Euskadi laugarren autonomia-erkidegoa da, Madril, Katalunia eta Errioxaren atzetik, adimen artifizialaren ezarpen handiagoarekin, bai enpresa-eremuan, bai digitalizazio-azpiegituren garapenean; Galizia, Extremadura eta Asturiasekin batera, berriz, herritarren eskubideak errespetatzen dituen tresna horren erabilera hobekien arautu dutenak dira.
Red.es-en azken txostena 2024an argitaratu zen, eta Espainiako enpresetan adimen artifiziala erabiltzeko adierazleak 2023 du izenburua. Txosten horren arabera, Madril gainerako erkidegoen aurretik dago, % 12,8k erabiltzen baitu.
Ondoren, Katalunia (% 11,9), Errioxa (% 11,1) eta Euskadi (% 10,7) daude. Hauek dira Estatuko batez bestekoaren gainetik dauden bakarrak. Madrilen lidergoari eutsi zaio denboran zehar; aurreko txostenen arabera, berriz, hurrengo postuak ezegonkorragoak dira, eta Kataluniak nabarmen egin du aurrera.
Gainera, badira Madrilen posizioa indartzen duten beste adierazle batzuk, hala nola Cotec etxeak 2025eko urtarrilean argitaratutako “Ekonomia digitala Espainian. Aurrerapenak eta erronkak eskualdeen eta sektoreen arabera”. Azpiegitura horren banaketaren % 28,3 Madrilgo Erkidegoan dago, bigarrenaren (Katalunia) ia zortzi puntu gainetik.
Digitalizazioa eta Adimen Artifiziala baliokideak ez diren arren, esan daiteke bigarrena lehenengotik ateratzen dela, datu digitalak behar dituelako bere prozesu sortzaileetarako. Hau da, erakunde bat digitalizatuta ez badago, ezin du IA baliatu, eta zenbat eta digitalizatuago egon, orduan eta gehiago aprobetxa dezake.
Horrenbestez, badirudi Madril digitalizazioan lider izateak beste lurralde batzuetan baino garapen sendoagoa izango duela etorkizunean.
Galiziako lege berria
Extremadura izan zen, 2023ko martxoan, gai hori legez arautu zuen lehen autonomia-erkidegoa, Estatuko Aldizkari Ofizialean 2023ko apirilaren 8an argitaratutako dekretu baten bidez.
Haren lege-testuak honako helburu hau ezartzen du: “Extremadurako Autonomia Erkidegoan adimen artifizialeko sistemak lagundu, sustatu, bultzatu eta garatzeko neurrien funtsezko esparrua ezartzea, haren aplikazio-eremu nagusiak arautuz”.
Hala ere, Galizia urrunago joan da apirilaren 2an bere parlamentuak onartu zuen adimen artifiziala garatu eta bultzatzeko 2/2025 Legearekin.
Arau hori ez da hainbat sustapen-neurri dituen dekretua; aitzitik, segurtasunari, etikari, gardentasunari eta herritarren eskubideei buruzko arau-esparrua marrazten du.
Bestalde, Asturiasko Gobernuak zerbitzu publikoen kudeaketan adimen artifizialaren erabilera arautzeko beste arau bat argitaratu zuen urtarrilaren 3an.
Dekretu horrek, beraz, Galiziako Legeak baino maila eta hedadura txikiagoa du. Baina, era berean, Asturias Espainian teknologia disruptibo horretarako berariazko arau-esparrua ezartzen aitzindari izan den erkidegoetako bat da.
Dekretu honen helburua da IAren erabilera segurua, etikoa eta eraginkorra bermatzea administrazio publikoan, EBko araudiarekin bat etorriz.
Europako eta nazioko legeak
Europako Parlamentuak munduko lehen Adimen Artifizialaren Legea onartu zuen 2024ko martxoan. Lege horrek “segurtasuna eta oinarrizko eskubideen errespetua bermatzen ditu, eta, aldi berean, berrikuntza bultzatzen du”, Europako erakundearen beraren arabera.
“Bere helburua oinarrizko eskubideak, demokrazia, zuzenbide-estatua eta ingurumenaren iraunkortasuna babestea da, IAren aurrean, horrek arrisku handia baitakar”, gehitu du bere webguneak.
Erregelamendu bat zuzenean aplikatzen da estatu kideetan, eta ez dute araua aldatzeko betebeharrik, zuzenean aplikatzeko baizik, baina horrek ez du egokitzapen egokitzailerik baztertzen. Eta Espainiak Europako testura egokitzeko Errege Dekretua onartu du. Horixe da arau autonomikoek zehazten duten oinarria, eskumen-eremu mugatuaren barruan.