FELIX MONREAL / Milaka gaztek Estatuko kaleak eta plazak eraso zituzten iragan asteburuan. Zohikatzak ziren, kateen haustura ospatzen zutenak, ordutegi zurrunetan lotuta zituztenak eta beren bizimodu eta ohituren murrizketa zorrotza suposatzen zutenak. Kaputxarik eta maskararik gabeko matxinada zen, agerian. Okupatzeko asmoak ez zituen hainbeste gidatzen (ahal zela kantitate handitan). Aldarrikapenak lelo deskribatzailea zuen: “Mozkortzera etorri gara, emaitza berdin zaigu”. Argigarria.
Hamar urte lehenago, kale eta plaza horietako batzuk gaztaro nazkatu batek konkistatu zituen, baina beren etorkizunari girgiluak jartzen zizkioten lan-erreformetatik, klase politiko aberats eta ustel batek desengainatuak, bankuen erreskateak eskandalizatuak, ez hainbeste ezin irteteagatik, baizik eta irtenbiderik ez izateagatik. Ez zituen mugiarazten kalean zegoela egunez aldatzeko helburu laburrak, baizik eta kaleko forotik bizitza hobetuko zuten aldaketak bultzatzea. “Gure ametsak ez dira zuen hautestontzietan sartzen” edo “etxerik gabe, kurrorik gabe, pentsiorik gabe” bezalako esloganak oihukatzen zituzten. Hauek, bai, arrazoi sendoak zituzten haserre egoteko.
M-15eko mugimendu historikotik hamarkada bat igaro ondoren, gazteek ondo ordaindutako lana aurkitzeko eta emantzipatzeko itxaropenak ez dira askoz hobeak. Ez batzar epel haietan parte hartu zutenentzat, ez orain zalantzak sortzen dituzten zabarkerientzat, ez botila baten barruan, baizik eta botilatxo baten barruan. Hala ere, mutil horietako batzuek agian ez dute babesten bestelako adierazpen aldarrikatzailerik, salaketarik edo konpromiso sozialik, eta erronka egiten dute koronabirusaren ondorioetarako, alarma-egoeraren amaiera ospatzeko, pandemiaren amaiera ez baita inondik inora. Konpromisorik edo erantzukizunik eza? Edo biak?
Komodaren ondorio suntsitzaileak gorabehera, ezin ditut bizi dugun unea hobeto adierazten duten bi irudi antagoniko aurkitu. Stéphane Hesselengana jotzea besterik ez zait geratzen, M-15en inspirazioa den ¡Indignaos! Lanaren egilearengana, azken egunetako portaerari buruzko azalpen bat aurkitzeko: “Jarrerarik okerrena axolagabekeria da,” Nik ezin dut ezer egin, nik zuritu egiten ditut “esatea. Horrela jokatzean, gizakia egiten duten funtsezko osagaietako bat galtzen duzue. Ezinbesteko osagaietako bat: sumintzeko gaitasuna eta horretatik sortzen den konpromisoa “.