Espainiako Gobernuak “pixkanaka” kendu nahi du PFEZean zergak batera ordaintzeagatiko murrizketa, “Errenta jasotzen duen bigarren pertsonaren lan-partaidetzarako pizgarri bat” sortzen duela aitzaki bitxia erabiliz. Neurri hori, Errekuperazio, Eraldaketa eta Erresilentzia Planean jasoa eta El País egunkariak aurreratua, araubide iragankor bat ezarriz hartuko da.

Euskal Autonomia Erkidegoak aldundien esku utziko luke antzeko neurri bat onartzea edo egungo eskemarekin jarraitzea. Bi ezkontideek osatutako familia-unitateen kasuan, baterako tributazioagatiko PFEZaren oinarriaren murrizketa 3.400 eurokoa da, eta guraso bakarrekoen kasuan, 2.150 eurokoa. Zerga Agentziak baterako 3,2 milioi aitorpen baino gehiago jasotzea aurreikusten du 2020ko errenta-kanpainan, % 7,1 gutxiago, eta beheranzko joera hori duela urte batzuetatik mantentzen da; izan ere, murrizketa hori ezkontide bakar batek lan egiten badu aplikatzen da nagusiki.

Gobernuaren ekimena bat dator Erantzukizun Fiskaleko Agintaritza Independenteak (AIReF) 2020ko uztailean argitaratutako zerga-onuren gastu publikoa berrikusteko txostenean egindako gomendioarekin. Dokumentu horretan, AIReFk baterako zerga-ordainketaren sistema kentzearen alde egiten zuen, urtean 2.392 milioi euro galtzen baititu diru-bilketan, emakumeen lan-partaidetza ahultzen duelako, baina onartzen zuen errenta-hartzaile bakarra duten etxekoen unitateei mesede egiteko helburua betetzen duela.

FNNNUk, orduan, sistema ezabatzeko araubide iragankor bat ezartzea proposatzen zuen, partaidetza-erabakiak egoera berrira egokitzeko gaitasun txikiagoa duten familiei kalterik ez egiteko eta balizko eragin negatiboa emakumeen lan-partaidetzarako pizgarri berriekin konpentsatzeko. Berdintasunean aurrera egiteko helburuarekin, Planak adierazten du pentsioen etorkizuneko erreformak “kotizazio-hutsuneak integratzeko prozedura berrikusiko” duela, hau da, lanik egin ez den aldiak berrikusiko dituela, “Lan-ibilbide gero eta zatikatuagoen errealitateari erantzuteko”. Karreren zatiketa horrek pentsioaren kalkuluari eragiten dio azkenean, eta oso lotuta dago behin-behinekotasunarekin, eta horrek bereziki gazteei eta emakumeei eragiten die.

Berreskuratze Planean aurreikusitako lan-arloko neurrien artean, kontratazio-modalitateak sinplifikatzea, prestakuntza-kontratuak behar bezala arautzea, urte-sasoiko jardueretarako aldizkako kontratu finkoak sustatzea edo iraupen oso laburreko kontratuen gehiegizko erabilera zigortzea daude. Horrez gain, gazteentzako 2021-2027 lan-plan duina eta interes publiko eta sozialeko proiektuetarako prestakuntza-programak aurreikusten ditu, herri-administrazioetan edo ikerketa-administrazioetan lehen esperientzia profesionala dutenak.

Egilea Andoni Beitia