Lorenzo Rios Nafarroako FICA UGTko idazkari nagusiak ohartarazi du industria sektorea “maskulinizatuegi” dagoela Nafarroan, bertan “40.000 emakume” gutxiago daudelako, eta azpimarratu du sektore horretan emakumeak “kontratu prekarioagoak” izan ditzakeela.

Hala adierazi du prentsaurreko batean, Eva Azanza sindikatuko Industria Politikako idazkariarekin eta Ayala Puente Berdintasun idazkariarekin batera, emakumeak Foru Erkidegoko industrian bizi duen egoerari buruzko txostena aurkezteko.

UGTren txostenaren arabera, Nafarroako industria sektoreko urteko batez besteko soldata 30.854 eurokoa izan zen 2018an. Hala ere, emakumeen kasuan, batez besteko soldata 25.464,72 eurokoa da, eta 32.746,11 eurokoa da (7.281,39 euroko aldea); hau da, gizonezkoen soldata % 77,6koa da. Lorenzo Riosen ustez, “Ez du inolako logikarik eta azalpenik”, eta datu horiek “denbora gutxian nabarmen aldatu” direla esan du.

Datu horiek gorabehera, txosten horren arabera, emakumeen soldata gordin industrialak dituen laugarren eskualdea da Foru Erkidegoa, Madrilen (30.414), Euskal Autonomia Erkidegoaren (28.656) eta Kataluniaren (26.124) atzetik.

Riosek kezka agertu du egoera horren aurrean, “Etorkizunean industria eraldatzeko prozesu oso garrantzitsu bat bizitzen ari garelako”, eta horretarako beharrezkoa izango da “prestakuntza, egokitzeko prestatzeko denbora, eta emakumeek oztopo handiagoak dituzte prestakuntza jasotzeko eta etorkizunerako aukerak izateko”.

UGTko ordezkariak nabarmendu duenez, Gobernua berdintasun legedi berri bat lantzen ari da, eraldaketa industrialaren testuinguru honetan, “Emakumeak dagokion tokian jartzeko”. Horren harira, UGT sindikatua “serio hartuko dugu, negoziazio kolektiboaren bidez, gure herrialdea bidezkoagoa izan dadin eta emakumeek gizonen aukera berdinak izan ditzaten”, azpimarratu du. Gainera, “Ausardia eta Berdintasun Legea betetzea” eskatu die enpresaburuei.

Ikerketa horren arabera, Nafarroako industria sektorean gizonak baino 40.000 emakume gutxiago daude. Hala, 2021eko lehen hiruhilekoan, 58.300 gizon zeuden ( % 76,1), eta 18.300 emakume ( % 23,9). Gainera, hiruhileko honetan, 1.280 emakume landun galdu dira industrian, eta 2.240 gizonezko gehiago. Lan egindako orduei dagokienez, industria-sektorean 2,3 orduko aldea dago gizonen alde.

Txostenaren arabera, emakumeak gutxiago kontratatzen dira iraupen mugagaberako eta lanaldi osorako. Sindikatuaren datuen arabera, kontratu mugagabe guztien % 25 emakumeak dira, eta % 75 gizonak. Termino absolutuetan, gizonak baino 31.600 emakume landun gutxiagok eskuratu zuten kontratu mugagabea sektorean. Aldi baterako enpleguari dagokionez, emakumeen kontratuen % 22 eta gainerako % 78 gizonak dira: 9.800 kontratu gizonentzat eta 2.8000 emakumeentzat.

Bestalde, emakumeak gehiago kontratatzen dira lanaldi partzialean. Hala, 2021eko lehen hiruhilekoan, 2.800 emakume zeuden lanaldi partzialean lanean, eta 2.200 gizon.

Kontratazioari dagokionez, 2021eko apirilean, Nafarroan industrian erregistratutako 10.477 kontratuetatik, % 38 emakumeak ziren, eta % 72 gizonak, hau da, gizonek baino 2.545 kontratu gutxiago. Ildo horretan, UGTren txostenak adierazten du azken zortzi urteetan industriako kontratu femeninoen proportzioak gora egin duela pixkanaka, 2016an % 29,06 izatetik 2020an % 38,97 izatera igaro baita, eta 2021ean % 37,85 izatera.

Kontratu moten arabera, apirilean, emakumeen kontratu mugagabeak industrian Nafarroako emakumeen kontratu mugagabe guztien % 27,54 dira. Sektore horretako aldi baterako kontratazioei dagokienez, Nafarroan emakumeen aldi baterako kontratuen % 30,74 dira, eta gizonen % 47,85.

Termino absolutuetan, industrian, emakumeek gizonek baino 177 kontratu mugagabe gutxiago dituzte, eta gizonek baino 2.368 aldi baterako kontratu gutxiago. Oro har, emakumeak kontratazio guztien (mugagabeak zein aldi baterakoak) % 40 dira, eta gainerako % 60a gizonak dira.

Kontziliazioaren ikuspegitik, 2019ko lehen hiruhilekoan, gehienak (887) amatasun-baimenak izan ziren, eta % 3,30 (30) aitatasun-baimenak.
Gauza bera gertatzen da seme-alabak zaintzeko eszedentziei dagokienez. 2019an, Nafarroan 1.708 emakumek eskatu zuten eszedentzia seme-alabak zaintzeko, hau da, % 91,43k, eta gizonen % 8,57k. Senideak zaintzeko eszedentziari dagokionez, emakumeak % 81,46 izan ziren, eta gizonak, berriz, % 18,54.

Egilea Andoni Beitia