Nafarroako Osasun Publikoaren eta Lan Osasunaren Institutuak (ISPLN) aseguruari buruzko PISA kanpainaren edizio berri bat egin du. Kanpaina horren helburua da teilatuetatik eta nabe eta etxebizitzetako estalkietatik erortzeak eragindako lan-istripuak prebenitzea. Kanpaina martxan jartzearekin batera, uda garaia iritsi zen, eta une hori aukeratu zuten enpresa askotan, bai baldintza klimatologiko onengatik, bai ekoizpen-karga murrizteagatik, gainazal horiek berrikusteko, garbitzeko, berritzeko eta prest jartzeko.

ISPLNk 2010etik 2020ra bitartean erregistratutako lan-istripuei buruzko datuak (238, altueran izandako erorketei lotuta; hamabi hildako, horietako bost bizkarretik erorita) istripu mota horren larritasunaren erakusgarri dira, bai eta horrelako lanak segurtasun-berme egokiekin ez egiteak izan ditzakeen ondorioen erakusgarri ere.

Kanpaina 2019an jarri zen abian, eta, erregistratutako zifren larritasunari erreferentzia eginez, horrelako lanak egin aurretik langileek eta altuerako eraikuntza-elementuak mantentzeko, konpontzeko edo ordezteko mota horretako jarduerak egiten dituzten enpresek hartu beharreko segurtasun-neurriak azpimarratu nahi ditu.

Istripu gehienetan, arrazoiak estalkietako materialen hauskortasunarekin edo egoera txarrarekin lotuta daude, eta, ondorioz, erraz kolapsatzen dira pertsona baten pisuarekin. Horretaz gain, beste faktore batzuk ere gehitu behar dira, hala nola arriskuak ez identifikatzea edo ebaluatzea, edo lanak egiten ari diren bitartean enpresako langileak babesteko behar diren sistemak ez izatea. Sistema horiek behar bezala instalatu behar dira lanak hasi aurretik, eta lanak egiten ari diren bitartean gainbegiratu egin behar dira, planifikazio txar baten ondorioz in situ inprobisatzea saihestuz. Horrelako lanak egiten dituzten langileen prestakuntzan dauden gabeziak, batez ere prebentzioaren arloan, istripuen ikerketan detektatu den beste arrazoietako bat da.

Kanpaina ekainaren bigarren hamabostaldian egingo da, eta kanpoko publizitatea (markesinak), bitarteko digitalak eta sare sozialak izango ditu euskarri nagusi. Berariaz mantentze-lanetako langileei eta eraikuntza-sektoreko langileei zuzenduta badago ere, hedapen zabalagoa egin nahi izan da, beste biztanle-talde batzuk kontzientziatzeko zeinen garrantzitsua den gizarte osoan arriskuak prebenitzea eta lan-arloko istripuak saihestea.

Euskarri guztiak Nafarroako Osasun Publikoaren eta Lan Osasunaren Institutuaren webgunera bideratzen dira. Bertan, kanpainako materialaz gain, horrelako lanak egiteko prebentzio- eta babes-sistemei buruzko informazio guztia eskura daiteke. Dokumentazio horrek berak eta Laneko Segurtasun eta Osasunerako Institutu Nazionalak (INSST) egindako informazioa biltzen du, eta esku hartzen duten eragileentzako gida izan daiteke, altuerako lanak behar bezala planifikatzeko. Dokumentu horien artean, honako hauek nabarmentzen dira: alerta: lan-istripua. Txosten horiek formatu txikikoak dira, eta Laneko Osasun Zerbitzuko teknikariek dagoeneko gertatu diren lan-istripuen arrazoiak eta ezaugarriak zehazten dituzte, istripu horiek eragin dituzten faktoreen inguruan sentsibilizatzeko, hausnartzeko, ikasteko eta jarduteko, antzeko beste batzuk errepika ez daitezen. Zehazki, 10. alertak bizkarretik erorita gertatutako istripu bati egiten dio erreferentzia, eta beste hiruk altueran erorita gertatutako beste istripu batzuk aztertzen dituzte.

Kanpaina indartzeko, ISPLNk kartelak jarriko ditu sentsibilizazio-ekimen honetan lagundu nahi duten enpresa, erakunde eta pertsona guztien eskura. Xede-publikoaren ezaugarriak direla eta, mezua euskarri honetan jasotzen da, euskaraz eta gaztelaniaz ez ezik, ingelesez, frantsesez, portugesez, arabieraz, errumanieraz eta bulgarieraz ere. Kartelak ISPLNk Landabenen duen egoitzan bertan entregatuko dira (Landaben industrialdea, E kalea), aurrez eskaera eginda helbide elektroniko honetan: ispln.ufii@navarra.es edo 848423771 telefonoan.

Egilea Andoni Beitia