Hirugarren olatuak Espainiako ekonomian eragin duen kolpeak Erantzukizun Fiskaleko Agintaritza Independenteak (Airef) atzo bertan baieztatu zituen aurreikuspen ekonomikoak murriztea eragin du.

Zehazki, administrazio publikoen hasierako aurrekontuei buruzko txostenaren aurkezpenean, Cristina Herrerok zuzentzen duen erakundeak 1,6 puntu jaitsi zuen hazkunde ekonomikoaren aurreikuspena aurten, %8,2tik %6,6ra.

Esther Gordo Airefaren Analisi Ekonomikoko Alorreko zuzendariak azaldu duenez, beherapen hori kobidaren pandemiaren bilakaera okerragoaren ondorio da, turismo gutxiago eragiten baitu, eta Europako funtsen exekuzioa atzeratu egin da. Gordok zehaztu zuen 2021 urterako aurreikuspen ekonomiko berriak bat datozela aurreko txosteneko eszenatoki ezkorrenarekin – Eta Gobernuak egindakoen oso azpitik (%7,2ko hazkundea izan daiteke, Europako funtsekin %9,8ra irits daitekeena) –, batez ere “pandemia ez dagoelako kontrolpean” eta txertaketak aurreikusitakoa baino motelago egiten duelako aurrera.

Izan ere, Airefek urteko lehen hiruhilekoan uzkurtzea espero du –%0,6ko uzkurtzea, BPG denbora errealean aurreikusten duen Mipred tresnaren arabera –, nahiz eta martxoko datu onak izan, Gordok ohartarazi zuenez, Aste Santuan “nolabaiteko galga” izan duten, eskura dauden datu “urrien” arabera. Edonola ere, Airefek txertaketa-prozesua bizkortzea espero du, normaltasuna “pixkanaka” berreskuratzeko, baina 2022ra arte ez da erabatekoa izango.

Horren ondorioz, turismoaren susperraldia atzeratu egin da, eta 2022ra arte ez da erabatekoa izango; uda honetan, berriz, jarduera-maila urte arrunt baten %30 edo %40 ingurukoa izango da, eta urtearen bigarren erdian %60 edo %70era igoko da.

Hirugarren elementu negatibo bat Europako funtsek aurten espero duten inpaktu txikiagoa da; izan ere, BPGren 2,7 puntutik 1,6 puntura igaro da, urte hasierarako eta, orain, bigarren seihilekorako aurreikusten zen proiektuen ezarpena atzeratu egin delako.

Airefek BPGren %8tik %7,6ra hobetu du aurtengo defizitaren aurreikuspena, 2020ko itxierako eta 2021eko abioko datu onei esker (BPGren 2,3 puntu falta dira), eta horrek konpentsatzen du hazkunde ekonomiko txikiagoaren eta abian jarritako gastu-neurri berrien eragin negatiboa, hala nola enpresentzako zuzeneko laguntzena.

Diru-sarrerak BPGren %43,3 izango dira, aurreko txosteneko %42,5aren gainetik, aurreikusitakoa baino bilakaera hobearen aurrean. Bilakaera horrek BPGren jaitsieraren bilketan izandako ondorioak eta beste elementu batzuk konpentsatzen ditu, hala nola dieselaren igoera fiskala etetea edo erabilera bakarreko plastikoen gaineko zergen atzerapenak.

Gastuak BPGren %50,9 izango dira, lau hamarren gehiago, abian jarritako neurri berriengatik, hala nola autonomoentzako eta enpresentzako laguntza zuzenengatik, eta BPGren beheranzko berrikuspenaren eragin izendatzaileagatik.

Hala ere, Ignacio Fernandez Huertas Aurrekontuen Analisirako Alorreko zuzendariak azaldu duenez, 2020an BPGren 4,3 puntu izatetik 2021ean 2,7 puntu izatera igaro dira, batez ere LBEen kostu txikiagoagatik.

Zorrari dagokionez, Airefen aurreikuspenen arabera, BPGren %118,7ra iritsiko da, hau da, aurreko kalkulua 2,7 puntu igoko da, zorpetze handiarekin lotutako “erronka batzuk areagotu” ostean. Airefek kontu publikoen iraunkortasuna bermatuko duen epe ertaineko estrategia fiskal bat eskatu zuen, bere ustez, aurrekontu plana ez baita gida nahikoa.

Egilea Andoni Beitia