Trantsizio Ekologikoko Ministerioak Gorenak Mina Mugari buruzko erabakia hartu arte itxarongo du neurriak hartzekoGeoalcali enpresako Ignacio Salazar, Asiako inbertitzaileekin akordioa sinatzean.

Espainiako Trantsizio Ekologikoko Ministerioak atzo adierazi zuenez, Mina Mugaren “lizentziaren baliozkotasunari buruzko Justiziaren erabakiaren zain dago”. Izan ere, Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusiaren epai batek zalantzan jarri zuen lizentzia, urritik, eta uste du hiru administrazioek (Nafarroa, Aragoi eta Espainiako Gobernua) batera izapidetu behar zutela proiektua, eta ez bereizita.

Horrenbestez, Gobernuak baztertu egin du erabaki judiziala baliogabetu dezakeen edozein ebazpen administratibo hartzea; izan ere, Geoalcalik, proiektua sustatu duen enpresak, adierazi duenez, errekurrituta dago Gorenaren aurrean. Ebazpena, beraz, bi edo hiru urtekoa izango da gutxienez, Auzitegi Gorenaren ohiko epeen arabera.

Hala ere, gaia konplexuagoa da, enpresak berak uste baitu orain arte jasotako baimenek indarrean jarraitzen dutela, epai irmoa ez delako. “Inork ez digu kontrakorik jakinarazi”, esan du Geoalcali enpresak, eta une honetan garrantzitsuena Espainiatik eta Nafarroatik Asiako inbertitzaileei “konfiantzazko mezua” bidaltzea dela esan du.

Atzerriko inbertsioa onartzea, konfiantza emateko “gakoa”
Geoalcalik azaldu duenez, konfiantza hori lortuko litzateke Ministroen Kontseiluak datozen egunetan Espainian horrelako proiektu handi bati ekiteko beharrezkoa den atzerriko inbertsioa onartzen badu. Haien esanetan, erabaki horrek agerian utziko luke botere betearazleak enpresa-ekimen bat babesten duela, erakundeek estrategikotzat jotzen dutena eta Zangoza, Javier eta Undués de Lerda artean kokatuko litzatekeena, Zaragozako probintzian.

Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusiaren epaia, Ekologistak Martxan taldeak eta Sustrai Erakuntzak egindako salaketa baten ondorio dena, errezeloen artean sortu zen baina erakundeen konfiantza bereganatuz joan zen enpresa-proiektu baten azken errebindikazioa da. Testuan, Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusiak berretsi duenez, “enpresak ustiapen-proiektu bakarra aurkezten du bi autonomia-erkidegoren lurraldea hartzen duen meatze-baliabide baterako, eta, beraz, ustiapen-emakidarako izapidetze-prozedura bakarra, proiektu osoaren ingurumen-ebaluazio bakarra eta meatze-baliabidearen ustiapen-emakidaren ebazpen bakarra gauzatu behar dira, erauzketa-prozesuan eta lurra lehengoratzean enpresak bete beharreko baldintza guztiekin, ustiapen-lanak amaitu ondoren”.

Era berean, Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusiak azpimarratu duenez, “ez da, berez, proiektua zatikatzea, Auzitegi Gorenak parke eolikoei buruz ebatzitako kasuetan gertatzen den bezala, baizik eta proiektuaren onarpenean zatikatzea, erkidego bakoitzak, Nafarroakoak eta Aragoikoak, zati batean dagokion lurraldetik kanpo dagoen proiektu baten gainean duten eskumenaren erabilerari erreparatuta; beraz, azken batean, dagokion autonomia-erkidegoaren mugetatik kanpoko eskumen bat gauzatzen dute, eta hori ordenamendu juridikoaren aurkakoa da”.

Geoalcalik lehen zundaketak egin zituen 2011n inguru horretan potasarik ba ote zegoen egiaztatzeko. Hiru urte geroago hasi zen proiektuaren izapidetze administratiboa erakunde autonomiko, zentral eta munizipaletan. Errealitatea da, hamarkada bat geroago, airean jarraitzen duela.