David Ríos, Segurtasun Negozioen Kudeatzailea Vicomtech-en.

Azpiegitura kritikoak eta sentikorrak gure gizartearen hezur-muina osatzen duten sistema eta zerbitzuak dira. Haien etenak edo suntsipenak, Espainian bizi izan zen itzalgune masiboa edo azkenaldiko aireportu europarretan egindako zibererasoak bezalakoak, osasun, segurtasun edo herritarren egonkortasun ekonomikoan inpaktu larri bat izango lukete, eta, beraz, gure ongizate sozialean ere.

Barne-prozesuen konplexutasunak, teknologiarekiko mendekotasunak eta elkarrekiko interdependentziak entitate hauek bereziki sentikorrak egiten dituzte mehatxu digitalen eta fisikoen aurrean, baita, modu nabarmenean, biak uztartzen dituzten hibridazioen aurrean ere.

Administrazio europarrek, estatukoek eta eskualdekoek gizartearen erresilientzia ziurtatzeko lanean dihardute, azpiegitura kritikoen aurrean mehatxu handitzen ari den testuinguruan. Eusko Jaurlaritzako Azpiegitura Sentikorrak Babesteko Plana (PISE) eta Europako Zuzentarau berrien legedia eta araudi estatalean ezarpena arte, ahalegin komunaren helburua zerbitzu funtsezkoak babestea, mantentzea eta indartzea da. Testuinguru honek, halaber, lankidetza sustatzen du agente publiko eta pribatuen, agintarien, operadoreen, industriaren eta Vicomtech bezalako zentro teknologikoen artean.

Egoera honetan, Vicomtech-ek azpiegitura kritikoen erresilientzian laguntzen du Adimen Artifizialean oinarritutako segurtasun-teknologia aurreratuak garatuz. Bideozaintzarako bideo-analitika adimentsutik zibermehatxuen detekzio eta erantzun teknologiaraino, ikerketa honek aurreikuspena, erantzuna eta berreskurapena indartzen ditu istripu fisiko, digital edo hibridoen aurrean. Adimen Artifizialak balioa ematen du gaitasun teknologikoak hobetuz eta arriskuetako aurreikuspen eta erantzunetan kalitate jauzi bat errazten du. Informazioa ateratzea, portaera desiragabeak aztertzea edo erantzun-planak sortzea (IT/OT/IoT) funtzio gakoak dira, Europako CER edo NIS2 bezalako araudien arabera, eta araudi horiek nazio mailako betebehar legezko testuinguruan ezarri dira.

Vicomtech-en inplikazioa ikerketa-ekosistema europar, nazional eta tokikoetan zentroa teknologia-segurtasuneko aitzindaritzat kokatzen du. Azken hamar urteetan Programako Horizontearen segurtasuneko itzulkin handiena lortu duen zentro teknologiko nazional izateak lehentasunezko arriskuen eta EBk proposatutako soluzioen ikusgarritasuna ematen dio. Bere ikerketa-lanagatik jasotako aitortzak aholkularitza-gune garrantzitsu bilakatzen du teknologia arloan, bai Europako Batzordearen (Segurtasun Ikerketa eta Berrikuntzarako Europako Komunitatean, CERIS) bai haren agentzietakoek (Europol-ekiko ziberkrimenaren aurkako Zentroko I+G Kontseilu Aholkulariaren kideak, EC3), eta zentroa berrikuntzaren punta-puntan mantentzera bultzatzen du, azpiegitura kritikoek eskatzen dutena betetzeko.

Vicomtech-en eragina Europatik harago doa, industria-ehun lokalean, eskualdekoan eta estatukoan eragina izanik. Helburua enpresen gaitasunak indartzea da ikerketa-proiektuen bidez sortutako teknologia disruptiboaren bitartez, tokiko ekosistemetako parte-hartze aktiboan parte hartuz, eta ezagutza hori operadore eta segurtasun-industria hornitzailearen esku jarriz. Horrela, Vicomtech-ek azpiegitura kritikoen erresilientzian eta herritarren ongizatean laguntzen du, aldi berean teknologia-lehiakortasuna eta segurtasunean EBren autonomia estrategikoa bultzatuz.