Europako arrantza-industria ordezkatzen duen erakundeak (Europêche) hegalaburraren produktuak Europar Batasunaren (EB) eta Thailandiaren arteko merkataritza askeko akordiotik kanpo uzteko eskatu dio astelehen honetan Europako Batzordeari.
“Elkarrizketa horiek, hainbat urtez eten eta duela pare bat berrabiarazi direnak, kezka sortzen ari dira atun-industria europarrean (…) atunaren merkatu europarra ezegonkortzeko arriskuagatik”, esan zuen Europêchek ohar batean.
Erakunde berak esan zuenez, akordioak atun-produktuak barne hartuko balitu, “zerga horiek indargabetzeak inportazio ugari eragingo lituzke automatikoki, Thailandiako sektoreak esportatzeko duen ahalmen handia dela eta”.
Europako sektoreak, batez ere atunontziek, “lehia gero eta handiago eta desleialari” aurre egin behar diola azpimarratu zuen, eta “supermerkatuetako produktuen kalitate eskasa” azpimarratu zuen, “itsasoko produktu ugari baitaude, gizarte-, ingurumen- eta kontrol-estandar baxuagoekin”.
Thailanda, mehatxu bat merkaturako
Gogorarazi zuenez, Thailandia da “hegalaburraren munduko ekoizle eta esportatzaile handiena, urtean 470.000 tona hegalabur inguru ekoizten baititu, lataratuta eta prestatuta”, eta gaur egun 10.000 tona esportatzen dira batez beste EBra urtero, % 24ko muga-zerga ezarrita. Bestalde, Europako atunontzien flota “jasangarritasun- eta erantzukizun-eredutzat hartzen da”, eta “kuota zorrotzak betetzen ditu”; gainera, etengabe monitorizatuta dago, eta kontrol eta gainbegiratze zorrotza aplikatzen du.
Aurre egin beharreko erronken erakusgarri gisa, Europêchek 2024an bi enpresa (Via Océan, lehen Saupiquet, eta Nicra 7) itxi izana aipatu zuen. Enpresa horiek “arau berberak errespetatzen ez dituzten edo legez kanpoko, aitortu gabeko eta arautu gabeko arrantza egiten duten erkidegoz kanpoko ontzidiekin lehiatu behar dute nazioarteko ur eta merkatuetan”.
Xavier Leduc Europêche Tuna Groupeko presidenteak azaldu zuenez, “Thailandian prozesatutako hegalaburraren bizkarrak eta latak, kalitate baxuko Asiako arrantzalekuetatik datozenak, mehatxu zuzena dira Europako flota jasangarrientzat, kostu handiagoak baitituzte, kontrol zorrotzengatik, gizarte- eta ingurumen-estandarrengatik”. Thailandiarekin merkataritza askeko akordio batek EBra atun-produktu zergagabeak sartzea ahalbidetuko balu, “dagoen desoreka larriagotu besterik ez luke egingo, Europako ontzidiei kalte handiagoa eginez eta lehia leiala ahulduz”, esan zuen. Europako Batzordeak Thailandiari buruz 2023an egindako azken auditoriak “elikagaien osasunaren eta segurtasunaren arloko urritasun iraunkorrak nabarmendu zituen, eta agerian utzi zuen ez zela gai Europako baldintzak betetzen dituzten estandarrak bermatzeko”, gogorarazi zuen erakundeak.