko pisua du foru-ekonomian – % 7 –, 120 enpresa ditu, 13.000 enplegu, 6.500 milioiko fakturazioa eta esportazio guztien % 46 hartzen du. Nafarroako Automozio Klusterrak (ACAN) ez zuen dokumentu hori baloratu nahi izan, oraindik alda daitekeelako lege bihurtu arte.
Apostolos Tzitzikostas komisarioak adierazi zuenez, “Europako enpresek atzean geratzeko arriskua dute funtsezko teknologia estrategikoetan, hala nola baterietan, softwarean, infoentretenimenduko sistemetan eta gidatze autonomoan, eta askotan kontrol zuzen gutxiago dute funtsezko sargaien gainean; atzerriko lehiakideek, berriz, Estatuaren laguntza jasotzen dute hainbat modutan”, AEB, Txina, Hego Korea edo Japonia aipatuz.
“Europako auto-industriaren lehiakortasun globala bermatzeko eta Europan ekoizpen-oinarri sendo bati eusteko”, Europako Batzordeak etxeko ekoizpena suspertzeko neurriak eta tokiko industria babesteko ekintzak proposatu ditu.
Batzordeak hiriburuekin aztertuko du nola gogortu behar diren atzerriko inbertsioak Europako autopropultsio-industrian, enpresa bateratuak sortzeko betebeharrekin, eta langileak kontratatzeko betekizunak eta teknologia eta I+G Europara transferitzeko konpromisoak ere planteatuko ditu.
Txile eta Kongorekin akordioak
Batzordeak hitz ematen du akordio estrategiko gehiago negoziatuko dituela baliabide mineraletan aberatsak diren hirugarren herrialdeekin, Txinarekiko mendekotasuna murrizteko (Kongoko Errepublika Demokratikoarekin edo Txilerekin, esaterako) eta meatzaritzan eta finketan inbertsioak sustatzeko blokearen barruan. 27ei lagunduko die, halaber, jatorri-arau zorrotzagoak zehazten, praktika desleialak saihesteko, hala nola automobil elektrikoak “EBn fabrikatuta” gisa sailkatzea, osagai gehienak Erkidegotik kanpoko herrialdeetatik datozenean.
Planak EBn auto elektrikoentzako baterien ekoizpenari 3.000 milioiko injekzioak (dagoeneko aurrekontuan sartuta daudenak), ibilgailu autonomoen softwarea garatzeko berrikuntzan beste 1.000 milioi eta kargatzeko azpiegiturarako beste 570 milioi jasotzen ditu. Batzordeak “eskariarentzako pizgarri fiskalak eta ez-fiskalak” gomendatu dizkie estatuei, eta Bruselak “EB mailako pizgarrien programak” aztertzeari ekin dio.
Automobilgintzaren plan estrategikoak bi urte iraun dezake lege bihurtu arte. Baina, denbora tarte horretan, Irujok azpimarratu zuen ibilbide-orriak berak “automobilgintzako proiektu industrialak birplanteatuko dituela, enpresek badakitelako zein den EBk jarraituko duen gidoia”.
Planaren punturik nabarmenena CO2 murrizteko helburuak malgutzeko proposamena da. “Albiste ona da sektorearentzat, eta Nafarroan VWrentzat eta bere industria laguntzailearentzat”, adierazi zuen Irujok. Sailburuak “Europako material kritikoen eskasia konpontzeko ekonomia zirkularra” goraipatu zuen. EBk “Europako estrategia industrialaren zutabe gisa ekonomia zirkularra ezartzen du”, amaitu zuen.
Hereu eta Hego Korea
Jordi Hereu Industria eta Turismo ministroa Lim Soosuk Hego Koreako enbaxadorearekin bildu zen ostegun honetan, Ministerioaren egoitzan. Bertan, ibilgailu elektrikoentzako baterien osagaiak instalatzeko eta fabrikatzeko inbertsio korearrak aztertu zituzten.
Topaketan zehar Koreak Espainian egindako inbertsioak aztertu ziren, hala nola Hyundai Mobis Imárcoaingo Garraio Hirian baterien gelaxkak muntatzeko ekoizpen-planta bat instalatzeko, edo Lotte Energy Tarragonan bateria elektrikoen osagaiak fabrikatzeko.
16,7 milioi
Industria Sailak inbertsio horiek jaso dituzten laguntzak nabarmendu zituen, hala nola Hyundai Mobis enpresarena, 16,7 milioiko injekzioa lortu baitzuen Perte VEC II eta III enpresentzat Noainen duen lantegirako, eta bertatik hornituko baitu VW Nafarroa Landabenen. Halaber, Lotte Energy Materialsek 49,2 milioi lortu zituen.
Ministerioak azpimarratu zuenez, Espainiak eta Hego Koreak harreman ekonomiko sendoa dute, EBren eta Korearen arteko Merkataritza Libreko Akordioaren barruan. Akordio horrek merkataritza-trukeak bultzatu ditu 2011tik.
Espainia-Korea Batzorde Mistoa Madrilen egin zen 2024ko azaroan, eta bi herrialdeek ekonomia- eta merkataritza-lankidetzarekin zuten konpromisoa indartu zuen.
Hereuren arabera, Espainiako Gobernuak lanean jarraitu nahi du Hego Korearekin inbertsioak errazteko, energia berriztagarrian, automobilgintzan, digitalizazioan, adimen artifizialean eta hidrogeno berdean interesak partekatzen baititu.