Lehiaren Euskal Agintaritzak (Lea) 32 espediente abiarazi zituen iaz lehiaren aurkako ustezko jokabideei buruz, baina horietako bakar batek 40.000 euroko zehapena ezarri zien erabilitako olioa biltzeko merkatua banatzen zuten bi enpresari. Alba Urresola erakunde horretako presidenteak agerraldia egin zuen atzo Legebiltzarreko batzordean, 2020ko memoria aurkezteko; izan ere, urte horretan, Bilboko 36 higiezinen enpresen aurkako zigor espedientea abiatu zuen, tarifen inguruko itunen susmoaren aurrean. Ikerketa hau oraindik ez da amaitu.

LEAk 108 espediente kudeatu zituen iaz, 2019an baino 6 gutxiago, eta horietatik 76 lehia sustatzekoak izan ziren (zehapen-izaerarik gabe), hau da, lege-hausteak prebenitzera eta lehia eta gardentasuna hobetzera bideratutakoak. Horietatik % 10 koronabirusarekin lotuta egon ziren. Izan ere, interes berezia jarri zen “pandemiaren testuinguruan bereziki kaltegarriak izango ziren jokabideetan”, eta “txosten ugari” egin ziren, besteak beste, establezimenduak irekitzeari, beherapenei (lehen fasea), merkealdiei (bigarren fasea) eta Mercabilbaoko prezioei buruz.

108 espediente horietatik, 32k lehiaren aurkako jardunbide posibleak aipatzen zituzten (bai zigorgarriak), hala nola prezioak hitzartzea, bezeroak geografikoki banatzea, merkatu-kuotaz abusatzea edo interes orokorrari eragiten dioten baldintza desleialak aplikatzea.

Bestalde, Urresolak “oso larritzat” jo zituen 22 aholkularitza-enpresen praktikak; izan ere, LEAk hasitako ikerketa baten ondorioz, Estatuko ikuskatzaileak 5,87 milioiko isuna jarri die Estatuko hainbat erakunderen kontratu publikoetarako sarbidea banatzeko kartel bat ezartzeagatik.

Estatuko entitateak egiaztatutzat jo du enpresa horiek kartel bat ezarri zutela “lizitazio publikoak manipulatzeko” eta Estatu osoko erakundeen kontratuetarako sarbidea banatzeko, Eusko Jaurlaritza, hiru foru aldundiak eta Bilbo, Donostia eta Gasteizko udalak barne.

Egilea Andoni Beitia