Multinazionalentzako sozietateen gaineko zergaren gutxieneko tasa globala sustatzeko G-7 ituna urrats historikoa da nazioarteko zerga-esparru baten diseinuan, baina ikusteko dago Espainian ere martxan jartzea iraultzailea den. Azken finean, ekonomialariek gogorarazi dute % 25eko tasa nominala ELGAko hamaikagarren tasa altuena dela eta Espainian enpresek batez beste ordaintzen duten tasa efektiboa gutxienez ezarri nahi den % 15a baino handiagoa dela. Izan ere, % 21etik gorakoa litzateke. Horrekin batera, G-7ko itunak tokiko zerga digitalen ezabapena barne hartzen du, eta baliteke Espainiako diru-bilketa murriztea, adostutako nazioarteko zerga-eredu berriak indarrean dagoen Google tasa ordezten duenean.
Hala, Ekonomialarien Kontseilu Nagusiak eta Ekonomilari Aholkulari Fiskalen Erregistroak (REAF) atzo aurkeztu zuten Espainiako sozietateen gaineko zergari buruzko txosten bat, ELGAko 36 ekonomia handien artean soilik hamarrek dutela Espainiako % 25etik gorako tasa nominalak zehazten duena. Frantziak ( % 30), Portugalek ( % 31,5), Alemaniak ( % 29,9), Italiak ( % 27,81) eta AEBek ( % 25,77) tasa handiagoak ematen dituzte, behin tasa zentralak eta eskualdekoak gehituta; aldiz, bost herrialde daude Espainiaren atalase berarekin, eta zazpi baino ez % 20tik behera. Hungaria ( % 9), Irlanda ( % 12,5) eta Lituania ( % 15) nabarmentzen dira.
Hortik aurrera, enpresek, eskubidez dituzten onura fiskalak aplikatu ondoren, ordaintzen duten tasa efektiboa zein den izango da eztabaidaren ardatza. Horren ondorioz, Zerga Agentziak kalkulatu zuen Espainiako enpresek 2019an beren irabaziaren % 8,26 ordaindu zutela, nahiz eta zifra zerga-oinarriaren % 21,44koa izan, hau da, benetan zergapekoa. Enpresa-taldeen kasuan, ehunekoak % 5,11 eta % 19,07 ziren, hurrenez hurren, eta gainerako sinaduren kasuan, % 12,24 eta % 22,94. Luis del Amo REAFeko idazkari teknikoaren ustez, beharrezkoa da kalkulu horietan doikuntza gehigarri “saihestezinak” sartzea, hala nola, zenbateko bera bi aldiz ez ezartzeko arauak edo zergen ordainketa aurreko ekitaldietako zerga-oinarri negatiboekin konpentsatzeko aukera. Txostenaren arabera, tasa efektiboak “nominaletara hurbiltzen dira” eta % 21etik gora daude, baita enpresa-taldeen kasuan ere.
Hortik aurrera, gogora ekarri behar da G-7k sozietate globalen gutxieneko tasa ezartzeko larunbatean sinatutako itunak konpromisoa hartzen duela “zerbitzu digitalen gaineko zerga guztiak ezabatzeko eta antzeko neurri garrantzitsuak hartzeko”. Hau da, G-20 eta ELGAren baitan adostuz gero eta edukia onartuz gero, Espainiak urtarrilaz geroztik indarrean dagoen Google tasa ezabatu beharko luke. “Gauza iragankorra izan da, eta arrazoizkoena desagertzea litzateke”, defendatu zuen atzo Jose Maria Duran Bartzelonako Ekonomia Institutuko (IEB) zuzendariak.
Mugimenduak, hala ere, Ogasunak zerga digitalerako espero duena baino diru-bilketa txikiagoa ekar lezake; izan ere, % 3koa da online publizitatea, bitartekaritza edo 750 milioi baino gehiago fakturatzen duten sinaduren datuen salmenta. Espero da 968 milioi euro sartzea aurten bertan likidatzen hasten denean, atzerapenarekin, uda honetatik.
Bestalde, fiskalitate globala ezartzeko itunak bi zutabe ditu. Horietako bat gutxieneko tasa da, AEBek defendatzen duten % 15ari erreparatuko liokeena, eta horrek 700 milioi euro baino ez lizkioke utziko Espainiari, EBko Zerga Behatokiaren arabera. REAFek onartzen du, hala ere, estimazio horrek ez duela jasotzen beste zutabearen eragina; izan ere, horren helburua da multinazionalek zergak ordaintzea beren egoitza duten lekuan, eta ez beren negozioa dagoen lekuan, diru-bilketa hori banatzen. IEBk azaldu duenez, hanka horrek diru-sarreren % 15 gehiago ekarriko luke, beraz, Espainiak 800 milioi euro lortuko lituzke guztira. Googlerekin baino 170 gutxiago.
Dena den, neurriaren azken diseinuaren eta egutegiaren araberakoa izango da dena; izan ere, Ogasunak 2022tik aurrerako gutxieneko tasa sustatu nahi badu ere, ordezkapena