Jon Mujika, DEIA egunkariko erredaktorea. // Argazkia: José Mari Martínez

Bi etorriko dira gutako bakoitzagatik. Estatistika ofizialek islatzen dute eta kaleen inurritzeak berresten du: aurten bi milioi turista baino gehiago iritsiko dira Bizkaira. Gu, hemengook, 1,2 milioira baino ez gara iristen. Zenbakiei begiratu eta badirudi parabola bat kontatzen ari zaizkiola. Igarotzen direnen herrialdea bizi direnen herrialdea baino handiagoa izango da. Mapa berdina izango da, baina begirada ez.

Eta galdera, saihestezina: non egongo gara gu horiek guztiak iristen direnean? Bilbon jada ez da astegunetako oihartzunik entzuten. Lehen bizilagunentzat garbitzen ziren espaloiak bisitarientzat janzten dira gaur egun. Izkinek, betikoek, gofre eta ingeles usaina dute. Guggenheimera sartzeko ilarak itsasadarreraino iristen dira eta pintxoak ez ote diren azenturik edo beste lurretatik datorren zaporerik izaten hasi dira.

Kontua ez da nostalgia. Kontua ez da batek zuri-beltzean bizi nahi duela. Beste gauza bat da. Bere etxeak dekoratu baten antza duela sentitzen duen antzinako lotsa da. Etortzen direlako, eta ondo dago etortzea. Eta gastatu egiten dute, eta horrek askori ematen die jaten. Baina horiek ere badoaz. Ez dira geratzen. Eta bitartean, geratzen garenok ikasten ari gara erdigunetik ibiltzen, gure pelikulan bertan estrak bagina bezala…

Paradoxa hau da: aberatsagoak gara, baina ez dakigu oso ondo zeren kontura.

Leku batek gorde al dezake bere arima postal bihurtzen bada? Ez darama ezer idatzita alderantziz. Batzuetan, nahikoa da Plaza Biribilean autobusaren zain dauden erretiratuen aurpegiari begiratzea. Batzuetan, Hiriguneko fruta-saltzaileari entzutearekin batera, etxebizitzaren prezioari buruz hitz egiten da. Edo auzoko gazteek bosgarren pinura bizitzera nola joan behar duten ikustearekin, zentroko pisuak jada ez baitira bizitzeko, baizik eta egunka alokatzeko.

Eta agian tokatuko zaigu erabakitzea auzokoak edo figuranteak izan nahi dugun. Abegi ona delako. Baina bere mugak ere baditu.

Turismoa gonbidatua delako, ez maizterra. Eta norberak ez lukeelako NANa erakutsi behar izan bere auzoan bizi ahal izateko. Bi etorriko dira gutako bakoitzagatik. Onena hartuko ahal dute. Ez ahal digute ezer kenduko nahi gabe. Etxea saltzen ari gara ala bistak bakarrik? Galdera hori dabil inguruan, txintik atera gabe ordaintzen duten bitartean.