Gipuzkoako egungo egoera ekonomikoak hobera egin du duela urtebeteko egoerarekin alderatuta, ziurgabetasuna gorabehera, eta horrek isla argia du Ogasunak atzo eman zituen bilketa-datuetan; izan ere, % 21,6ko igoera izan da lehen lauhilekoan, 2020ko aldi berarekin alderatuta. Jarrera positibo hori, ordea, testuinguruan kokatu behar da, eta ondorioak ateratzea zailtzen du, Gipuzkoako Foru Aldundiak ohartarazi duenez.
Bi arrazoi nagusik gomendatzen dute tentuz aztertzea zerga-bilketaren hazkunde handi hori, Eider Mendoza foru-bozeramaileak azaldu zuen bezala, eta biak ala biak joan den ekitaldian koronabirusaren pandemiaren agerpenak eta horrek jarduera ekonomikoan izan zituen ondorioek ekarri zuten salbuespenaren ondorio dira.
Horren ondorioak ahalik eta gehien arintzeko, Gipuzkoako Ogasunak bi erabaki hartu zituen: batetik, ordaindu beharreko aitorpenak atzeratzea, eta, bestetik, itzulketak aurreratzea.
Neurri horiek desitxuratu egin zuten ekitaldi arrunt bateko bilketaren bilakaera, eta ohikoa baino askoz maila apalagoetan kokatu zuten; hain zuzen ere, kota baxu horrekin konparatzen da aurtengo lehen lauhilekoko bilketa, % 21,6ko igoera handia izan baitu.
Izan ere, alderaketa egiteko terminoak 2019ko lehen lau hilabeteei dagozkie, eta datuen arabera, bilketa % 5,4 jaitsi da. Kasu honetan ere, zuhurtziaz hartu behar da bilakaera hori, urte horretan markak hautsi baitziren Gipuzkoako Ogasunean.
“Datu horietan, lehen aldiz, iazko martxoan ezarritako alarma egoera eta konfinamenduaren eragina islatzen dira, eta, espero bezala, zerga nagusien bilakaera positiboa izan da”, esan du Mendozak. 2021eko lehen lau hilabeteetan 1.025 milioi euro bildu ditu Gipuzkoako Ogasunak, aurreko urtean baino 182 milioi euro gehiago. Diru-sarrerak % 7,6 igo dira, eta itzulketak, berriz, % 15,6.
PFEZ zergaren gorakada
PFEZ Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren portaera onenetakoa da, % 18,7 hazi baita 2020ko lehen lauhilekoarekin alderatuta, eta % 5,3 2019ko aldi berarekin alderatuta.
Zerga horren barruan, eta azken hilabeteetan konstante mantentzen den bilakaera positibo batean, Gipuzkoako zergadunen lan-etekinetatik datozen diru-sarrerek igoerak izan dituzte. 2020ko datuekin alderatuta, % 17,6, ia 76 milioi gehiago bildu baitira; 2019ko hazkundea, berriz, 32,2 milioi eurokoa izan da, urte horretako lehen lauhilekoa baino % 6,8 handiagoa.
Sozietateen gaineko Zergan ez bezala, foru-bozeramaileak jakinarazi du Sozietateen gaineko Zerga “negatiboa” dela, baina ez “enpresa-mozkinen bilketaren bilakaeragatik, baizik eta zerga hori osatzen duten beste elementu batzuen murrizketagatik”; besteak beste, ondare-irabazien gaineko atxikipenak nabarmendu ditu.
Gainera, gogorarazi behar da kanpainako diru-sarrerak abuztuan zenbatzen direla, eta itzulketak, berriz, urte amaieran. Horri gehitu behar zaio zatikako ordainketak maiatzean, azaroan eta abenduan jasotzen direla.
Diru-bilketan pisu espezifikoa duen hirugarren zerga BEZari dagokio; izan ere, lehen lauhileko honetan izan da igoerarik handiena, 87 milioi gehiago sartu baitira, hau da, % 40,6ko hobekuntza, 2020ko aldi berarekin alderatuta.
Garrantzi erlatiboagoarekin, hidrokarburoen gaineko zergek % 38,2 egin zuten gora, eta tabakoaren ondoriozko diru-sarrerek ia 30 puntu egin zuten behera.
Ondoriorik gabe, Eider Mendoza foru-bozeramaileak, datu horiek ikusita, gogorarazi zuen “une honetan ezin dela sakoneko irakurketa bat egin, ezta ondoriorik atera ere”, konparazio-aldian, 2020ko lehen lauhilekoan, hartutako neurrien baldintzapena dela eta. Neurri horien eragina minimizatzen hasi zen iazko hurrengo hilabeteetan.
Mendozak gogorarazi duenez, Gipuzkoako Foru Aldundiak diru-bilketa handitzeko egin duen apustua “jarduera ekonomikoaren alde lan egiten jarraitzean” oinarritzen da, “Beharrezko baliabideak lortzeko eta gure gizarte zerbitzuak indartzeko” formula baita.