Euskadiko eraikuntza-sektoreko 27.100 enpresek 1,8 euro sortzen dituzte Euskadiko Barne Produktu Gordinean, zuzenean sortzen duten enplegu bakoitzeko 2 lanpostu gastatzen eta sortzen dituzten euro bakoitzeko. Gainera, eraikuntzaren industriak gastatzen duenaren % 96 “Euskadin geratzen da”, eta hori da “ekonomian eragin biderkatzailerik handiena sortzen duen jarduera ekonomikoa, gainerako sektoreen arraste-efektua eta traktorea dela eta”.
Horiek dira Eraikune klusterrak PwC Consulting aholkularitza-enpresari eskatutako “Euskal Autonomia Erkidegoko Eraikuntzaren Sektorearen Eragin Sozioekonomikoaren Txostena” n jasotako ondorio nagusietako batzuk. Txosten horren berri eman dute ostiral honetan Bilbon, Alberto Marín klusterreko presidenteak eta Jon Ansoleaga zuzendari nagusiak, Jordi Esteve PwCko bazkidearekin batera.
Klusterreko presidenteak, txostenean jasotako ondorioekin, azpimarratu du eraikuntzaren industriak “funtsezko zeregina” izango duela Euskadiren susperraldian eta hazkundean, garrantzi ekonomiko eta soziala duelako eta eraikuntzaren industria “ez delako eraikuntzaren sektorera bakarrik mugatzen, baizik eta obra baten bizi-zikloarekin lotutako katebegi batzuk ere hartzen dituelako: fabrikazioa, diseinua, eraikuntza, sustapena eta ustiapena”, azaldu du.
Zehazki, 27.100 enpresa baino gehiagok 16,8 milioi euro fakturatzen dituzte eta 115.000 lanpostu baino gehiago sortzen dituzte. Horiek, gainerako ekonomiarekin duten harremanarekin batera, Euskadiko BPG osoaren % 10,7 eta enpleguaren % 11,8 dira.
Ildo horretan, PwC Consulting enpresako Jordi Estevek aurkeztutako azterlanaren datuen arabera, sektorea 27.100 enpresak baino gehiagok osatzen dute. Enpresa horien jarduera ekonomikoak 16.870 milioi euro inguruko fakturazioa sortzen du, eta azpisektoreka honela banatzen dira, INE eta Eustatetik (2018) zenbatetsitako datuen arabera: fabrikazioa (5.552 milioi euro), diseinua (1.85 milioi euro), eraikuntza (7.863 milioi euro) eta eraikuntza (7.863 milioi euro).
Eraikuntzako enpresek EAEn egindako inbertsioek 4.234 milioi euroko BPG sortzen dute zuzenean (Euskadikoaren % 5,9) eta 59.972 lanpostu (Euskadiko enplegu guztien % 6,2). Zeharka, ekarpena Barne Produktu Gordinaren 7.631 milioi eurora eta 115.205 enplegura igotzen da, kontuan hartzen bada zer ondasun- eta zerbitzu-sektorek erabiltzen duten eraikuntzaren sektorea bere jarduera ekonomikoa garatzeko.
Jordi esteve PwCko ordezkariak azaldu duenez, “Inbertitutako euro bakoitzeko 1,8 euro sortzen dira Euskadiko Barne Produktu Gordinean, eta sektoreak bultzatutako enplegu bakoitzeko bi lanpostu berri sortzen dira”.
Esportazioei dagokienez, eraikuntzak Euskadiko kontu korronteko balantzaren superabita % 8,5 handitzen lagundu zuen 2019an. Horren arrazoia da Euskadin esportazioetan balio handiena sortzen duten hamar sektoreetatik lau eraikuntzako materialen fabrikazioarekin lotuta daudela.
BPGari eta enpleguari dagokienez egiten duen ekarpenaz gain, eraikuntzak urtean 1.448 milioi euroko zerga-bilketa sortzen laguntzen du, hau da, Euskadiko zerga-sarreren % 9,4, hau da, “Euskadik bildutako 11 eurotatik eraikuntza-sektorearen guztizko zerga-ekarpenetik dator”.
Era berean, sektoreak sortutako sozietateen gaineko zergaren bilketa osoa Euskadiko sozietateen gaineko zergaren zuzeneko bilketaren % 9,8ren baliokidea da.
Bestalde, euskal eraikuntza susperraldi ekonomikorako “funtsezko sektore estrategikoa” dela dio txostenak. Eraikuntzak gastatzen duenaren % 96 Euskadin geratzen da, euskal ekonomia osoaren batez bestekoa baino 20 puntu gehiago ( % 76). Ildo horretan, Euskadiko industriak ekonomian “eragin biderkatzailerik handiena” sortzen duela azpimarratu du Eraikuneko presidenteak, “Gainerako sektoreetan arrasteak eta traktoreak eragiten dituelako”.
Datozen urteei begira, Euskadiko eraikuntzaren industria eredu erresilienteago eta iraunkorrago baterako trantsizioa egiten ari da. “Eraikuntza funtsezkoa da behar ditugun azpiegiturak sortzeko”, azpimarratu du Alberto Marinek, izan ere, “Eraikuntza eraginkorrago eta ekologikoago baten bidez aldaketan laguntzea sektoreak ezarritako erronka nagusietako bat da”, gaineratu du.
Marinen ustez, “Eraikuntzak ez du soilik gainerako sektore ekonomikoak eredu berrira igarotzea bultzatzen, baizik eta eraldaketa horren parte zuzena da, eraikuntza iraunkorrago baten eta eraikuntza eraginkorrago baten bidez”.
Hori dela eta, Eraikunek funtsezko erronka gisa planteatu ditu “eraginkortasun energetikoaren hobekuntza eta trantsizio ekologikoa, baita ekonomia zirkularrean sakontzea ere; estrategia horiek abian daude jada, eta bat datoz Europatik bultzatzen ari diren politikekin”, amaitu du.
Sektorearen susperraldiaren inguruan dituzten aurreikuspenei dagokienez, Jon Ansoleaga Eraikuneko zuzendari nagusiak onartu du pandemiak “kalte” egin ziola sektoreari, baina, pixkanaka, susperraldia hasi ahala, beste batzuk baino “hobeto erreakzionatu” duela.
Ildo horretan, bere aurreikuspenak “baikorrak” direla esan du, “Ibilbidea luzea izango delako”. Bere ustez, pandemiaren aurreko errekuperazioa ez da “guztiz” iritsiko Euskadiko sektorera 2023a baino lehen, gainerako sektore ekonomikoetarako traktore eraginkorra erabat lortuko duela uste baitute.