Nafarroako Gobernuak, Landa Desarollo eta Ingurumen Departamentuaren bidez, Caparrosoko makrogranja eramango du epaitegira, digestatoaren erabilera desegokiagatik (esnetarako behi-aziendaren ustiategiak sortutako hondarra) eta inguruko faunan izan dezakeen eraginagatik.
Horrela, Ingurumenak epaitegira eramateko lanak hasi ditu, Odieta Harana elkartearen behitegiko digestioa (3.500 behi inguru) “behar ez bezala” aplikatzearen ondorioz.
Minda eta beste hondakin batzuk biometanizatzearen emaitza da digestioa, kutsatzeko ahalmena murrizteko eta, gainera, metanoa sortzeko, elektrizitate berdea sortzeko aprobetxatzen dena, Foru Gobernuak jakitera eman duenez.
Itziar Gomezen sailak erabaki hori hartu du, Biodibertsitate Zerbitzuak hainbat adituri eskatutako txostenak aztertu ondoren; besteak beste, GAN-NIK Nafarroako Ingurumen Kudeaketarako Sozietate Publikoari, zeinak zona horretako faunan, floran eta habitatetan duen eragina ebaluatu baitzuen, “Digestatoa behar bezala ez aplikatzeagatik”.
Bileran parte hartu dute Pablo Muñoz zuzendari nagusiak, departamentuko teknikariek eta zaintzaileek, Foruzaingoko Ingurumena Babesteko brigadako kideek eta Nafarroako Ingurumen eta Hirigintzako fiskal delegatuak.
Azterlanen ardatza apoarmatu europarraren, ur-arratoiaren, igarabaren edo bisoi europarraren habitataren gaineko inpaktua izan da Sotillo Bideko putzuan, Kontserbazio Bereziko Eremuan (KBE), Aragoiko eta Argako behealdeetan.
Gobernuak gogorarazi duenez, Ingurumenak bere garaian eskatu zion enpresari digestioa berehala uzteko baimenik gabeko baliabideekin.
Horrela, errekerimendu bat bidali zion enpresari otsailean, Foruzaingoaren txosten bat jaso ondoren, “Baieztatuz ureztatzeko instalazio finkoak erabiltzen direla digestatoa aplikatzeko eta zenbait lursailetan eta laborantza-finketatik kanpoko digestio-jariatzeetan istiltzea dagoela, eta egoera hori Ingurumen Zaindegiaren ikuskapen-bisitan ohartarazi zen”.
Akats ugari
Txosten horrek hainbat “akats” jasotzen zituen. Besteak beste, honako hau adierazten zuen: “Aipatutako aplikazio-modua ez du babesten daukan ingurumen-baimen integratuak, eta putzuak egoteak erakusten du aplikazio-egoera okerra dela, lurpeko urak eta inguruko ibilgu publikoetarako jariatzeak kutsa ditzakeena”.
Antzemandako “gabeziak” ikusita, titularrari eskatu zitzaion “baimendu gabeko praktika horiek berehala bertan behera uzteko eta Ekonomia Zirkularraren eta Klima Aldaketaren Zerbitzuari bidaltzeko 2021eko urtarrilaren 1etik aurrera egindako ureztatze-praktikei buruzko informazio zehatza jasotzen duen dokumentu bat, bai eta praktika horien egokitasunaren ebaluazioa edo, halakorik ezean, antzemandako egoera irregularren ebaluazioa ere”.
Aurten, Caparroko makrogranjak 3.500 behitik 7.000 behira igotzeko baimena lortu zuen, Nafarroako Gobernuak Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusiaren epaia bete behar izan ostean.