Asturias den lur eder horretan, 400 kilometrotik gorako kostalde itzel batean zizelkatutako kala ezkutuekin, meatzaritzako haran batzuk daude, motor ekonomiko garrantzitsuetako bat izateagatik ezagunak izan zirenak, eta orain aurpegia garbitzen saiatzen direnak, ekomuseo eta tren turistikoekin. Hala ere, nahiz eta ia desagertuta zegoen industria bat izan, are zigortuago meatze-ustiategietarako laguntzak kentzean, oraindik gaur egun 900 pertsona inguru enplegatzen ditu Printzerrian.

Degañako Zarréu meategian gertatutako istripu hilgarriak ahaztuta zeuden irudi horiek itzuli dizkigu: aurpegi belztuak, infernuaren sakonean aurrez aurre hildako aurpegia ikusi duenaren begirada galduarekin. Ahaztutzat jotzen genituen, baina aldian-aldian azaleratzen dira, gogorarazteko meategiek martxan jarraitzen dutela, grisuaren sega beldurgarriarekin eta luiziak gainezka dituela.

Ez, meatzeak ez dira erabat desagertu. Degañakoa azterketa-fasean zegoen, “prestazio handiko” mineralen industria-erabilerak aztertzeko (grafitoaren fabrikaziorako, adibidez). Urte amaieran erauzketak hasteko asmoa zegoen.

Meatze-ibar horietako batean, duela gutxi eta jai giroan, meategirik zapaldu ez duten gazteek Santa Barbara bedeinkatuaren abesti mitikoa grinez abesten zuten, Maria Luisa putzuan hil ziren 17 meatzarien omenez idatzitakoa: “Alkandora gorria dakart (…), lagun baten odolekoa…”.

Edurne Albisu

Egilea Edurne Albisu