Sukar berriztagarriak tiraka jarri du Nafarroako nekazaritza. Makroparke eoliko berriek eta, batez ere, orubeek landatzeko moduko lur-eremu zabalak okupatzea aurreikusten dute. Ehun bat proiektu dira, eta horiei beste ekimen batzuk gehitzen jarraitu daiteke; izan ere, lur landagarriaren prezioa igotzeko mehatxua egiten dute, eta, hainbat erakundek salatu dutenez, Foru Erkidegoko nekazaritza sektorea kolpatuko dute, batez ere Iruñerrian.
“Lur emankorrean parke fotovoltaiko handirik ez jartzeko legeak egiteko eskatu diogu Nafarroako Parlamentuari”, azaldu du Felix Bariain UAGNko presidenteak, Nafarroako Parlamentuan EHNEko ordezkariekin eta La Salvemos el Perdón 4.0 elkarteko ordezkariekin batera.
Mendilerro ezagun honetako hutsegiteak Nafarroako emankorrenen artean daude. Eta, aldi berean, etorkizuneko elektrizitate garbia sortzeko instalazio handiak sustatzen ari diren enpresa handientzat desio bihurtu dira.
David Eslava Salbamendu Erreniega plataformako kideak azaldu duenez, proiektu ugari egin behar dira trantsizio energetikorako biderik onena “planifikatzeko, ordenatzeko, arautzeko eta pentsatzeko”, eta bi sindikatuen babesa izan du ideia horrek.
Erakundeek “landatarra eta ingurumenekoa” defendatu behar dutela esan du, “Euren interesak bilatzen dituzten enpresen aurrean”, baita Jaurlaritzaren beste helburu batzuen aurrean ere, garapen ekonomikoaren aurrean, besteak beste. Eslavak lur emankorra babestearen alde egin zuen, “Baliabide mugatua eta estrategikoa” delako, energia enpresek “Nafarroako eta, beraz, Espainiako zonalde onenetako batean” jarri baitute jomuga lehorreko zerealen ekoizpenari dagokionez.
Ildo beretik, Felix Bariain UAGNko presidenteak esan du “parke fotovoltaiko guztiak nekazaritza produktibitate baxuko lurretan” eraiki behar direla, autokontsumo proiektu txikiak izan ezik, 10 hektareatik gorakoak ez badira aztertu daitezkeenak. “Lur produktiboetako makroparke fotovoltaikoak ez dira iraunkorrak, despopulatzea sustatzen dute eta nekazari gazteak sartzea eragozten dute”, azpimarratu du.
Nafarroako lurzoruaren mapa
Bariainek gogorarazi duenez, Nafarroak badu Intiak egindako lurzoruaren mapa bat, produktibitatearen arabera sailkatzen dituena, eta orain Nafarroako Parlamentuak egin behar duena legeak egitea da, beranduegi izan baino lehen.
EHNEko Xabier Orozkok salatu duenez, proiektu horietako batzuentzat “ez dute balio udal bat aberasteko”, baizik eta “herritarrek beren jarduera garatzeko eta herrian irauteko”. Ildo horretan, lurrak parke fotovoltaikoekin okupatzeak “gure landa-ingurunea pobretu” baino ez duela egingo esan du, eta “Nafarroan lurraren pribatizazioa” gertatzeko arriskuaz ohartarazi du.
Halaber, ziurtatu du proiektu horiek nekazari gazteak instalatzea zailtzen ari direla, lur falta dela eta, eta kritikatu du ez dutela herri horien autokontsumoa bilatzen, baizik eta “esportatzeko asmoz” ekoizten dutela. Erreniega mendilerroaren kasuan, Eslavak azaldu duenez, Adios udalerria inguratzen duten hiru parke fotovoltaiko daude proiektatuta, eta “laborantza-lurren ia erdia eta zereal guztia hartzen dute”.
“3 kilometrotan 40 turbina eoliko ditugu, eta 150 megawatt fotovoltaiko jarri nahi dizkigute, 300 hektarea lur emankor galduta”, salatu du.
Horrez gain, “Tamaina handiko” beste parke eoliko bat Obanos inguruan, eta bost parke fotovoltaiko Mendigorria, Tirapu eta Añorbe inguruan, tentsio altuko ebakuazio lineekin, dorreekin eta transformazio estazioekin.